Drugi etap rokoszu Zebrzydowskiego (X 1606 – VI 1608) w świetle wybranych druków ulotnych
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.96.03Słowa kluczowe:
druki ulotne, rokosz Zebrzydowskiego, bitwa pod Guzowem, Zygmunt IIIAbstrakt
W tekście omówiono wybrane druki ulotne powstałe od października 1606 r. do czerwca 1608 r., w trakcie drugiej fazy rokoszu Zebrzydowskiego, tj. od ugody zawartej pod Janowcem do pierwszego uniwersału królewskiego ogłaszającego amnestię. Większość pism z czasów wspomnianego wystąpienia szlacheckiego zebrał i wydał Jan Czubek w trzytomowej edycji źródłowej. Zawiera ona utwory o charakterze literackim oraz broszury propagandowe mające na celu pozyskanie nowych stronników.
Na potrzeby artykułu wybrano 22 druki z trzeciego tomu zbioru. Zdaje się, że autorami większości z nich byli opozycjoniści. Niektóre wymierzone były w ich własne stronnictwo, co wskazuje na pewne rozbicie ideologiczne zaistniałe po październikowej ugodzie. W pracy nie skupiano się na wyjaśnieniu politycznych zagadnień rokoszu, ponieważ uznano, że w tym celu należałoby skorzystać z dokumentacji wychodzącej z kancelarii królewskiej.
Pobrania
Bibliografia
Bazyliszek, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 266–267.
Google Scholar
Cenzura konstytucji sejmowych przez posła jednego, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 307–319.
Google Scholar
Compendium naprawy Rzpltej, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 182–185.
Google Scholar
Consilium na tryumfie krakowskim przy wróceniu się KJMci z Janowca jemu dane, napisane, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 181–182.
Google Scholar
Credens spraw pod Janowcem przez JMP. wojewodę krakowskiego województwom wielgopolksim posłany, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 185–195.
Google Scholar
Fundament rokoszu, przez JMP. wojewodę krakowskiego pod Jeziorną 22 Iuni ustnie oświadczony, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), Kraków 1918, s. 335–349.
Google Scholar
Na skrypt, co sejm gani Catalina jakiś, który skrypt nazwany Bazyliszek, antidotum spokojnego szlachcica i prawdziwej wolności pragnącego, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 267–274.
Google Scholar
Nowy Testament, Ewangelia wg św. Jana 10, 16, [w:] Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 3, Poznań 2003.
Google Scholar
Objaśnienie prerogatywy stanu rycerskiego względem rokoszu a straszenie przeciwnego zjazdu wiślickiego, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 261–265.
Google Scholar
Odpowiedź rokoszanów na zarzuty przeciwko nim w uniwersałach wyrażone, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 369–372.
Google Scholar
Ostrowski P., Wolski J., Pismo na sejmiki, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 396–397.
Google Scholar
Piasecki P., Kronika Pawła Piaseckiego, biskupa przemyślskiego, Kraków 1870.
Google Scholar
Pokazanie niewinności rokoszan, między ludzi podanej, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 375–384.
Google Scholar
Pismo szlachcica jednego, w którym o rozprawie znać daje do braciej, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 357–369.
Google Scholar
Przyczyny, dla których konwokacja złożona by nie może, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 393–395.
Google Scholar
Radziwiłł A.S., Rys panowania Zygmunta III, przekł. E. Kotłubaj, wyd. J. Byliński, W. Kaczorowski, Opole 2011.
Google Scholar
Replika na respons ks. prymasa panu wojewodzie krakowskiemu, przez szlachcica jednego napisana, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 397–401.
Google Scholar
Respons na „Wizerunek postępku z rokoszany tyrannidis et foedae servitutis”, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 406–413.
Google Scholar
Respons przeciwko niejakiemu cenzorowi, który konstytucye sejmowe anni 1607 oblique interpretował, ludzie cnotliwe i Rzpltej zasłużone szczypiąc, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 319–334.
Google Scholar
Rokosz jaki ma być i co na nim stanowić, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 275–288.
Google Scholar
Skrypt na tych, którzy rokoszu nie pragną a sejmu się napierają, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 289–295.
Google Scholar
Śmiertelne rany Rzeczypospolitej naszej, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 372–374.
Google Scholar
Widzenie się Zygmunta III z Maksymilianem w Krasnymstawie r. 1589, [w:] Starożytności historyczne polskie, czyli pisma i pamiętniki do dziejów dawnej Polski. Listy królów i znakomitych mężów, przypowieści, przysłowia itp., wyd. A. Grabowski, t. I, Kraków 1840, s. 90–97.
Google Scholar
Wypowiedzenie posłuszeństwa Zygmuntowi, królewicowi szwedzkiemu, anno 1607 die nativitatis Ioannis Baptistae, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 349–357.
Google Scholar
Zdanie JMPana Marszałka koronnego na sejm walny koronny in anno 1607 pro die 7 Mai warszawski, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606–1608, wyd. J. Czubek, t. III (Proza), s. 295–296.
Google Scholar
Augustyniak U., Plotka, pomówienie, prowokacja – jako narzędzia walki politycznej za Zygmunnta III, [w:] Kultura. Polityki. Dyplomacja. Studia ofiarowane Profesorowi Jaremie Maciszewskiemu, Warszawa 1990, s. 29–45.
Google Scholar
Michalak H., Druk ulotny w służbie informacji i propagandy. Czasy Zygmunta III Wazy, [w:] Kultura. Polityki. Dyplomacja. Studia ofiarowane Profesorowi Jaremie Maciszewskiemu, Warszawa 1990, s. 234–245.
Google Scholar
Szpaczyński P.P., Mocarstwowe dążenia Zygmunta III w latach 1587–1618, Kraków 2013.
Google Scholar
Urbaniak V., Zamoyszczycy bez Zamoyskiego. Studium dekompozycji ugrupowania politycznego, Warszawa 1995.
Google Scholar
Wisner H., Rokosz Zebrzydowskiego, Kraków 1989.
Google Scholar
Wisner H., Zygmunt III Waza, wyd. 2, Wrocław 2009.
Google Scholar
