Szkolenie ogólnowojskowe i specjalistyczne wojsk inżynieryjnych w oddziałach liniowych na przykładzie Śląskiego Okręgu Wojskowego w latach 1945–2011
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.109.14Słowa kluczowe:
Śląski Okręg Wojskowy, szkolenie ogólnowojskowe, wojska inżynieryjne, saperzy, szkolenie specjalistyczneAbstrakt
Jednym z głównych zadań wojska było i nadal jest szkolenie stanu osobowego do zadań, z którymi przyjdzie się zmierzyć na wypadek konfliktu zbrojnego. W procesie tym brały udział całe jednostki i pododdziały wojskowe różnego szczebla. Główny trzon szkolący się (oprócz kadr dowódczych) stanowili – do czasu uzawodowienia armii – żołnierze zasadniczej służby wojskowej. Proces ten skupiał się zasadniczo na dwóch aspektach: szeroko rozumianym szkoleniu ogólnowojskowym (które obejmowało m.in. regulaminy, musztry, szkolenia ogniowe, wychowanie fizyczne, szkolenie chemiczne i przeciwlotnicze, terenoznawstwo, taktyki itp.) oraz specjalistycznym, na które składało się m.in. zagadnienie minerstwa, przepraw, zapór inżynieryjnych, mostów, dróg, fortyfikacji i maskowania. Głównym celem szkolenia oddziałów wojsk inżynieryjnych w czasie zimnowojennej rywalizacji było przygotowanie ich do sprawnego wykonania zadań i prac z dziedziny inżynieryjnego zabezpieczenia ćwiczeń z wojskami w warunkach ówczesnego pola walki – w szczególności w sytuacji obustronnego użycia broni masowego rażenia. Artykuł porusza powyższe aspekty szkolenia wojsk inżynieryjnych w okresie pełnego funkcjonowania Śląskiego Okręgu Wojskowego w latach 1945–2011.
Pobrania
Bibliografia
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 1 Brygady Saperów z lat 1959–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 10 Batalionu Pontonowego Wojsk Obrony Wewnętrznej z lat 1960–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 14 Batalionu Saperów z lat 1948–1957.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 16 Batalionu Saperów z lat 1948–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 18 Batalionu Saperów z lat 1946–1977.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 2 Batalionu Saperów z lat 1946–1956.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 21 Batalionu Saperów z lat 1948–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 36 Batalionu Saperów z lat 1954–1956.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 4 Nadwarciańskiej Brygady Saperów, Gorzów Wielkopolski z lat 1946–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 4 Okręgowego Składu Sprzętu Inżynieryjno-Saperskiego z lat 1950–1974.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 5 Batalionu Saperów z lat 1948–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 55 Batalionu Saperów z lat 1951–1956.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 6 Pułku Pontonowego z lat 1966–1967.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 6 Warszawskiego Pułku Pontonowego z lat 1967–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 64 Batalionu Saperów z lat 1951–1956.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 65 Batalionu Saperów z lat 1951–1956.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 66 Batalionu Saperów z lat 1957–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 7 Pułku Pontonowego z lat 1954–1979.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 7 Pułku Pontonowo Technicznego Obrony Terytorialnej z lat 1980–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: 7 Zmotoryzowanego Pułku Pontonowego z lat 1951–1954.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: Dowództwa Śląskiego Okręgu Wojskowego z lat 1952–1983.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: Oficerskiej Szkoły Inżyniersko-Saperskiej im. Jakuba Jasińskiego z lat 1948–1953.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: Oficerskiej Szkoły Saperskiej Wojska Polskiego z lat 1945–1947.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: Oficerskiej Szkoły Wojsk Inżynieryjnych im. Jakuba Jasińskiego z lat 1954–1967.
Google Scholar
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy [AWO], Analizy, materiały rozliczeniowe, sprawozdania, protokoły kontroli, meldunki, notatki służbowe, rozkazy, zestawienia, zarządzenia, opracowania. Zespoły akt: Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Inżynieryjnych z lat 1967–1983.
Google Scholar
Archiwum Muzeum Wojsk Inżynieryjnych we Wrocławiu, Krótki zarys historii wojsk inżynieryjnych Śląskiego Okręgu Wojskowego, Wrocław 2003 (mps).
Google Scholar
Archiwum Muzeum Wojsk Inżynieryjnych we Wrocławiu, Notatki historyczne o jednostkach wojsk inżynieryjnych WP (mps).
Google Scholar
Analizy i ocena procesu szkolenia we wszystkich kursach doskonalenia, przeszkolenia i przekwalifikowania oficerów za rok 1975.
Google Scholar
Analizy realizacji i przebiegu szkolenia za okres zimowy w oddziałach inżynieryjnych ŚOW za lata 1959–1969.
Google Scholar
Analizy wyszkolenia inżynieryjno-saperskiego w związkach taktycznych i oddziałach ŚOW za lata 1959–1973.
Google Scholar
Dekrety Rady Ministrów za lata 1946–1951.
Google Scholar
Druki Sejmowe za lata 2001–2002.
Google Scholar
Dzienniki Urzędowe Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski” za lata 2001–2010.
Google Scholar
Dzienniki Ustaw za lata 1983–2009.
Google Scholar
Materiały do referatu dowódcy ŚOW na odprawę wyszkoleniową za lata 1965–1969.
Google Scholar
Materiały rozliczeniowe szefa wojsk inżynieryjnych ŚOW za lata 1973–1981.
Google Scholar
Meldunek o stanie szkolenia, dyscypliny i całokształcie spraw gospodarczych i bytowych jednostek inżynieryjnych ŚOW za lata 1966–1975.
Google Scholar
Meldunki i pisma dowódców jednostek inżynieryjnych ŚOW za lata 1962–1967.
Google Scholar
Meldunki szefa wojsk inżynieryjnych ŚOW za lata 1972–1979.
Google Scholar
Notatki pokontrolne jednostek inżynieryjnych ŚOW za lata 1965–1983.
Google Scholar
Pisma szefostwa wojsk inżynieryjnych ŚOW za lata 1961–1979.
Google Scholar
Plany doskonalenia szkolenia inżynieryjnego wojsk ŚOW w świetle realizacji zadań dyrektywnych MON w latach 1976–1980.
Google Scholar
Plany przeprowadzenia kontroli problemowej w jednostkach inżynieryjnych ŚOW za rok 1980.
Google Scholar
Plany szkolenia oficerów na lata 1961–1982.
Google Scholar
Program szkolenia żołnierzy na kursach chorążych za lata 1979–1981.
Google Scholar
Programy szkolenia specjalistycznego z zakresu rozpoznania i pokonywania systemu zapór inżynieryjnych z minami jądrowymi dla pododdziałów ogólnowojskowych i inżynieryjnych za lata 1961–1967.
Google Scholar
Rozkazy dowódcy ŚOW za lata 1959–1983.
Google Scholar
Rozporządzenia Rady Ministrów za lata 1993–2002.
Google Scholar
Sprawozdania dotyczące stanu wyszkolenia wojsk na podstawie wyników inspekcji za lata 1964–1976.
Google Scholar
Sprawozdanie ze szkolenia wojsk inżynieryjnych ŚOW za lata 1969–1980.
Google Scholar
Wytyczne do szkolenia oficerów, podoficerów i pododdziałów za lata 1959–1969.
Google Scholar
Zarządzenia Ministra Obrony Narodowej za lata 1980–1993.
Google Scholar
Zarządzenia Szefa Sztabu ŚOW za lata 1962–1972.
Google Scholar
„Kwartalnik Bellona” 2014.
Google Scholar
„Polska Zbrojna” 1990–2010.
Google Scholar
„Przegląd” 2011.
Google Scholar
„Przegląd Wojsk Lądowych” 1990–2010.
Google Scholar
„Wojska Lądowe” 2004–2006.
Google Scholar
Babula J., Wojsko polskie 1945–1989, Warszawa 1998.
Google Scholar
Doświadczenia z zaangażowania Polski w operacje wojskowe w Islamskiej Republice Afganistanu w latach 2002–2014, red. R. Reczkowski, Bydgoszcz 2016.
Google Scholar
Kajetanowicz J., Polskie wojska lądowe. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie, Toruń 2005.
Google Scholar
Kopczewski J. S., Tadeusz Kościuszko, Warszawa 1971.
Google Scholar
Rybak J., Groźne miny Trettnera, „Polityka” 2010, nr 24(2760), s. 68–69.
Google Scholar
Thoß B., Atom-Minen, „Der Spiegel” 1985, Nr. 3, s. 28–32.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.