Dyplomacja Rzeczypospolitej wobec Rosji w początkach panowania Władysława IV Wazy (1632-1635)
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.108.03Słowa kluczowe:
Władysław IV Waza, wojna smoleńska 1632–1634, Michał Fiodorowicz Romanow, Kazimierz Leon Sapieha, Aleksander Piaseczyński, pokój polanowski, stosunki dyplomatyczne, ratyfikacja pokoju polanowskiego w 1635 r.Abstrakt
Tematem artykułu są polsko-rosyjskie stosunki dyplomatyczne w pierwszych latach panowania Władysława IV Wazy (1632–1635). Praca koncentruje się na aktywności dyplomatycznej prowadzonej między obu krajami podczas wojny smoleńskiej w latach 1632–1634 i tuż po jej zakończeniu. Szczególnie ważny wątek stanowią wzajemne poselstwa odbywane w celu ratyfikacji pokoju polanowskiego.
Pobrania
Bibliografia
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Archiwum Radziwiłłów, dz. II [AR II], sygn. 1039, 1040, 1050, 1074, 1076, 1084, 1085, 1086, 1131, 1133, 1147, 1148.
Google Scholar
Biblioteka Czartoryskich [BCz], rkps 166.
Google Scholar
Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. 352/II.
Google Scholar
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego, t. I (1572–1632), cz. 2 (1616–1632), red. W. Dworzaczek, Poznań 1962.
Google Scholar
Akta Zjazdów Stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. I (Okresy bezkrólewi), oprac. H. Lulewicz, Warszawa 2006.
Google Scholar
Diariusz kampanii smoleńskiej Władysława IV 1633–1634, oprac. M. Nagielski, Warszawa 2006.
Google Scholar
Korespondencja Stanisława Koniecpolskiego hetmana wielkiego koronnego 1632–1646, oprac. A. Biedrzycka, Kraków 2005.
Google Scholar
Moskorzowski J., Dyaryusz wojny moskiewskiej 1633 roku, wyd. A. Rembowski, Warszawa 1895, Biblioteka Ordynacyi Krasińskich. Muzeum Konstantego Świdzieńskiego, t. XIII.
Google Scholar
Poselstwo Aleksandra Piaseczyńskiego i Kazimierza Leona Sapiehy do Moskwy w 1635 r., oprac. A. Filipczak-Kocur, Opole 2017.
Google Scholar
Radziwiłł A. S., Pamiętnik o dziejach w Polsce, t. I (1632–1636), oprac. A. Przyboś, R. Żelewski, Warszawa 1980.
Google Scholar
Radziwiłł K., Księcia Krzysztofa Radziwiłła, hetmana polnego litewskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego, sprawy wojenne i polityczne 1621–1632, Paryż 1859.
Google Scholar
Relatia wojny moskiewskiej, którą do JKMci ks. Radziwiłła wojewoda wileński, hetman W.Ks.Lit. czynił w Warszawie na sejmie w lipcu 1634, oprac. W. Lipiński, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1934, t. VII, z. 1, s. 122–126.
Google Scholar
Volumina legum, wyd. J. Ohryzko, t. III, Petersburg 1859.
Google Scholar
Władysława IV, króla polskiego, W. Xsiążęcia Lit. etc. Listy i inne pisma urzędowe, które do znakomitych w kraju mężów z kancellaryi król. wychodziły: w których tak sprawy państwa publiczne jako i prywatne królewskie są traktowane: materiał dziejowy, zebrał A. Grabowski, Kraków 1845.
Google Scholar
Czapliński W., Łubieński Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 498–501.
Google Scholar
Czapliński W., Koniecpolski Stanisław (ok. 1594–1646), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 523–527.
Google Scholar
Czapliński W., Władysław IV i jego czasy, Warszawa 1976.
Google Scholar
Czapliński W., Przyboś A., Kazanowski (z Kazanowa Kazanowski) Adam, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XII, Wrocław–Warszawa-Kraków 1966–1967, s. 250–253.
Google Scholar
Czapliński W., Wyczawski H., Gembicki Piotr h. Nałęcz (1585–1657), [w:] Polski słownik biograficzny, t. VII, Kraków 1948–1958, s. 379–381.
Google Scholar
Czwołek A., Konflikt Lwa Sapiehy, wojewody wileńskiego i Krzysztofa Radziwiłła, hetmana polnego litewskiego na tle problemów militarnych i politycznych Rzeczypospolitej w latach 1625–1633, „Czasy Nowożytne” 2007, t. XX, s. [67]–101.
Google Scholar
Czwołek A., Piórem i buławą: działalność polityczna Lwa Sapiehy, kanclerza litewskiego, wojewody wileńskiego, Toruń 2012.
Google Scholar
Długosz J., Ossoliński Maksymilian, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIV, Wrocław 1979, s. 423–424.
Google Scholar
Dorobisz J., Jakub Zadzik (1582–1642), Opole 2000.
Google Scholar
Filipczak-Kocur A., Poselstwo Aleksandra Piaseczyńskiego i Kazimierza Leona Sapiehy do Moskwy w 1635 roku, [w:] Polska wobec wielkich konfliktów w Europie Nowożytnej. Z dziejów dyplomacji i stosunków międzynarodowych w XV–XVII wieku, red. R. Skowron, Kraków 2009, s. 189–205.
Google Scholar
Filipczak-Kocur A., Skarb koronny za Władysława IV (1632–1648), Opole 1991.
Google Scholar
Godziszewski W., Granica polsko-moskiewska wedle pokoju w polanowskiego wytyczona w latach 1634–1648, t. III, Kraków 1935.
Google Scholar
Godziszewski W., Polska a Moskwa za Władysława IV, „Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego” 1930, seria 2, t. XLII, nr 6, s. 13–21.
Google Scholar
Herbst S., Gosiewski Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. VIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1959–1960, s. 339–340.
Google Scholar
Kaczorowski W., Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 r., Opole 1986.
Google Scholar
Kłaczewski W., Radziejowski Stanisław (ok. 1575–1637), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXX, Wrocław 1987, s. 79–81.
Google Scholar
Konopczyński W., Chronologia sejmów polskich, Kraków 1948.
Google Scholar
Kotłubaj E., Życie Janusza Radziwiłła, Wilno–Witebsk 1859.
Google Scholar
Kupisz D., Kapitulacja armii moskiewskiej Michała Borysowicza Szeina pod Smoleńskiem w 1634 r., [w:] Kapitulacje w dziejach wojskowości polskiej i powszechnej, red. A. Niewiński, Oświęcim 2018, s. 196–206.
Google Scholar
Kupisz D., Smoleńsk 1632–1634, Warszawa 2017.
Google Scholar
Lewandowska-Malec I., Sejm walny koronny Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego dorobek ustawodawczy (1587–1632), Kraków 2009.
Google Scholar
Lipiński W., Kampania zimowa 1633/34 i kapitulacja Szeina, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1932, t. VII, z. 2, s. 218–255.
Google Scholar
Lipiński W., Organizacja odsieczy i działania wrześniowe pod Smoleńskiem w r. 1633, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1933, t. VI, z. 2, s. 174–225.
Google Scholar
Lipiński W., Stosunki polsko-rosyjskie w przededniu wojny smoleńskiej 1632–1634 i obustronne przegotowania wojenne, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 1931, t. IV, z. 2, s. 233–273.
Google Scholar
Lipiński W., Wojna smoleńska 1632–1634, Połomia 2012.
Google Scholar
Lulewicz H., Ogiński Aleksander (z Kozielska Ogiński), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIII, Wrocław 1978, s. 594–597.
Google Scholar
Lulewicz H., Sapieha Lew, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXV, Warszawa–Kraków 1994, s. 84–104.
Google Scholar
Nagielski M., Hetman polny litewski Krzysztof II Radziwiłł w dobie kampanii smoleńskiej 1632–1634, [w:] Radziwiłłowie w służbie Marsa, red. M. Nagielski, K. Żojdź, Warszawa 2017, s. 97–123.
Google Scholar
Nagielski M., Rywalizacja Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim o dominację w Europie Środkowo-Wschodniej w XVI–XVII w., „Sensus Historiae” 2013, t. XI, nr 2, s. 87–115.
Google Scholar
Nagielski M., Sapieha Paweł Stefan (1565–1635), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXV, Warszawa–Kraków 1994, s. 133–138.
Google Scholar
Paradowski P., W obliczu „nagłych potrzeb” Rzeczypospolitej. Sejmy ekstraordynaryjne za panowania Władysława IV Wazy, Toruń 2005.
Google Scholar
Pietkiewicz K., Dyplomatyka aktów carów moskiewskich z XVII wieku w zbiorach Biblioteki Kórnickiej, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2019, z. 36, s. [11]–43.
Google Scholar
Przyboś A., Grzybowski Stefan Dobrogost (zm. po 1644), [w:] Polski słownik biograficzny, t. IX, Wrocław–Warszawa–Kraków 1960–1961, s. 111–112.
Google Scholar
Przyboś A., Kazanowski (z Kazanowa Kazanowski) Marcin, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966–1967, s. 257–259.
Google Scholar
Przyboś A., Radziwiłł Albrycht Stanisław (1593–1636), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXX, Wrocław 1987, s. 143–148.
Google Scholar
Rachuba A., Sapieha Kazimierz Leon (Lew), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXV, Warszawa–Kraków 1994, s. 31–37.
Google Scholar
Rachuba A., Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569–1763, Warszawa 2002.
Google Scholar
Urwanowicz J., Piaseczyński (Piasoczyński) Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXV, Wrocław 1980, s. 800–803.
Google Scholar
Wisner H., Król i car. Rzeczpospolita i Moskwa w XVI i XVII wieku, Warszawa 1995.
Google Scholar
Wisner H., Litwa po zgonie Zygmunta III. Od zjazdu wileńskiego do konwokacji warszawskiej, „Rocznik Białostocki” 1981, t. XV, s. [43]–73.
Google Scholar
Wisner H., Madaliński Jakub Karol, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XIX, Wrocław 1974, s. 110–111.
Google Scholar
Wisner H., Radziwiłł Krzysztof (1585–1640), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXX, Wrocław 1987, s. 276–283.
Google Scholar
Wisner H., Władysław IV Waza, Wrocław–Warszawa–Kraków 1995.
Google Scholar
Wisner H., Zygmunt III Waza, Warszawa 1984.
Google Scholar
Wojciechowski J., Opinie o ceremoniale dyplomatycznym w Rosji na podstawie relacyi uczestników poselstw Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII wieku, „Wieki Stare i Nowe” 2019, t. XIV(XIX), s. [71]–87.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31261/WSN.2019.19.05
Ziober A., Postawy elit Wielkiego Księstwa Litewskiego wobec elekcji Władysława IV Wazy i Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Kraków 2020.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12797/9788381382717
Ziober A., Postawy wybranych przedstawicieli rodziny Sapiehów czerejskich wobec elekcji w 1632 roku, [w:] Wielkie rody dawnej Rzeczypospolitej XVI–XIX wieku, t. I (Sapiehowie), red. T. Ciesielski, M. Sawicki, Opole 2018, s. 45–59.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.