CELE POLITYKI GOSPODARCZEJ: ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY STOPĄ INFLACJI A TEMPEM PKB W KRAJACH OECD W LATACH 1990-2013

Autor

  • Dariusz Jacek Błaszczuk Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie.

Słowa kluczowe:

Polityka gospodarcza i jej cele, równowaga krótko- i długookresowa, tempo PKB, stopa bezrobocia, stopa inflacji, inflacja neutralna, prawo Okuna, krótkookresowa krzywa Philipsa.

Abstrakt

Politycy każdego kraju wyznaczają zazwyczaj kilka różnych celów gospodarczych zakładając, że każdy z tych celów osiągnie pożądany przez nich poziom. Jest to jednak niewykonalne, bowiem niektóre cele są zawsze ze sobą sprzeczne. W rezultacie, dążenie do osiągnięcia określonego poziomu każdego z celów uniemożliwia osiągnięcie stabilnej równowagi długookresowej na poziomie optymalnym.

Powyższy wniosek jest poparty wynikami analizy teoretycznej (metodami graficzną i analityczną) na przykładzie wzajemnych związków między trzema wybranymi celami polityki gospodarczej: tempem PKB, stopą bezrobocia i stopą inflacji, a mianowicie: zależności opisywanych prawem Okuna, krótkookresową krzywą Philipsa oraz zaproponowanej przez autora zależności między stopą inflacji a tempem PKB. Następnie te trzy zależności połączone są w jeden nowy autorski model. Rozważania teoretyczne na podstawie tego modelu prowadzą do wniosku, że celem polityki gospodarczej powinna być maksymalizacja tempa PKB przy utrzymaniu poziomów pozostałych celów w z góry określonych granicach.

Osiągnięcie tego celu w okresie długim wymaga odpowiednich oddziaływań na zależności między każdymi dwoma celami polityki gospodarczej. Do tego niezbędne jest:

1) poznanie kształtów i położeń funkcji, opisujących zależności między każdymi dwoma celami polityki gospodarczej (na podstawie danych empirycznych dla danej gospodarki w okresie długim);

2) określenie empirycznego punktu równowagi długookresowej (dopuszczalnej kombinacji celów polityki gospodarczej):

a) bezpośrednio, rozwiązując odpowiedni układ równań, a gdy nie ma on rozwiązania,

b) pośrednio, na podstawie wskazań polityków gospodarczych i teoretyków ekonomik szczegółowych;

3)  ustalenie dla okresu przyszłego (przy współpracy z politykami gospodarczymi i teoretykami ekonomik szczegółowych) optymalnej kombinacji celów polityki gospodarczej (pożądanego punktu równowagi długookresowej), tj. maksymalnego tempa wzrostu PKB oraz dopuszczalnych przedziałów wahań poziomów pozostałych celów;

4) ustalenie kierunku, w którym empiryczny punkt równowagi długookresowej powinien się przesuwać w bliższej i dalszej przyszłości aby stał się on tożsamy z pożądanym punktem równowagi długookresowej;

5) ustalenie czynników, które w danej gospodarce w okresie przyszłym spowodują przesuwanie empirycznego punktu równowagi długookresowej w pożądanym kierunku, a także określenie kierunku i siły wpływu każdego z tych czynników;

6)  wdrażanie przez polityków gospodarczych odpowiedniej polityki gospodarczej, tj. takie oddziaływanie na położenie i kształt każdej z funkcji, opisujących zależności między każdymi dwoma celami polityki gospodarczej, aby tempo PKB było możliwie bliskie maksymalnego i jednocześnie, aby spełnione były warunki brzegowe dla wszystkich pozostałych celów polityki gospodarczej. Oczywiście, okresowo możliwe jest nieznaczne odstąpienie od maksymalizacji tempa wzrostu PKB w związku z koniecznością uwzględniania ewentualnych szoków podażowych lub popytowych.

Rozważania teoretyczne zostały uzupełnione analizą empiryczną zależności między stopą inflacji a tempem PKB (na podstawie danych kwartalnych, oddzielnie dla każdego kraju OECD) w okresie, mniej więcej, ostatnich dwu cykli koniunkturalnych (Juglara).

Analiza ta pozwoliła zbudować „mapy grup strategicznych”, uwzględniające kryteria związane z maksymalnym tempem PKB oraz współistniejącą z nim stopą inflacji. Na podstawie tych „map” wyprowadzone zostały wstępne wnioski dla polityki gospodarczej każdego z badanych krajów.

Przedmiotem dalszych badań autora (również obejmujących poszczególne kraje OECD) będzie ustalenie oraz analiza empirycznych punktów równowagi długookresowej. Końcowym efektem będą pogłębione wskazówki dla polityków gospodarczych poszczególnych krajów OECD.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Dariusz Jacek Błaszczuk - Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie.

Profesor AFiBV, doktor habilitowany, Wydział Biznesu i Stosunków Międzynarodowych.

Bibliografia

Abel A. B., Bernanke B. S. (2005), Macroeconomics (5th ed.). Pearson Addison Wesley.
Google Scholar

Bednarczyk J. L. (2011), Hipoteza inflacji neutralnej a problemy wzrostu gospodarczego w krajach strefy euro, “Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica”, no. 248, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Bednarczyk J. L. (2012), Inflacja neutralna (NDEGRI) czy apriorycznie określony cel inflacyjny? (in:) Pyka I., Cichorska J. (eds.), Finanse w niestabilnym otoczeniu - dylematy i wyzwania. Bankowość, “Studia Ekonomiczne”, no. 105, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Zeszyty Naukowe Wydziałowe.
Google Scholar

Bielecki J. K. (2003), Reguła Taylora, “Rzeczpospolita”, [access: September 27, 2003].
Google Scholar

Błaszczuk D. J. (2013), Polityka gospodarcza Polski w długim okresie; cele i uwarunkowania, (in:) Rybiński K. K. (ed.), Polska w niestabilnej gospodarce europejskiej i globalnej. Problemy polityki gospodarczej i rozwoju, Akademia Finansów i Biznesu w Warszawie, Warszawa.
Google Scholar

Błaszczuk D. J. (2014a), Okun’s Law in OECD Countries in 1990–2013, “Quantitative Methods in Economics”, Volume XV, no. 2, pp. 47-63.
Google Scholar

Błaszczuk D. J. (2014b), Wprowadzenie do prognozowania, symulacji i sterowania optymalnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Błaszczuk D. J. (2015), Zależność między celami polityki gospodarczej. Stopa inflacji a stopa bezrobocia w rajach OECD w latach 1990–2013, (in:) Appenzeller D. (ed.), Matematyka I informatyka na usługach ekonomii. Analityka gospodarcza. Metody i narzędzia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

Domitrovic B. (2011), The Economics Nobel Goes to Sargent and Sims: Attackers of the Phillips Curve, http://www.forbes.com/sites/briandomitrovic/2011/10/10/the-economics-nobel-goes-to-sargent-sims-attackers-of-the-phillips-curve/ [access: October 10, 2011].
Google Scholar

Filar D. (2011), Profesor Taylor nie ceni dyskrecjonalności, “Rzeczpospolita”, [access: September 4, 2011].
Google Scholar

Friedman M. (1963), A Monetary History of the United States, 1867-1960, NBER, New York.
Google Scholar

Galas Z., Nykowski I., Żółkiewski Z. (1987), Programowanie wielokryterialne, PWE, Warszawa.
Google Scholar

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2011/press.html
Google Scholar

http://www.stats.oecd.org/WBOS/index.aspx [access: April 28, 2014].
Google Scholar

Janecki J. (2011), Podwyżki stóp a reguły, http://blog.parkiet.com/janecki/2011/06/09/podwyzki-stop-a-reguly/ [access: June 09, 2011].
Google Scholar

Kokoszczyński R, Pietrzak B. (eds) (2006), Bankowość centralna od A do Z, NBP, Warszawa.
Google Scholar

Lucas R. (1976), Econometric Policy Evaluation: A Critique, “Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy”, no. 1, pp. 19-46.
Google Scholar

Lutkowski K. (2004), Od złotego do euro – źródła obaw i nadziei, Twigger, Warszawa.
Google Scholar

Machaj M. (2013), Prawda o krzywej Philipsa, http://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/ debata/prawda-o-krzywej-phillipsa/ [access: May 09, 2013].
Google Scholar

Morawski I. (2012), Po co bankom centralnym cel inflacyjny, http://www.obserwatorfinansowy.pl/ forma/debata/po-co-bankom-centralnym-cel-inflacyjny/ [access: February 27, 2012].
Google Scholar

Phelps E. S. (1968), Money-Wage Dynamics and Labor Market Equilibrium, “Journal of Political Economy”, no. 76, no. 4, pp. 687-711.
Google Scholar

Philips A. W. (1958), The Relation between Unemployment and the Rate of Change on Money Wage Rates in the United Kingdom 1861–1957, “Economica”, v. 25, issue 100, pp. 283-299.
Google Scholar

Prachowny M. F. J. (1993), Okun's Law: Theoretical Foundations and Revised Estimates, “The Review of Economics and Statistics”, vol. 75, no. 2, pp. 331-336.
Google Scholar

Samuelson P. A., Nordhaus W. D. (2004), Ekonomia, tom 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Sławiński A. (2006), Rynki finansowe, Wydawnictwo Polskie Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Sławiński A. (2008), Ewolucja poglądów na politykę pieniężną (in:) Przybylska-Kapuścińska W. (ed.), Studia z bankowości centralnej i polityki pieniężnej, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Taylor J. B. (2010), Zrozumieć kryzys finansowy, przyczyny, skutki, interpretacje, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Wojtyna A. (2004), Szkice o polityce pieniężnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Opublikowane

2015-05-18

Jak cytować

Błaszczuk, D. J. (2015). CELE POLITYKI GOSPODARCZEJ: ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY STOPĄ INFLACJI A TEMPEM PKB W KRAJACH OECD W LATACH 1990-2013. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 6(309). Pobrano z https://czasopisma.uni.lodz.pl/foe/article/view/513

Numer

Dział

Ekonometria regionalna

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.