Wpływ zmian kursu walutowego na sferę realną polskiej gospodarki w latach 2010–2019

Łukasz Markowski

doi:10.18778/0208-6018.354.05

Authors

Łukasz Markowski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Katedra Teorii Ekonomii, Olsztyn https://orcid.org/0000-0001-8791-1285

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.354.05

Keywords:

exchange rate, real GDP, euro

Abstract

The aim of the study is to assess the impact of changes in the EUR/PLN exchange rate on the real sphere of the Polish economy in 2010–2019. This period was characterized by a relatively stable macroeconomic situation between the two world economic crises. The Polish economy can also be assessed at that time as relatively closely related in terms of trade, money and economic conditions with the euro area, which is confirmed by the literature review. The first part of the article describes the phenomena that determine the functioning of the exchange rate as a mechanism for stabilizing the economic situation in Poland and presents selected research results in this area. The next part of the work is devoted to the description of the methodology of the author’s own research. Then the obtained results and conclusions were presented. The study used the VAR econometric model, which did not show a statistically significant relationship between changes in the EUR/PLN exchange rate and changes in real GDP.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Barczyk R., Lubiński M. (2009), Dylematy stabilizowania koniunktury, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

Biegun K. (2017), Ocena stabilizacyjnej roli zmian kursu walutowego w Polsce w kontekście potencjalnego członkostwa w strefie euro, „Studia i Prace WNEIZ US”, nr 47/1, s. 81–93, https://doi.org/10.18276/sip.2017.47/1-07
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2017.47/1-07

Brózda-Wilamek D. A. (2013), Wpływ zmian stopy procentowej EBC na inflację i aktywność gospodarczą strefy euro – weryfikacja za pomocą modelu autoregresji wektorowej (VAR), [w:] P. Urbanek (red.), Ekonomia i zarządzanie w teorii i praktyce. Determinanty konkurencyjności, regionów, gospodarek, t. 6, s. 211–229, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-961-2.16

Brózda-Wilamek D. A. (2017), Wpływ polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego na gospodarki państw strefy euro w latach 1999–2016, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, nr 6(332), s. 175–188, http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.332.12
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.332.12

Bukowski S. I., Bukowska J. E. (2017), Zmiany podaży pieniądza, stóp procentowych i kursu walutowego a wzrost gospodarczy w obszarze euro, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, nr 6(332), s. 159–173, http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.332.11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.332.11

Campa J. M., Goldberg L. S. (2002), Exchange Rate Pass-Through into Import Prices: A Macro or Micro Phenomenon?, „NBER Working Paper”, nr 8934, s. 1–34.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3386/w8934

Charemza W., Deadman D. (1997), Nowa ekonometria, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Cholewiński R. (2008), Wpływ zmian kursu walutowego na dynamikę procesów inflacyjnych, Narodowy Bank Polski, Warszawa.
Google Scholar

Cuaresma C. J., Wójcik C. (2006), Measuring monetary independence: evidence from a group of new EU member countries, „Journal of Comparative Economics”, t. 34(1), s. 24−43, https://doi.org/10.1016/j.jce.2005.12.003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jce.2005.12.003

European Central Bank – Statistical Data Warehouse – Quick View (2021), Parameters and Transformations, https://sdw.ecb.europa.eu/quickview.do?SERIES_KEY=120.EXR.Q.PLN.EUR.SP00.A [dostęp: 2.04.2021].
Google Scholar

Frankel J., Schmukler S., Serven L. (2004), Global transmission of interest rates: monetary independence and currency regime, „Journal of International Money and Finance”, t. 23(5), s. 701−733.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jimonfin.2004.03.006

Gajewski R., Pilichowska K. (2016), Wpływ kursów walut i ich systemów na sytuację firm transportowych eksportujących swoje usługi na rynek europejski, [w:] B. Glinkowska (red.), Internacjonalizacja przedsiębiorstw. Uwarunkowania – procesy – wyniki badań, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 201–213.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-492-2.16

Gędek S. (2015), Analiza współzależności pomiędzy poziomem stóp procentowych a poziomem inflacji i kursami walutowymi złotego, „Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych”, nr 16(3), s. 60–69.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (2021), Obroty towarowe handlu zagranicznego ogółem i według krajów w styczniu 2021 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/handel/obroty-towarowe-handlu-zagranicznego-ogolem-i-wedlug-krajow-w-styczniu-2021-roku,1,102.html [dostęp: 19.03.2021].
Google Scholar

Goczek Ł., Mycielska D. (2012), Realizacja celu inflacyjnego czy obawa przed płynnością? Uwarunkowania kursowe w Polsce w przededniu przyjęcia euro, [w:] J. Górski, K. Opolski (red.), Where is the Eurozone heading?, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 207–212.
Google Scholar

Goczek Ł., Mycielska D. (2014), Gotowi na euro? Badanie empiryczne faktycznej swobody polskiej polityki pieniężnej, „Bank i Kredyt”, nr 45(3), s. 267–290.
Google Scholar

Gomez V., Maravall A. (2001), Seasonal Adjustment and Signal Extraction in Economic Time Series, [w:] D. Pena, G. C. Tiao, R. S. Tsay (red.), A course in Time Series Analysis, John Wiley and Sons, New York, s. 202–248.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/9781118032978.ch8

Granger C. W.J. (1969), Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods, „Econometrica”, t. 37, nr 3, s. 424‒438.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/1912791

Gryczka M. (2018), Wpływ zmian kursu walutowego na wartość eksportu towarowego wybranych krajów, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XIX, z. 2, cz. 2, s. 51–66.
Google Scholar

Hamulczuk M., Gędek S., Klimkowski C., Stańsko S. (2012), Prognozowanie cen surowców rolnych na podstawie zależności przyczynowych, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Google Scholar

Jajuga K. (2017), Odpowiedź na Pytanie nr 18: Czy nasz kraj powinien wejść do strefy Euro? Jakie korzyści i jakie zagrożenia są z tym związane?, [w:] J. Wilkin (red.), Raport środowiska naukowego PAN dotyczący integracji europejskiej i miejsca Polski w tym procesie, Raport przedstawiony na 135. Sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN w dniu 7 grudnia 2017 roku, http://www.irwirpan.waw.pl/dir_upload/site/files/raport-Polska-UE-2017.pdf [dostęp: 18.03.2021].
Google Scholar

Kołodko G. (2020), Od ekonomicznej teorii do politycznej praktyki, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
Google Scholar

Kotliński K. (2014), Kurs walutowy jako mechanizm dostosowawczy w latach 2008–2011 na przykładzie wybranych krajów, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku”, t. 29, s. 245–260.
Google Scholar

Kotliński K., Warżała R. (2013), Synchronizacja cykli koniunkturalnych jako kryterium członkostwa w strefie euro, „Ekonomia”, nr 34, s. 49–64.
Google Scholar

Kufel T. (2013), Ekonometria. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem programu GRETL, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Machowska-Okrój S. (2017), Empiryczna analiza zależności między otwartością gospodarki a wzrostem gospodarczym na przykładzie Polski, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 489, s. 222–230, https://doi.org/10.15611/pn.2017.489.20
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.489.20

Malczyk K. (2011), Analiza wpływu zmian kursu walutowego na inflację w Polsce za pomocą modelu VECM, „Folia Oeconomica Cracoviensia”, t. LII, s. 19–47.
Google Scholar

McCarthy J. (1999), Pass-through of exchange rates and import prices to domestic inflation in some industrialised economies, Federal Reserve Bank of New York, Staff Report, New York, nr 111, s. 1–53, https://www.econstor.eu/bitstream/10419/60561/1/320220435.pdf [dostęp: 18.03.2021].
Google Scholar

McKinnon R. I. (1963), Optimum Currency Area, „The American Economic Review”, t. 53, nr 4, s. 717–725.
Google Scholar

Michalczyk W. (2013), Uwarunkowania kursu złotego względem euro w perspektywie przystąpienia do mechanizmu ERM2, „Finanse: Czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN”, nr 1(6), s. 65–86.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.369.1.29

Misztal P. (2009), Zmiany kursu walutowego a dynamika cen w Polsce, „Ekonomista”, nr 4, s. 455–477.
Google Scholar

Misztal P. (2010), Zmiany kursu walutowego a dynamika wzrostu gospodarczego w Polsce w okresie 1997–2009, „Zeszyty Naukowe Kolegium Gospodarki Światowej”, nr 28, s. 167–186.
Google Scholar

Narodowy Bank Polski (2021), Wywiad z Prezesem NBP prof. Adamem Glapińskim dla Obserwatora Finansowego, https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/koronawirus/glapinski-OF.html [dostęp: 15.03.2021].
Google Scholar

OECD (2021), Trade in goods and services, https://data.oecd.org/trade/trade-in-goods-and-services.htm [dostęp: 19.03.2021].
Google Scholar

Osińska M., Stempińska J. (2007), Modele wektorowej autoregresji, [w:] M. Osińska (red.), Ekonometria współczesna, Dom Organizatora, Toruń, s. 367–408.
Google Scholar

Polański Z. (2014), Polityka pieniężna i rynki finansowe, [w:] P. Albiński (red.), Kryzys a polityka stabilizacyjna w Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH – Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa, s. 62–93.
Google Scholar

Pronobis M. (2017), Płynny kurs walutowy jako automatyczny stabilizator koniunktury na przykładzie polskiej gospodarki, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 489, s. 300–312, https://doi.org/10.15611/pn.2017.489.27
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.489.27

Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej (2009), Narodowy Bank Polski, Warszawa.
Google Scholar

Raport roczny 2019 (2020), Narodowy Bank Polski, Warszawa.
Google Scholar

Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2019 r. (2020), Narodowy Bank Polski, Warszawa.
Google Scholar

Sokołowski A. (2004), O niewłaściwym stosowaniu metod statystycznych, StatSoft Polska, https://media.statsoft.pl/_old_dnn/downloads/naukowe1.pdf [dostęp: 15.07.2021].
Google Scholar

Strojny J. (2018), Wzrost pobudzany eksportem czy eksport stymulowany wzrostem sektora rolnego, „Zeszyty Naukowe SGGW, Problemy Rolnictwa Światowego”, t. 18(XXXIII), z. 1, s. 248–262, https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.1.23
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.22630/PRS.2018.18.1.23

Tchorek G. (2012), Teoretyczne podstawy integracji walutowej, [w:] P. Kowalewski, G. Tchorek, J. Górski (red.), Mechanizmy funkcjonowania strefy euro, Narodowy Bank Polski, Warszawa, s. 31–54.
Google Scholar

Warzecha K., Wójcik A. (2014), Zastosowanie modeli wektorowo-autoregresyjnych do prognozowania wybranych rachunków narodowych, „Studia Ekonomiczne”, nr 203, s. 181–192.
Google Scholar

Warżała R. (2018), Zbieżność cykli koniunkturalnych krajów Europy Środkowej i Wschodniej z cyklem dwunastu krajów Unii Europejskiej, „Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego”, nr 100, s. 143–169.
Google Scholar

Wdowiński P. (2009), Kurs walutowy i handel zagraniczny jako czynniki wzrostu gospodarczego: ekonometryczna analiza mechanizmów dostosowawczych w polskiej gospodarce, „Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego”, nr 4/2, s. 197–224.
Google Scholar

Wójcik A. (2014), Modele wektorowo-autoregresyjne jako odpowiedź na krytykę strukturalnych wielorównaniowych modeli ekonometrycznych, „Studia Ekonomiczne”, nr 193, s. 112–128.
Google Scholar