Analiza jakości życia zależnej od stanu zdrowia starszych mieszkańców wsi

Anna Mirczak

doi:10.18778/0208-6018.348.06

Autor

Anna Mirczak Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Spraw Społecznych, Katedra Gerontologii Społecznej i Pedagogiki Pracy https://orcid.org/0000-0002-6905-1362

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.348.06

Słowa kluczowe:

jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia, osoby starsze, obszary wiejskie

Abstrakt

W związku z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa, a tym samym wzrostem liczby osób przewlekle chorych, nadrzędnym celem opieki zdrowotnej stało się nie tylko wydłużanie życia, ale także poprawa jego jakości oraz utrzymanie w starszym wieku względnej niezależności i aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Najważniejszym czynnikiem determinującym jakość życia jest zdrowie, dlatego też w obrębie tego pojęcia używany jest termin „jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia”, oznaczający jakość życia wyznaczoną stanem zdrowia, obecnymi chorobami oraz naturalnym procesem starzenia. Celem głównym prezentowanej pracy było zbadanie jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia osób starszych mieszkających na wsi oraz określenie jej determinantów. Grupę badanych stanowiły 203 osoby w wieku 65 lat i więcej, mieszkające na obszarach wiejskich województwa małopolskiego. Analizę zebranego materiału badawczego wykonano z wykorzystaniem pakietu statystycznego IBM SPSS 19 dla Windows. Jako poziom istotności dla testowanych hipotez zerowych przyjęto wartość 0,05. Badane osoby starsze mieszające na wsi istotnie lepiej oceniały wymiar psychiczny jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia niż wymiar fizyczny. Do czynników determinujących tę ocenę należały: płeć, wiek, sytuacja rodzinna, warunki mieszkaniowe i sytuacja materialna, stopień powiązania w przeszłości z rolnictwem, stan zdrowia, sprawność funkcjonalna, ryzyko niedożywienia, rodzaj otrzymywanego wsparcia oraz poziom satysfakcji życiowej respondentów.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Aghamolaei T., Zare S., Tavafian S. S. (2010), Health Related Quality of Life in Elderly People Living in Bandar Abbas, Iran: A Population‑Based Study, „Acta Medica Iranica”, t. 48, nr 3, s. 185–191.
Google Scholar

Barrett A. J., Murk P. J. (2006), Life Satisfaction Index for the Third Age (LSITA): A Measurement of Successful Aging, [w:] E. P. Isaac (red.), Proceedings of the 2006 Midwest Research‑to‑Practice Conference in Adult. Continuing, and Community Education, University of Missouri, St. Louis, s. 7–12.
Google Scholar

Barrocas A., White J. V., Gomez C., Smithwick L. (1996), Assessing health status in the elderly: the nutrition screening initiative, „Journal of Health Care for the Poor and Underserved”, t. 7, nr 3, s. 210–218.
Google Scholar

Belvis A. G., Avolio A., Spagnolo A., Damiani G. S. (2008), Factors associated with health‑related quality of life: the role of social relationships among the elderly in an Italian region, „Public Health”, t. 122, nr 8, s. 784–793.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.puhe.2007.08.018

Benjamin‑Coleman R., Alexy B. (1999), Use of the SF-36 to identify community dwelling rural elderly at risk for hospitalization, „Public Health Nurs”, t. 16, s. 223–227.
Google Scholar

Borders T. F., Aday L. A. (2004), Factors associated with health‑related quality of life among an older population in a largely rural western region, „Journal Rural Health”, t. 20, nr 1, s. 67–75.
Google Scholar

Campbell A., Converse P. E., Rodgers W. L. (1976), The Quality of American Life: Perceptions, Evaluations, and Satisfaction, Russell Sage, New York.
Google Scholar

Dalh E., Birkelund G. E. (1997), Health inequalities in later life in a social democratic welfare state, „Social Science and Medicine”, t. 39, s. 871–881.
Google Scholar

Goins R. T., Mitchell J. (1999), Health‑related quality of life: does rurality matter?, „Journal Rural Health”, t. 15, nr 1, s. 147–156.
Google Scholar

Guallar‑Castillona P., Sendinoa A. R., Banegas J. R. (2005), Differences in quality of life between women and men in the older population of Spain, „Social Science and Medicine”, t. 60, nr 6, s. 1229–1240.
Google Scholar

Guimaraes‑Lima M., Barros M. B., Cesar C. L., Goldbaum M. (2009), Health related quality of life among the elderly: population based study using SF-36 survey, „Cad Saude Publica, Rio de Janerio”, t. 25, nr 10, s. 2159–2167.
Google Scholar

Halicka M., Halicki J. (2002), Praca zawodowa i jej znaczenie w życiu człowieka starego, [w:] B. Synak (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 173–188.
Google Scholar

Hornquist J. O. (1980), The concept of quality of life, „Scandinavian Journal of Social Medicine”, t. 10, s. 57–61.
Google Scholar

Kempen G. I., Miedema I., Ormel J., Molenaar W. (1996), The assessment of disability with the Groningen Activity Restriction Scale. Conceptual framework and psychometric properties, „Social Science and Medicine”, t. 43, nr 11, s. 1601–1610.
Google Scholar

Magilvy J. K., Congdon J. G. (2000), The crisis of health care transitions for rural older adults, „Public Health Nursing”, t. 17, nr 5, s. 336–345.
Google Scholar

Marcinowicz L., Sienkiewicz J. (2003), Badanie trafności i rzetelności polskiej wersji kwestionariusza SF-36: wyniki wstępne, „Przegląd Lekarski”, t. 67, nr 12, s. 103–106.
Google Scholar

Osborne R. H., Hawthorne G., Lew E., Gray L. C. (2003), Quality of life assessment in the community‑dwelling elderly: Validation of the Assessment of Quality of Life (AQoL) Instrument and comparison with the SF-36, „Journal of Clinical Epidemiology”, t. 56, nr 2, s. 138–147.
Google Scholar

Ostrzyżek A., Marcinkowski J. T. (2012), Jakość życia jako pozytywny wskaźnik zdrowia, „Hygeia Public Health”, t. 47, nr 4, s. 408–411.
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020.
Google Scholar

Schipper H. (1990), Quality of life: principles of the clinical paradigm, „Journal of Psychosocial Oncology”, nr 8, s. 171–185.
Google Scholar

Sherbourne C. D., Stewart A. L. (1991), The MOS social support survey, „Social Science and Medicine”, t. 6, nr 32, s. 705–714.
Google Scholar

Singh R., Dixit S. (2010), Health‑Related Quality of Life and Health Management, „Journal of Health Management”, t. 12, nr 2, s. 153–172.
Google Scholar

Trafiałek E. (2003), Polska starość w dobie przemian, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.
Google Scholar

Tryfan B. (1993), Wiejska starość w Europie, Polska Akademia Nauk. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
Google Scholar

Walters S. J., Murno J. F., Brazjer J. E. (2001), Using the SF-36 with older adults: a cross‑sectional community based Survey, „Age Ageing”, t. 30, nr 4, s. 337–343.
Google Scholar

Ware J. E., Sherbourne C. D. (1992), The MOS 36‑item short‑form health survey (SF-36): conceptual framework and item selection, „Medical Care”, t. 30, nr 6, s. 473–483.
Google Scholar

Waszkiewicz L., Einhorn J., Połtyn‑Zaradna K. (2012), Ocena jakości życia Polaków w wieku podeszłym, [w:] M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań, s. 549–561.
Google Scholar

Wojszel Z. B. (2009), Geriatryczne zespoły niesprawności i usługi opiekuńcze w późnej starości. Analiza wielowymiarowa na przykładzie wybranych środowisk województwa podlaskiego, Trans Humana, Białystok.
Google Scholar

Zagożdżon P., Kolarzyk E., Marcinkowski J. T. (2011), Quality of life and rural place of residence in Polish women‑population based study, „Annals of Agricultural and Environmental Medicine”, t. 18, nr 2, s. 429–432.
Google Scholar