Zastosowanie taksonomii wielokryterialnej do analizy porównawczej struktur zrównoważonego rozwoju
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.344.03Słowa kluczowe:
zrównoważony rozwój, taksonomia wielokryterialna, Unia Europejska.Abstrakt
Jednym z najczęściej popełnianych błędow podczas badań nad zrownoważonym rozwojem jest rozpatrywanie zbioru cech opisujących ten rozwoj w ramach jednego zbioru cech diagnostycznych. Takie podejście nie pozwala na zbadanie rzeczywistych zmian zachodzących w ramach poszczegolnych ładow zrownoważonego rozwoju. Zmiany te mogą mieć zupełnie inny przebieg w przypadku wskaźnikow opisujących np. wymiar gospodarczy czy środowiskowy zrownoważonego rozwoju. Rozwiązaniem jest rozpatrywanie wskaźnikow oddzielnie dla każdego ładu, a następnie porownywanie uzyskanych wynikow. W artykule zastosowano w tym celu taksonomię wielokryterialną. Do badania wykorzystano publikowane przez Eurostat wskaźniki monitorujące postęp we wdrażaniu Agendy na rzecz zrownoważonego rozwoju 2030 z lat 2008 i 2016. Otrzymane wyniki potwierdziły znaczne zrożnicowanie badanych krajow UE w zakresie poszczegolnych ładow i duże ich rozwarstwienie.
Pobrania
Bibliografia
Aiginger K., Bärenthaler‑Sieber S., Vogel J. (2013), Competitiveness under New Perspectives, Working Paper, 44, https://www.econstor.eu/bitstream/10419/125699/1/WWWforEurope_WPS_no044_MS46.pdf [accessed: 5.07.2018].
Google Scholar
Andersen M. M. (2008), Eco‑innovation – towards a taxonomy and a theory, Paper for the Druid conference, Copenhagen.
Google Scholar
Bąk I., Szczecińska B. (2014), Analiza atrakcyjności turystycznej miast wojewódzkich, “Wiadomości Statystyczne”, no. 12, pp. 80–95.
Google Scholar
Borys T. (ed.) (2005), Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Warszawa–Białystok.
Google Scholar
Borys T., Czaja S. (2009), Badania nad zrównoważonym rozwojem w polskich ośrodkach naukowych, [in:] D. Kiełczewski (ed.), Od koncepcji ekorozwoju do ekonomii zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok.
Google Scholar
Cheba K. (2019), Zrównoważona międzynarodowa konkurencyjność krajów Unii Europejskiej. Studium teoretyczno‑empiryczne, CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar
Eurostat (2018), http://ec.europa.eu/eurostat [accessed: 5.07.2018].
Google Scholar
Guijarro F., Poyatos J. A. (2018), Designing a Sustainable Development Goal Index through a Goal Programming Model: The Case of EU–28 Countries, “Sustainability”, no. 10, no. 3167, pp. 1–17.
Google Scholar
Hellwig Z. (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, “Przegląd Statystyczny”, R. XV(4), pp. 307–327.
Google Scholar
Holm Olsen K., Fenhann J. (2008), Sustainable development benefits of clean development mechanism projects: A new methodology for sustainability assessment based on text analysis of the project design documents submitted for validation, “Energy Policy”, no. 36(8), pp. 2819–2830.
Google Scholar
Jeucken M. (2011), Sustainable finance and banking. The financial sector and the future of the planet, Routledge, London.
Google Scholar
Kondyli J. (2010), Measurement and evaluation of sustainable development: A composite indicator for the islands of the North Aegean region, Greece, “Environmental Impact Assessment Review”, no. 30(6), pp. 347–356.
Google Scholar
Kukuła K. (2000), Metoda unitaryzacji zerowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Leonard D. R.P., Clarke K. R., Somerfield P. J., Warwick R. M. (2006), The application of an indicator based on taxonomic distinctness for UK marine biodiversity assessments, “Journal of Environmental Management”, no. 78(1), pp. 52–62.
Google Scholar
Lira J., Wagner W., Wysocki F. (2002), Mediana w zagadnieniach porządkowania obiektów wielocechowych, [in:] J. Paradysz (ed.), Statystyka regionalna w służbie samorządu lokalnego nomiczna w Poznaniu, Poznań, pp. 87–99.
Google Scholar
Malina A. (2004), Wielowymiarowa analiza przestrzennego zróżnicowania struktury gospodarki Polski według województw, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
Google Scholar
Malina A., Zeliaś A. (1998), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania jakości życia ludności w Polsce w 1994 r., “Przegląd Statystyczny”, no. 44(1), pp. 11–27.
Google Scholar
Młodak A. (2006), Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa.
Google Scholar
Nowak E. (1990), Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno‑gospodarczych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar
Panek T. (2009), Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Google Scholar
Płachciak A. (2011), Geneza idei zrównoważonego rozwoju, “Ekonomia”, no. 5(17), pp. 231–248.
Google Scholar
Sébastien L., Bauler T. (2013), Use and influence of composite indicators for sustainable development at the EU‑level, “Ecological Indicators”, no. 35, pp. 3–12.
Google Scholar
Sexton M. G., Barrett P. S., Lu S. L. (2008), The evolution of sustainable development, Book Section, University of Salford, Manchester.
Google Scholar
Talukder B., Hipel K. W., Loon G. W. van (2017), Developing Composite Indicators for Agricultural Sustainability Assessment: Effect of Normalization and Aggregation Techniques, “Resources”, no. 6(4), p. 66.
Google Scholar
Velten S., Leventon J., Jager N., Newig J. (2015), What Is Sustainable Agriculture? A Systematic Review, “Sustainability”, no. 7, pp. 7833–7865.
Google Scholar
Weber A. (1909, reprint 1971), Theory of Location of Industries, Russel & Russel, New York.
Google Scholar
Zhao J. (2011), Towards Sustainable Cities in China. Analysis and Assessment of Some Chinese Cities in 2008, Springer, New York.
Google Scholar