Hugo Dionizy Steinhaus – droga do współczesnej teorii prawdopodobieństwa

Tadeusz Bednarski

doi:10.18778/0208-6018.336.04

Autor

Tadeusz Bednarski Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Instytut Nauk Ekonomicznych

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.336.04

Słowa kluczowe:

historia prawdopodobieństwa, Hugo Steinhaus

Abstrakt

Hugo Steinhaus (1887–1972) ukończył studia matematyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Lwowskim. W latach 1905–1911 przebywał w Getyndze, pracując nad doktoratem pod opieką Davida Hilberta. W 1920 roku został profesorem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Skupione wokół niego i Stefana Banacha grono wybitnych matematyków tworzyło silny ośrodek matematyczny specjalizujący się w analizie funkcjonalnej. Po II wojnie światowej osiedlił się we Wrocławiu, gdzie współtworzył matematyczne środowisko naukowe, a następnie wrocławską szkołę zastosowań matematyki. Jest autorem i współautorem ponad 250 prac naukowych i publikacji popularyzujących matematykę. W 1923 roku H. Steinhaus opublikował w czasopiśmie „Fundamenta Mathematicae” wyniki zawierające aksjomatyczny opis pewnej miary prawdopodobieństwa określonej na podzbiorach przestrzeni nieskończonych ciągów zero‑jedynkowych. Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania istotnej roli, jaką wyniki te odegrały w procesie aksjomatyzacji prawdopodobieństwa, zakończonej w 1933 roku publikacją Andrieja Kołmogorowa.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Borel E. (1905), Remarques sur certaines questions de probabilité, „Bulletin de la Société Mathématique de France”, t. 33, s. 123–128.
Google Scholar

Borel E. (1909), Les probabilités dénombrables et leurs applications arithmétiques, „Rend. Circ. Mat. Palermo”, t. 27, s. 247–270.
Google Scholar

Broggi U. (1907), Die Axiome der Wahrscheinlichkeitsrechnung, Ph.D. thesis, Universität Göttingen, Göttingen.
Google Scholar

Fréchet M. (1938), Exposé et discussion de quelques recherches récentes sur les fondements du calcul des probabilités, „Actualités Scientifiques et Industrielles”, t. 735, s. 23–55.
Google Scholar

Hilbert D. (1902), Mathematical problems, „Bull. Amer. Math. Soc.”, t. 8, s. 437–479.
Google Scholar

Khinchin A. Y., Kolmogorov A. N. (1925), Über Konvergenz von Reihen, deren Glieder durch den Zufall bestimmt werden, „Matematiceskij Sbornik (Sbornik: Mathematics)”, t. 32, s. 668–677.
Google Scholar

Kolmogorov A. N. (1933), Grundbegriffe der Wahrscheinlichkeitsrechnung, Springer, Berlin.
Google Scholar

Kolmogorov A. N. (1956), Foundations of the Theory of Probability, Chelsea Publishing Company, New York.
Google Scholar

Laplace P. S. (1902), A Philosophical Essay on Probabilities, Chapman & Hall, London.
Google Scholar

Łomnicki A. (1923), Nuoveaux fondements de la théorie des probabilités (Définition de la probabilité fondée sur la théorie des ensembles), „Fundamenta Math.”, t. 4, s. 34–71.
Google Scholar

Mazurkiewicz S. (1915), La théorie des probabilités, Warszawa.
Google Scholar

Moivre A. de (1718), The Doctrine of Chances, London.
Google Scholar

Plato J. von (1994), Creating Modern Probability. Its Mathematics, Physics and Philosophy in Historical Perspective, Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar

Shafer G., Vovk V. (2006), The Sources of Kolmogorov’s Grundbegriffe, „Statistical Science”, t. 21, s. 70–98.
Google Scholar

Sierpiński M. (1919), Sur une définition axiomatique des ensembles measurable, „Bull. del’Acad. des Sci. de Cracovie”, s. 173–178.
Google Scholar

Steinhaus H. (1923), Les probabilités dénombrables et leur rapport à la théorie de la mesure, „Fund. Math.”, t. 4, s. 286–310.
Google Scholar