Znaczenie wybranych czynników ekonomiczno‑społecznych dla kształtowania stabilności fiskalnej gmin miejskich w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.334.14Słowa kluczowe:
stabilność fiskalna, model panelowy, czynniki ekonomiczno-społeczneAbstrakt
Celem artykułu jest ocena wagi wybranych czynników ekonomiczno‑społecznych w kształtowaniu stabilność fiskalnej gmin miejskich w Polsce. Próba badawcza objęła 241 takich gmin, a zakres czasowy badania dotyczył lat 2004–2016. W artykule wykorzystano metodę ekonometrycznego modelowania danych panelowych. Przeprowadzona analiza wykazała, że zakres związku między potencjałem społeczno‑gospodarczym badanych JST a ich sytuacją finansową okazał się zdecydowanie mniejszy, niż można byłoby oczekiwać. Wpływ na ten stan rzeczy wydaje się mieć uzależnienie budżetów samorządowych od transferów zewnętrznych oraz wysoki udział wydatków sztywnych, jak również istnienie tzw. miękkich ograniczeń budżetowych, które gwarantują otrzymanie pomocy finansowej z budżetu centralnego w przypadku zagrożenia niewypłacalnością.
Pobrania
Bibliografia
Auerbach A., Gokhale J., Kotlikoff L. (1991), Generational accounts: a meaningful alternative to deficit accounting, [w:] D. Bradford (red.), Tax Policy and the Economy, vol. 5, MIT Press, Cambridge.
Google Scholar
Balatsky A., Balatsky G., Borysov S. (2015), Resource Demand Growth and Sustainability Due to Increased World Consumption, „Sustainability”, vol. 7, s. 3430–3440.
Google Scholar
Baptista R., Escária V., Madruga P. (2007), Entrepreneurship, Regional Development and Job Creation: The Case of Portugal, „Small Business Economics”, vol. 30, s. 49–58.
Google Scholar
Berne R.I., Schramm R. (1986), The financial analysis of governments, Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Google Scholar
Bitner M., Cichocki K.S., Sierak J. (2013), Standardy zarządzania długiem na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz ich wpływ na finansowanie infrastruktury, Polska Akademia Nauk, Instytut Badań Systemowych, Warszawa.
Google Scholar
Blanchard O.J. (1990), Suggestions for a New Set of Fiscal Indicators, OECD Department of Economics and Statistics Working Paper, April, no. 79.
Google Scholar
Bohn H. (1995), The sustainability of budget deficits in a stochastic economy, „Journal of Money, Credit and Banking”, vol. 21(7), s. 257–271.
Google Scholar
Bohn H. (2007), Are Stationarity and Cointegration Restrictions Really Necessary for the Intertemporal Budget Constraint?, „Journal of Monetary Economics”, vol. 54, s. 1837–1847.
Google Scholar
Buiter W. (1985), A guide to public sector debt and deficits, „Economic Policy”, vol. 1, s. 13–79.
Google Scholar
CBO (2016), The 2016 Long‑Term Budget Outlook, Congressional Budget Office, Congress Of The United States, https://www.cbo.gov/publication/51580 [dostęp: 30.09.2017].
Google Scholar
Ciecieląg J., Tomaszewski A. (2003), Ekonometryczna analiza danych panelowych, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa.
Google Scholar
Clark T.N. (1994), Municipal fiscal strain: Indicators and causes, „Government Finance Review”, vol. 10, s. 27–30.
Google Scholar
Conard B. (2013), Some Challenges to Sustainability, „Sustainability”, vol. 5, s. 3368–3381.
Google Scholar
Dańska‑Borsiak B. (2011), Dynamiczne modele panelowe w badaniach ekonomicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Denek E., Dylewski M. (red.) (2013), Szacowanie poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego w warunkach zwiększonego ryzyka utraty płynności finansowej, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Google Scholar
Dennis L.M. (2004), Determinants of Financial Condition: A Study of US Cities, University of Central Florida, Orlando.
Google Scholar
Dylewski M., Filipiak B., Gorzałczyńska‑Koczkodaj M. (2010), Metody analityczne w działalności jednostek podsektora samorządowego, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Google Scholar
Easterly W., Schmidt‑Hebbel K. (1991), The macroeconomics of public sector deficits: A synthesis, Working Paper WPS 775, International Monetary Fund, Washington.
Google Scholar
EU (2015), Fiscal Sustainability Report, European Commission, Brussels.
Google Scholar
Eurostat (2015), Sustainable Development in the European Union, Eurostat Statistics Explained, Luxembourg.
Google Scholar
Eurostat (2017), Eurostat Government finance statistics database, Publications Office of the European Union, Luxembourg, http://ec.europa.eu/eurostat/data/database [dostęp: 25.09.2017].
Google Scholar
Filipiak B. (2016), Wykorzystanie statystyki publicznej do oceny stabilności finansowej jednostek samorządu terytorialnego, „Wiadomości Statystyczne”, nr 11(666), s. 13–33.
Google Scholar
Filipiak B. (red.) (2009), Metodyka kompleksowej oceny gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Google Scholar
Franc‑Dąbrowska J., Porada‑Rochoń M., Zioło M., Babczuk A. (2015), Stabilizowanie finansów podmiotów sektora publicznego i prywatnego w warunkach zaburzeń finansowych, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
Google Scholar
Fritsch M., Mueller P. (2008), The Effect of New Business Formation on Regional Development over Time: The Case of Germany, „Small Business Economics”, vol. 30, s. 15–29.
Google Scholar
Ghosh A.R., Kim J.I., Mendoza E.G., Ostry J.D., Qureshi M.S. (2013), Fiscal Fatigue, Fiscal Space and Debt Sustainability in Advanced Economies, „Economic Journal”, vol. 123, s. F4–F30.
Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny, (2017), Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl [dostęp: 30.09.2017].
Google Scholar
Hakkio C., Rush M. (1991), Is the Budget Deficit “Too Large?”, Economic Inquiry, „Western Economic Association International”, vol. 29(3), s. 429–445.
Google Scholar
Hamilton J., Flavin M. (1986), On the limitations of government borrowing a framework for empirical testing, National Bureau of Economic Research, Working Paper, no. 1632.
Google Scholar
Honadle B.W., Costa J.M. Cigler B.A. (2003), Fiscal health for local governments, Academic Press, San Diego.
Google Scholar
Horne J. (1991), Indicators of fiscal sustainability, IMF Working Papers, no. 5.
Google Scholar
IMF (2002), Indicators, Financial Soundness. Analytical Aspects and Country Practices, IMF Occasional Paper, no. 212.
Google Scholar
IPSASB (2013), Reporting on the Long‑Term Sustainability Of An Entity’s Finances, International Public Sector Accounting Standards Board, New York.
Google Scholar
Jastrzębska M. (2009), Zarządzanie długiem jednostek samorządu terytorialnego, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Kimhi O. (2008), Reviving cities: legal remedies to municipal financial crises, „BUL Review”, no. 88, s. 633.
Google Scholar
Kloha P., Weissert C.S., Kleine R. (2005), Developing and Testing a Composite Model to Predict Local Fiscal Distress, „Public Administration Review”, no. 65(3), s. 313–323.
Google Scholar
Kornai J. (1986), The Soft Budget Constraint, „Kyklos”, vol. 39, no. 1, s. 3–30.
Google Scholar
Ladd H.F. (1992), Population growth, density and the costs of providing public services, „Urban Studies”, no. 29, s. 273–295.
Google Scholar
Mackiewicz M. (2010), Stabilizacyjna polityka fiskalna w krajach OECD, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar
Mahdavi S. Westerlund J. (2013), Fiscal stringency and fiscal sustainability: Panel evidence from the American state and local governments, „Journal of Policy Modeling”, vol. 33(6), s. 953–969.
Google Scholar
Ministerstwo Finansów (2017), Sprawozdania z wykonania budżetów JST. Bazy danych, www.mf.gov.pl [dostęp: 30.09.2017].
Google Scholar
Neck R., Sturm J. (2008), Sustainability of Public Debt, CESifo Seminar Series, The MIT Press, Cambridge.
Google Scholar
Nollenberger K., Groves S.M. Valente M.G. (2003), Evaluating financial condition: A handbook for local government, International City/County Managers Association, Washington.
Google Scholar
Pączek‑Jarmulska B. (2016), Stabilność fiskalna – przegląd metod analizy, MF Working Paper Series, Departament Polityki Makroekonomicznej, Ministerstwo Finansów, Warszawa.
Google Scholar
Piotrowska‑Marczak K. (2009), Federalizm fiskalny w teorii i praktyce, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Google Scholar
Poniatowicz M., Salachna J.M., Perło D. (2010), Efektywne zarządzanie długiem w jednostce samorządu terytorialnego, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa.
Google Scholar
Potrafke N., Reischmann M. (2014), Fiscal Transfers and Fiscal Sustainability, Public Finances, Munich.
Google Scholar
Prud’homme R. (1995), The Dangers of Decentralization, „The World Bank Research Observer”, vol. 10(2), s. 221–226.
Google Scholar
Rodríguez‑Bolívar M.P., Navarro‑Galera A., Alcaide‑Muñoz L., López‑Subirés M.D. (2016), Risk Factors and Drivers of Financial Sustainability in Local Government: An Empirical Study, „Local Government Studies” vol. 42(1), s. 29–51.
Google Scholar
Schick A. (2005), Sustainable budget policy: concepts and approaches, „OECD Journal of Budgeting”, vol. 5, no. 1, s. 107–126.
Google Scholar
Swianiewicz P. (2011), Finanse lokalne. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Wydawnictwo Minicipium, Warszawa.
Google Scholar
Trehan B., Walsh C. (1991), Testing Intertemporal Budget Constraints: Theory and Applications to U.S. Federal Budget and Current Account Deficits, Journal of Money, „Credit and Banking”, vol. 23, no. 2, s. 206–223.
Google Scholar
Uctum M., Wickens M. (2000), Debt and deficit ceilings, and sustainability of fiscal policies: an intertemporal analysis, „Oxford Bulletin of Economics and Statistics”, vol. 62, issue 2, s. 197–222.
Google Scholar
Ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2003 r. Nr 203, poz. 1966).
Google Scholar
Wang X., Dennis L., Tu Y.S.J. (2007), Measuring financial condition: A study of US states, „Public Budgeting & Finance”, vol. 27, s. 1–21.
Google Scholar
Wiewióra M. (2008), Wpływ nadwyżki operacyjnej budżetu na kondycję finansową jednostki samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny”, nr 11, s. 12–18.
Google Scholar
Wiewióra M. (2009), Zjawisko kryzysu finansowego jednostki samorządu terytorialnego i jego implikacje dla państwa, „Samorząd Terytorialny”, nr 3, s. 18–33.
Google Scholar
Zafra‑Gomez J.L., Lopez‑Hernandez A.M., Hernandez‑Bastida A. (2009), Developing a Model to Measure Financial Condition in Local Government, „The American Review of Public Administration”, vol. 39, s. 425–449.
Google Scholar
Zhu L. (2013), Panel Data Analysis in Public Administration: Substantive and Statistical Considerations, „Journal of Public Administration Research and Theory”, vol. 2(2), s. 395–428.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
