Etyczne i polityczno-prawne dylematy samorządu terytorialnego w Polsce

Autor

  • Michał Kasiński Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania, Łódź

DOI:

https://doi.org/10.18778/1899-2226.12.2.13

Słowa kluczowe:

Self-Government, reform

Abstrakt

The reform of Polish self-government in the 90's has led to the restoration of local democracy. However, the self-governmental institutions soon fell into crisis, having nearly lost the social trust required for the realisation of their mission. The principal cause behind this phenomenon was the atrophy of moral, political and legal responsibility of the local authorities towards the communities that have elected them. There is a twofold source of weaknesses and dangers for Polish self-government: the erroneous way of introducing changes in the system of government, and the forthcoming sociopolitical phenomena that hampered or even made it impossible to achieve some of the goals of the reform. We support the radical revision of legal regulation to remove these weaknesses. The basis for such a change will be the principle of subsidiarity as a governing rule for the entire system of public authority. This will ensure that the communities of inhabitants are seen as primary subjects of self-governmental power, and their power is rooted in citizens' rights to self-government. It is also necessary to ensure a truly pluralistic character of territorial power. Thus the citizens and their associations will have an influence on the election and functioning of the selfgovernmental bodies. The Author warns against the risk of emergence of a class of local and regional 'mandarins' in Polish public life – a class of practically ineradicable and systematically deficient leadership, likely to emerge should the mechanisms of democratic responsibility fail to be restored into the governmental bodies. The article ends with suggestions of particular legal changes aiming at the correct formation of Polish self-governmental institutions in both morally and socially rightful sense.

Bibliografia

Buczkowski P., Samorząd terytorialny u progu II kadencji [w:] Wartości podstawowe samorządu terytorialnego i demokracji lokalnej, red. P. Swianiewicz, wyd. MUNICIPIUM i Fundusz Współpracy, Warszawa 1997.
Google Scholar

Dębicki M., Urzędnik XXI wieku, [w:] Rozwój kadr administracji publicznej, red. B. Kudrycka, WSAP, Białystok 2001.
Google Scholar

Dębowska-Romanowska T., Odpowiedź na ankietę „Prawo obywatela do samorządu”, „Samorząd Terytorialny” 1994, nr 11.
Google Scholar

Dziubka K., Obywatelskość jako virtu`podmiotu demokracji, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.
Google Scholar

Geremek B., The Transformation of Central Europe [w:] Democracy after Communism, red. L. Diamond, M.F. Plattner, The Hopkins Univ. Press, Baltimore and London 2002.
Google Scholar

Izdebski H., Współczesne modele administracji publicznej, Urząd Rady Ministrów, Warszawa 1993.
Google Scholar

Jakubowska U., Przywództwo polityczne, [w:] Podstawy psychologii politycznej, red. K. Skarżyńska, Zysk i S-ka, Poznań 2002.
Google Scholar

Kasiński M., Monizm i pluralizm władzy lokalnej, Wyd. UŁ, Łódź 2009 (w druku).
Google Scholar

Lokalne wzory kultury politycznej, red. J. Kurczewski, TRIO, Warszawa 2007.
Google Scholar

NSZZ „Solidarność” Kierunki rozwoju samorządów terytorialnych w Polsce. Tezy programowe II 25.01.1989 r., [za:] S. Wójcik, Samorząd terytorialny w Polsce w XX wieku, Wyd. KUL, Lublin 1999.
Google Scholar

Piekara A., Samorząd terytorialny i inne formy aktywności społecznej dawniej i dzisiaj, Twigger, Warszawa 2005, s. 151.
Google Scholar

Regulski J., Samorząd III Rzeczypospolitej-koncepcja i realizacja, PWN, Warszawa 2000.
Google Scholar

Stahl M., System samorządu terytorialnego w ustawie lipcowej [w:] Problemy samorządu społecznego, red. M. Seweryński Wyd. UŁ, Łódź 1988.
Google Scholar

Staniszkis J., Ontologia socjalizmu, Plus, Warszawa 1989.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3817/0689080037

Śliwiński M., Analiza porównawcza systemów politycznych, t. 1, Drogi do współczesności, Wyd. UW, Warszawa 2005.
Google Scholar

Ujazdowski K., Opozycja demokratyczna i „Solidarność” wobec samorządu terytorialnego (1976–1989), „Samorząd Terytorialny” 1996, nr 5.
Google Scholar

Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r., (Dz.U. 2001 Nr 143 poz. 1592 z późn. zm).
Google Scholar

Ustawa z 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz.U. Nr 113, poz. 984 z późn. zm.).
Google Scholar

Ustawa z 20.07.1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 41 poz. 185 z późn. zm.).
Google Scholar

Ustawa z 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. Nr 98 poz. 603 z późn. zm).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz.U. Nr 91 poz. 577).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. 2001 Nr 142 poz. 1590 z późn. zm).
Google Scholar

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. „Ustawa o samorządzie gminnym” Dz. U. 2001 Nr 142 poz. 1591 z późn. zm.
Google Scholar

Wnuk-Lipiński E., Granice liberalnej demokracji, „Znak” 2000, nr 256.
Google Scholar

Wójcik S., Samorząd terytorialny w Polsce w XX wieku, Wyd. KUL, Lublin 1999.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2009-05-15

Jak cytować

Kasiński, M. (2009). Etyczne i polityczno-prawne dylematy samorządu terytorialnego w Polsce. Annales. Etyka W Życiu Gospodarczym, 12(2), 141–153. https://doi.org/10.18778/1899-2226.12.2.13

Numer

Dział

Artykuł