Moral and Ethical Aspects of the Polish Transition from Communism in the Enunciations of the Polish Episcopate
DOI:
https://doi.org/10.18778/1899-2226.20.2.08Keywords:
Polish Episcopate, ethics, economyAbstract
The Polish Episcopate critically assessed the social and economic situation in Poland in the period of the transition from communism to democracy and freemarket economy. Privatizations led to production being stopped and an increase in unemployment. Profit became the measure of labor, not human dignity. The economic and social reality was dominated by the treatment of economics and financial success as the highest values, and the dissemination of the opinion that in politics and economics there are no values.
The political elites showed an inability to develop long-term strategies for getting out of the crisis. The disappearance of the morality of many representatives of public life, which manifested itself in universal corruption and the aspiration to improve their social status as soon as possible, contributed to this state of affairs. As a result, there was a crisis of the idea of the common wealth and an increase in crime.
The social crisis was particularly visible in moral attitudes, social behaviour, and in the economic sphere, public finance, on the labour market, and in the quickly progressing social stratification.
References
Bałtowski M., M. Miszewski, Transformacja gospodarcza w Polsce, PWN, Warszawa 2006.
Google Scholar
Dylus A., Kościół wobec bezrobocia: czy i jak „pocieszać”, „Znak” 2000, nr 537 (2).
Google Scholar
Dylus A., Przekształcenia własnościowe w Polsce w świetle nauczania społecznego Kościoła, „Chrześcijanin w Świecie” 1994, Rok XXIV, nr 2–3.
Google Scholar
Dylus A., Trudna wolność katolików w Polsce, „Przegląd Powszechny” 1993, vol. 12, nr 868.
Google Scholar
Górowska B., Konferencja Episkopatu Polski, W trosce o człowieka i dobro wspólne, Tarnów 2012, Recenzja, Ośrodek Analiz Politologicznych Uniwersytetu Warszawskiego, 8/2013, http://oapuw.pl/wp-content/uploads/2013/08/Górowska-B.pdf.
Google Scholar
Komunikat z 239. Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski, Warszawa, dnia 8 marca 1990 roku, „Tygodnik Powszechny” 1990, 18 marca, nr 11 (2125).
Google Scholar
Komunikat z 240. Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski, Warszawa, dnia 2 maja 1990 roku, „Tygodnik Powszechny” 1990, 13 maja, nr 19.
Google Scholar
Komunikat z 248. Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski, Łódź, 23 czerwca 1991 roku, „Tygodnik Powszechny” 1991, 7 lipca, nr 27 (2191).
Google Scholar
Komunikat z 303. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, Podpisali: Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi zebrani na 303. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski, Warszawa, dnia 2 marca 2000 r., http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/kep/komunikat303.html.
Google Scholar
Komunikat z 323. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 323. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski, Paradyż, dnia 15 czerwca 2003 r., „LOsservatore Romano” 2003, Rok XXIV, nr 7–8 (255).
Google Scholar
Kościół katolicki na Śląsku wobec bezrobocia, Damian Zimoń, Arcybiskup Metropolita Katowicki, Katowice, w Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, 19 marca 2001, http://www.episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=bez robocie1.
Google Scholar
List biskupów Polski o roli katolików w procesie przekształceń polskiego rolnictwa i przeobrażeń społecznych wsi i małych miast, Warszawa, dnia 17 marca 1995 r., 275. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List biskupów polskich: Akcja Katolicka w służbie nowej ewangelizacji, Szczecin, dnia 17 czerwca 1995 r., 277. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List biskupów polskich: Akcja Katolicka w służbie nowej ewangelizacji, Szczecin, dnia 17 czerwca 1995 r., 277. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List Episkopatu Polski na uroczystość NMP Królowej Polski 3 maja 1993 r., Warszawa, dnia 23 marca 1993 r. [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List Pasterski Episkopatu Polski o chrześcijańskim etosie pracy, Jasna Góra, dnia 30 listopada 1990 r., 244. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List pasterski. Uświęcenie czasu pracy i wakacji w Duchu Świętym, Pelplin, dnia 5 czerwca 1998 r., Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 295. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
List pasterski: O radzie i ślubie ewangelicznego ubóstwa na niedzielę przed IX Światowym Dniem Życia Konsekrowanego (30 stycznia 2005 r.), Bp A. Dzięga, Biskup Sandomierski, Przewodniczący Komisji Konferencji Episkopatu Polski ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Sandomierz, w Uroczystość Objawienia Pańskiego, 6 stycznia 2005 roku, http://www.episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=2005119_0.
Google Scholar
Na dzień zawierzenia Polski Najświętszej Maryi Pannie 26 VIII 1993, Olsztyn, dnia 19 czerwca 1993 r., 262. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Na uroczystość Świętej Rodziny: „Wypełnić wszystko według prawa Bożego”, Jasna Góra, dnia 25 listopada 1993 r., 265. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
O wartościach chrześcijańskich w życiu społeczeństwa i narodu, Warszawa, dnia 30 kwietnia 1993 r., 261. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Orędzie biskupów polskich o potrzebie dialogu i tolerancji w warunkach budowy demokracji, Wigry, dnia 15-16 września 1995 r., 279. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, t. 1-2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Pieronek T., Kościół i gospodarka, „Ład”, 30 października 1994 [w:] Spór o Polskę 1989–99. Wybór tekstów prasowych, wstęp, wybór i układ P. Śpiewak, PWN, Warszawa 2000.
Google Scholar
Skowronek K., Między sacrum a profanum. Studium językoznawcze listów pasterskich Konferencji Episkopatu Polski (1945-2005), LEXIS, Kraków 2006.
Google Scholar
Słowo biskupów polskich na Wielki Jubileusz Narodzenia Zbawiciela, Jasna Góra, dnia 25 listopada 1999 r., Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi zgromadzeni na 302. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Słowo biskupów polskich w sprawie wyborów do parlamentu, Olsztyn, dnia 19 czerwca 1993 r., 262. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Słowo Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski oraz Biskupów Diecezjalnych, Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi, Jasna Góra, 25 sierpnia 2003 r., „L’Osservatore Romano” 2003, Rok XXIV, nr 10 (257).
Google Scholar
W trosce o nową kulturę życia i pracy, List społeczny Konferencji Episkopatu Polski, 30.10.2001, http://episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=wtrosce.
Google Scholar
Wielka troska chrześcijańskiego narodu o własną Ojczyznę, Warszawa, dnia 16 października 1992 r., 258. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
Wyzwolenie idzie przez rodzinę. List biskupów polskich na uroczystość Świętej Rodziny 1992 r., Jasna Góra, dnia 27 listopada 1992 r., Podpisali: Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 259. Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski [w:] Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, t. 1–2, bp P. Libera, ks. A. Rybicki CSMA, ks. S. Łącki CSMA, Wydawnictwo Michalineum, Marki 2003.
Google Scholar
