Miłosierdzie i gospodarka – od gór pobożnych do wspólnego ratowania się w nieszczęściu
DOI:
https://doi.org/10.18778/1899-2226.16.14Słowa kluczowe:
philanthropy, usury, cheap credit, banks of mercyAbstrakt
Charity, the core of the Gospel ethos, became one of the founding ideas of European civilization and distinguished it from others. In Polish territories, as in other Western European countries, charity work was conducted primarily by the Church, which together with its sense of Gospel duty, defended the weak by concerning itself with economic development. For this purpose, charitable credit institutions, so-called mounts of piety (montes pietatis), were established. They were continued by reformers, in a somewhat changed form, until the decline of the Polish Commonwealth (Republic). The most original institution of this kind was Rev. Stanisław Staszic’s foundation: the Hrubieszów Agricultural Society, which survived until the days of the Polish People’s Republic.Bibliografia
„Głos Lubelski” 1922 nr 366.
Google Scholar
„Głos Lubelski” 1922 nr 366.
Google Scholar
„Teka Zamojska” 1921.
Google Scholar
Baranowski J.T., Wieś i folwark. Studia z dziejów agrarnych Polski, Warszawa 1914.
Google Scholar
Brodowska H., Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie, Warszawa 1956.
Google Scholar
Charewiczowa L., Praca w średniowiecznej Polsce, IV Zjazd Historyków w Poznaniu, Lwów 1925.
Google Scholar
Chodynicki H., Stosunek władz Królestwa Kongresowego do Towarzystwa Hrubieszowskiego [w:] Stanisław Staszic 1755-1826. Księga zbiorowa, red. Z. Kukulski, Lublin 1926.
Google Scholar
Czarnowski S., Filozofia społeczna w Polsce końca XVIII wieku i na początku XIX, Dzieła, t. 2, Warszawa 1956.
Google Scholar
Dowiat W.J., Polska państwem średniowiecznej Europy, Warszawa 1968.
Google Scholar
Duda J., Od nieurodzaju, powodzi, ognia i wojny. (Urządzenia pomocy gospodarczej dla wsi u schyłku Pierwszej Rzeczypospolitej), „Zamojskie Studia i Materiały” 2000 nr 3 (33).
Google Scholar
Duda J., Oświeceniowa idea reformy włościańskiej wobec przemian gospodarczych XIX wieku [w:] Ku prawdzie we wspólnocie człowieka i Boga, Lublin 1997.
Google Scholar
Duda J., Statut Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego, „Palestra” 1980, nr 271.
Google Scholar
Duda J., Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie – staszicowski model pomocy gospodarczej dla wsi, Lublin 1994.
Google Scholar
Encyklopedia Katolicka, t. 12, Lublin 2008.
Google Scholar
Geremek B., Litość i szubienica. Dzieje nędzy i miłosierdzia, Warszawa 1989.
Google Scholar
Jan Paweł II, Dives in misericordia.
Google Scholar
Kępski Cz., Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka, Lublin 2002.
Google Scholar
Kłoczowski J., Chrześcijaństwo w Europie Środkowo Wschodniej i budowa organizacji kościelnej [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, red. H. Samsonowicz, Wydawnictwo UNIVERSITAS, Kraków 2000.
Google Scholar
Koneczny F., Państwo w cywilizacji łacińskiej, Londyn 1981.
Google Scholar
Kościół w Polsce, t. 1, Średniowiecze, Kraków 1966.
Google Scholar
Koźmian K., Pamiętniki, t. 2, Wrocław 1972.
Google Scholar
Krzyżanowski A., Zakładka na sprzężaj w Pawłowicach. Przyczynek do dziejów kredytu włościańskiego w XVIII wieku, Kraków 1897.
Google Scholar
Kumor B., Kościelne stowarzyszenia świeckich na ziemiach polskich w okresie przedrozbiorowym, „Prawo Kanoniczne” 1967, nr 1/2.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1967.10.1-2.09
Leon XIII, Rerum novarum.
Google Scholar
Leś E., Od filantropii do pomocniczości: studium porównawcze rozwoju i działalności organizacji społecznych, Warszawa 2000.
Google Scholar
Madler T., Idee Staszicowskiego Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego, „Rolnictwo” 1933.
Google Scholar
Mandeville B., Bajka o pszczołach, Warszawa 1957.
Google Scholar
Mańkowski A., Banki pobożnych [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 r., t. l, red. A. Ajnenkiel, A. Mączak, Wiedza Powszechna, Warszawa 1981.
Google Scholar
Mateja L., Oblicza miłosierdzia. Historyczne uwarunkowania rozwoju doktryny o miłosierdziu, Kraków 2003.
Google Scholar
McLaughlin J.L., Syn marnotrawny czy rozrzutny ojciec?, Wydawnictwo ESPE, Kraków 2006.
Google Scholar
Pazdro Z., Lichwa w świetle ustawodawstwa synodalnego polskiego w wiekach średnich, „Kwartalnik Historyczny” 1901, nr 1-0.
Google Scholar
Pius XI, Quadragesimo anno.
Google Scholar
Pronzato A., Przypowieści Jezusa, t. II, Kraków 2004.
Google Scholar
Przybylski R., Klasycyzm czyli prawdziwy koniec Królestwu Polskiego, Warszawa 1983.
Google Scholar
Radwan-Pragłowski J., K. Frysztacki, Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Katowice 1988.
Google Scholar
Rakowski K., Wewnętrzne dzieje Polski, Warszawa 1908.
Google Scholar
Romaniuk K., Biblijny traktat o miłosierdziu, Ząbki 1994.
Google Scholar
Rostworowski E., Reforma pawłowska Pawła Ksawerego Brzostowskiego 1767-1795, „Przegląd Historyczny” 1953, nr 1/2.
Google Scholar
Sinko T., Od filantropii do humanitaryzmu i humanizmu, Warszawa 1960.
Google Scholar
Skarbek F., O dobroczynnym zakładzie dla rolników w Królestwie Polskim, „Roczniki Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” 1824.
Google Scholar
Skarbek F., Pamiętniki, Poznań 1978.
Google Scholar
Skarbek F., Rozprawa o kasach zasiłku i oszczędności czytana na posiedzeniu publicznym 30 kwietnia 1823, „Roczniki Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk” 1924.
Google Scholar
Słyś W., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa 1958.
Google Scholar
Smith A., Teoria uczuć moralnych, Warszawa 1989.
Google Scholar
Stanisław Staszic 1755-1826. Księga zbiorowa, red. Z. Kukulski, Lublin 1926.
Google Scholar
Stanisław Staszic prekursor spółdzielczości chłopskiej w Europie [w:] 150 lat Hrubieszowskiego Towarzystwa Rolniczego, Warszawa 1966.
Google Scholar
Staszic S., Krótki rys życia mojego [w:] Stanisław Staszic 1755-1826. Księga zbiorowa, red. Z. Kukulski, Lublin 1926.
Google Scholar
Staszic S., Pisma filozoficzne i społeczne, Warszawa 1954, t. l.
Google Scholar
Staszic S., Pochwała Andrzeja Zamojskiego [w:] Pochwała Marka Aurelego, red. A.L. Thomas, Warszawa 1916.
Google Scholar
Staszic S., Pochwała Andrzeja Zamojskiego [w:] Pochwała Marka Aurelego, red. A.L. Thomas, Warszawa 1916.
Google Scholar
Staszic S., Pochwała Ludwika Gutakowskiego [w:] Pochwała Marka Aurelego, red. A.L. Thomas, Warszawa 1916.
Google Scholar
Staszic S., Ród ludzki, Warszawa 1819.
Google Scholar
Strużek B., Stanisław Staszic a pierwociny spółdzielczości w Polsce [w:] 150 lat Hrubieszowskiego Towarzystwa Rolniczego, Warszawa 1966.
Google Scholar
Strzeszewski Cz., Kościół katolicki w Polsce wobec zagadnień społeczno-gospodarczych (966-1918) [w:] Księga 1000-lecia katolicyzmu w Polsce, red. M. Rechowicz, Lublin 1969.
Google Scholar
Szubartowski L., O miłosierdziu Boga, Lublin 2010.
Google Scholar
Św. Paweł, Drugi list do Koryntian, 8. 1-5, 13-14.
Google Scholar
Św. Paweł, List do Kolossan, 3. 12.
Google Scholar
Warężak J., Mons Pietatis w Łowiczu [w:] Studia z historii gospodarczej i społecznej, poświęcona prof. dr. Franciszkowi Bujakowi, Lwów 1931.
Google Scholar
Wojciechowski S., Historia spółdzielczości polskiej do 1914 roku, Kraków 1939.
Google Scholar
Wojewódzkie Archiwum Państwowe Lublin, Akta TRH, nr 5, Statut TRH, Akta TRH. Nr 10.
Google Scholar
Księga Uchwał Rady Gospodarczej.
Google Scholar
Zbyrad T., Renesansowe oblicze filantropii [w:] Renesansowy ideał chrześcijanina. Źródła jedności narodów Europy, red. J. Sajdek, Lublin 2006.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.