Państwo a problem sprawiedliwości społecznej

ks. Stanisław Kowalczyk

doi:10.18778/1899-2226.12.1.18

Autor

ks. Stanisław Kowalczyk Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II

DOI:

https://doi.org/10.18778/1899-2226.12.1.18

Słowa kluczowe:

subsidiary state, social justice, marxism, liberalism, social teaching of the Church

Abstrakt

Marxism accepted the notion of social justice, but realized it through liquidation of private property and violence of the totalitarian state. Liberalism and neoliberalism, in the name of maximal economic liberalism, reject the idea of social justice and postulate a minimal state. Republicanism and communitarianism accept ideas of common good and social justice. The social teaching of the Church proposes a subsidiary state which is not a protective one. Contemporary popes – Pius XI (Quadragesimo anno), John XXIII (Mater et Magistra), Paul VI (Populorum progressio), John Paul II (Sollicitudo rei socialis, Centesimus annus) – postulate participation of the state in social justice. The main of its obligations are: protection and financial aid for key sectors of economic life (including agriculture), profamily policy, fighting against unemployment and providing fair salary, limited economic intervention (while respecting the rules of the free market economy at the same time), medical and social care.

Bibliografia

Calvez J.Y., La pensée de Karl Marx, Paris 1956.
Google Scholar

Chmaj M., M. Żmigrodzki, Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 1995.
Google Scholar

Dunkeavy P., Państwo [w:] Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, red. R. Hoodin, Ph. Pettit, tłum. C. Cieśliński, M. Poręba, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1991, s. 777–790.
Google Scholar

Durlak L., Wartość i znaczenie pracy na roli w świetle społecznego nauczania Jana Pawła II, Kraków 2001.
Google Scholar

Friedman M., Capitalism and Freedom, Chicago 1962.
Google Scholar

Glemp J., Przez sprawiedliwość ku miłości, Warszawa 1982.
Google Scholar

Jan Paweł II, Bez sprawiedliwości nie ma miłości, Guadalajara–Meksyk [w:] Jan Paweł II w Ameryce Łacińskiej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1980.
Google Scholar

Jan Paweł II, Centesimus annus.
Google Scholar

Jan Paweł II, Familiaris consortio, 1981.
Google Scholar

Jan Paweł II, Laborem exercens.
Google Scholar

Jan Paweł II, Przemówienie w Międzynarodowej Organizacji Pracy, 15 VI 1982 [w:] Dokumenty Nauki Społecznej Kościoła, t. 2, RW KUL, Rzym – Lublin 1996, s. 228–231.
Google Scholar

Jan Paweł II, Sollicitudo rei socialis.
Google Scholar

Jan XXIII, Mater et Magistra.
Google Scholar

Jan XXIII, Pacem in terries.
Google Scholar

Jedlinek G., Ogólna nauka o państwie, Warszawa 1924.
Google Scholar

Konstytucja Vaticanum II o Kościele w świecie współczesnym.
Google Scholar

Kowalczyk S., Idea sprawiedliwości społecznej a myśl chrześcijańska, Wydawnictwo KUL, Lublin 1998.
Google Scholar

Kowalczyk S., Liberalizm i jego filozofia, Unia, Katowice 1995.
Google Scholar

Kowalczyk S., Personalizm i solidaryzm jako podstawowe wskazania społecznej nauki Kościoła, „Roczniki Nauk Społecznych” 1991–1992, nr 19–20, z. 1, s. 161–176.
Google Scholar

Kowalczyk S., Z nauczania społeczno-teologicznego papieża Jana Pawła II, Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Sandomierskiej, Sandomierz 2004.
Google Scholar

Legutko R., Dylematy kapitalizmu, Editions Spotkania, Paryż 1986.
Google Scholar

Legutko R., Spory o kapitalizm, Znak, Kraków 1994.
Google Scholar

Leon XIII, Rerum novarum.
Google Scholar

Mazurkiewicz J., Zadania stojące przed polskim prawem w świetle Karty Praw Rodziny, „Rodzina Katolicka” 1985, nr 1.
Google Scholar

Misztal S., Przemiany w strukturze przestrzennej przemysłu na ziemiach polskich w latach 1960–1965, PWN, Warszawa 1969.
Google Scholar

Nozick R., Anarchia, państwo, utopia, tłum. P. Maciejko i M. Szczubiałko, Warszawa 1999.
Google Scholar

Pettit Ph., Republicanism. A Theory of Freedom and Government, Oxford 1997.
Google Scholar

Rawls J., Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, J. Pacek, A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1994.
Google Scholar

Sprawiedliwość gospodarcza dla wszystkich. Katolicka nauka społeczna a gospodarka USA, List Episkopatu USA, „Życie Katolickie” 1988, nr 5.
Google Scholar

Św. Tomasz z Akwinu, Summa theologica.
Google Scholar

Szymczyk, Jakie państwo – opiekuńcze czy pomocnicze, „Chrześcijanin w Świecie” 1993, nr 2.
Google Scholar

Taylor Ch., Jak wiele wspólnoty potrzebują w demokracji, [w:] Wspólnotowość wobec wyzwań liberalizmu, red. T. Buksiński, Wydawnictwo IF UAM, Poznań 1995, s. 51-66.
Google Scholar