Wybory parlamentarne w Polsce w 1935 i 1938 roku
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.104.04Słowa kluczowe:
wybory, Sejm, Senat, prezydentAbstrakt
Artykuł zawiera zwięzłe omówienie problematyki wyborczej zawartej w konstytucji z 1935 r. i w obu ordynacjach wyborczych z 1935 r. do Sejmu i do Senatu, a także analizy wyników wyborów parlamentarnych przeprowadzonych w latach 1935 i 1938. Do niskiej frekwencji wyborczej w 1935 r. przyczyniło się zbojkotowanie wyborów przez ugrupowania opozycyjne. Natomiast w 1938 r. pomimo ogłoszenia bojkotu wyborów przez opozycję nastąpił wzrost frekwencji wyborczej do Sejmu o 21,2% i do Senatu o 7,6%. Spowodowane to było wzrostem napięcia międzynarodowego, przyłączeniem do Polski Śląska Zaolziańskiego, zmuszeniem Litwy do nawiązania stosunków dyplomatycznych, a także poprawą sytuacji gospodarczej w kraju i wzrostem inwestycji w okręgach przemysłowych. Ponadto w każdym społeczeństwie istnieje pewien ułamek wyborców powstrzymujących się od głosowania ze względu na brak zainteresowania życiem politycznym kraju.
Pobrania
Bibliografia
Adamczyk, Arkadiusz. 2001. Generał dywizji Sławoj Felicjan Składkowski. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Ajnenkiel, Andrzej. 1968. Sejmy i konstytucje w Polsce 1918–1938. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Google Scholar
Ajnenkiel, Andrzej. 1975. Parlamentaryzm II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Ajnenkiel, Andrzej. 1980. Polska po przewrocie majowym. Zarys dziejów politycznych Polski 1926–1939. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Ajnenkiel, Andrzej. 1982. Polskie konstytucje. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Barlicki, Norbert. 1964. Wybór przemówień i artykułów z lat 1918–1939. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Bełcikowska, Alicja. 1935. Partie polityczne i związki zawodowe w Polsce wobec wyborów do Sejmu i Senatu w 1935 r. Warszawa: Awangarda. Towarzystwo Międzynarodowego Handlu Książką Polską.
Google Scholar
Car, Stanisław. Bohdan Podoski. 1935. Ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu. Warszawa: Księgarnia Powszechna.
Google Scholar
Chojnowski, Andrzej. 1986. Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Czapliński, Władysław. 1984. Dzieje sejmu polskiego do roku 1939. Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Deryng, Antoni. 1936. „Zasady nowej ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1: 22–32.
Google Scholar
Gdulewicz, Ewa. 1975. „Niektóre koncepcje ustroju politycznego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 23 kwietnia 1935”. Państwo i Prawo 3: 71–82.
Google Scholar
Gdulewicz, Ewa. Andrzej Gwiżdż. Zbigniew Witkowski. 1990. „Konstytucja Rzeczypospolitej z 1935 r.” W Konstytucje Polski. T. 2. 141–216. Red. Marian Kallas. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Górecki, Dariusz. 1992. „Pozycja ustrojowo-prawna generalnego inspektora sił zbrojnych w Polsce w latach 1935–1939”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 51: 95–110.
Google Scholar
Górecki, Dariusz. 1995. Pozycja ustrojowo-prawna Prezydenta Rzeczypospolitej i rządu w ustawie konstytucyjnej z 23 kwietnia 1935 roku. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Grzybowski, Konstanty. 1977. Pięćdziesiąt lat 1918–1968. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Gwiżdż, Andrzej. 1959. „Sejmy polskie w okresie międzywojennym (1918–1939)”. W Sejm Polski. 51–73. Red. Jerzy Hryniewiecki, Artur Starewicz. Warszawa: Wydawnictwo Arkady.
Google Scholar
Jaruzelski, Jerzy. 1983. „O genezie Konstytucji kwietniowej”. Kwartalnik Historyczny 2: 351–376.
Google Scholar
Jędruszczak, Tadeusz. 1963. Piłsudczycy bez Piłsudskiego. Powstanie Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1937. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Komarnicki, Wacław. 1937. Ustrój państwowy Polski współczesnej. Geneza i system. Wilno: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Kozyra, Waldemar. 2009. Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1939. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Kumaniecki, Kazimierz. 1937. Ustrój polityczny Polski. Konstytucja kwietniowa i system wyborczy (sejmowy, senacki, prezydencki). Tekst i studium. Kraków: Nakładem Autora. Skład główny w Księgarni S.A. Krzyżanowskiego.
Google Scholar
Makowski, Edmund. 1979. Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926–1939. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Mały Rocznik Statystyczny. 1939. Warszawa: Nakładem Głównego Urzędu Statystycznego.
Google Scholar
Miedziński, Bogusław. 1938. Wczoraj – dziś – jutro. Warszawa: Nakład Gebethnera i Wolffa.
Google Scholar
Mierzwa, Janusz, 2020. „Unifikacja, modernizacja, opresja, przemiany aparatu administracyjnego II Rzeczypospolitej”. Oblicza Polski niepodległej 1918–1939. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 147(4): 719–731. https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.039.12493
Google Scholar
Moraczewski, Jędrzej, 1938. Rozważania nad położeniem politycznym i gospodarczym Polski. Warszawa: Nakładem Autora.
Google Scholar
Naworski, Zbigniew. 1979. „Sejmy IV i V kadencji (1935–1939) wobec problemu zagrożenia niepodległości Polski”. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Prawo 105: 129–143.
Google Scholar
Orlewicz, Tadeusz. 1935. Zasady konstytucji z 23 kwietnia 1935 roku. Warszawa: Nakładem Związku Zawodowego Pracowników Ubezpieczeń Społecznych w Polsce.
Google Scholar
Peretiatkowicz, Antoni. 1929. Cezaryzm demokratyczny a konstytucja polska. Warszawa: Hoesic.
Google Scholar
Peretiatkowicz, Antoni. 1935. Państwo współczesne. Lwów–Warszawa: Książnica Atlas.
Google Scholar
Piekałkiewicz, Jan. 1936. „Przybliżone obliczenia odsetka głosujących przy wyborach do Sejmu w 1935 r.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1: 65–72.
Google Scholar
Rostworowski, Michał. 1922. „Ustawodawstwo”. W Nasza konstytucja: Cykl odczytów urządzonych staraniem dyrekcji Szkoły Nauk Politycznych w Krakowie od 12–25 maja 1921 przy udziale Wład. Abrahama. 50–68. Red. Władysław Abraham et al. Kraków: Nakładem Autorów.
Google Scholar
Schorr, Alfred. 1936. Założenia konstytucji kwietniowej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Google Scholar
Składkowski, Sławoj Franciszek. 1938. „Przemówienie P. Prezesa Rady Ministrów gen. F. Sławoja Składkowskiego w Kaliszu i Turku”. Monitor Polski. Dział Nieurzędowy 244: 3.
Google Scholar
Składkowski, Sławoj. 1964. Nie ostatnie słowo oskarżonego. Wspomnienia i artykuły. Londyn: Wydawnictwo B. Świderski.
Google Scholar
Sosnkowski, Kazimierz. 1966. Materiały historyczne. Londyn: Gryf Publications LTD.
Google Scholar
Turlejska, Maria. 1962. Rok przed klęską. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Zieleniewski, Leon. (Scriptor). 1936. Sejm i Senat 1935–1940. IV kadencja. Warszawa: F. Hoesic.
Google Scholar
Znamierowski, Czesław. 1935. Konstytucja styczniowa i ordynacja wyborcza. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem sygn. 37, 39, 40
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Biuro Sejmu sygn. 75
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Obóz Zjednoczenia Narodowego sygn. 77
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Prezydium Rady Ministrów cz. I, t. 78
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Zofii i Jędrzeja Moraczewskich sygn. 71/I–134
Google Scholar
Ustawa konstytucyjna z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz.U. z 1935 r. Nr 30 poz. 227).
Google Scholar
Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu (Dz.U. z 1935 r. Nr 47 poz. 319).
Google Scholar
Ustawa z dnia 8 lipca 1935 r. – Ordynacja wyborcza do Senatu (Dz.U. z 1935 r. Nr 47 poz. 320).
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 lipca 1935 r. o spisach wyborców do Senatu (Dz.U. z 1935 r. Nr 48 poz. 326).
Google Scholar
Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 lipca 1935 r. o wyborach do Sejmu (Dz.U. z 1935 r. Nr 49 poz. 327).
Google Scholar
Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 lipca 1935 r. o wyborach do Senatu (Dz.U. z 1935 r. Nr 49 poz. 328).
Google Scholar
Opublikowane
Wersje
- 2023-11-21 - (2)
- 2023-09-26 - (1)
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
