The Protection of Legal Order by Administrative Courts
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.98.14Keywords:
administrative courts, legal order, legal certainty, justification, reformatory powersAbstract
The position of the administrative judiciary, as it has functioned since 2004, situates this institution not only as a guarantor of the legality of public authority action in a given case, but also of the coherence and functionality of the administrative law system as such. The protection of the legal order by administrative courts is naturally related to the issue of the stability of the judicial practice and the responsibility of the judge for the content of the ruling, and further to the effectiveness of the judicial-administrative application of the law. Thus, this issue is situated on the edge of different methodological planes, covering such threads of analysis as: the place and role of administrative courts in the modern legal order (constitutional-legal method), the procedural model of judicial application of law and its effectiveness (administrative-legal method), or theoretical and even ethical-legal aspects of judicial application of law. In the light of the decisional model of judicial application of law, the issue of care for legal order is revealed with particular force in the layer of validation and interpretation findings, which gives significant importance to the reasons for the justification, especially if one takes into account that the execution of the decision in principle remains outside the competence of the administrative court. Against this background authors pay attention on the relatively restrained use of reformatory powers and disciplinary measures by administrative courts, as a kind of last resort legal remedy. This allows to maintain thesis that administrative courts generally protect the legal order with the force of arguments rather than with the argument of force. On the other hand, they treat measures to ensure the certainty and effectiveness of decisions of judicial application of law as measures to protect the legal order.
Downloads
References
Barber, Nicholas W. 2013. „Self-defence for institutions”. Cambridge Law Journal 72: 558–577.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/S0008197313000706
Bień-Kacała, Agnieszka. 2015. „Bezpieczeństwo w Konstytucji RP z 1997 r. – wstępna diagnoza”. Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2: 11–28.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2015.02.01
Biuro Orzecznictwa NSA. 2019. „Sprawozdanie z konferencji sędziów Izby Gospodarczej NSA, Trojanów 27–29 maja 2019”. Materiały Szkoleniowe 55: 1–54.
Google Scholar
Brożek, Bartosz. 2011. „Pewność prawa jako stabilność strukturalna”. Forum Prawnicze 6: 23–29.
Google Scholar
Bystranowski, Piotr. 2016. „Ekonomiczna analiza prawa wobec problemu optymalnej precyzji dyrektyw prawnych”. Państwo i Prawo 5: 18–33.
Google Scholar
Chróścielewski, Wojciech. Zbigniew Kmieciak. 2005. „Kierunki wykładni prawa w działalności orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego”. W Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005. Red. Jerzy Góral, Roman Hauser, Janusz Trzciński. 75–89. Warszawa: Naczelny Sąd Administracyjny.
Google Scholar
Dębska, Hanna. 2015. Władza, symbol, prawo. Społeczne tworzenie Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar
Dworkin, Ronald. 2006. Imperium prawa. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Hamilton, Alexander. 1788. „The Judiciary Department”. The Federalist Papers 78 https://avalon.law.yale.edu/18th_century/fed78.asp [dostęp: 30.09.2021].
Google Scholar
Hart, Herbert L.A. 1998. Pojęcie prawa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Hauser, Roman. 2007. „Nieporozumienia wokół charakteru orzeczeń sądów administracyjnych”. W Ratio est anima legis, Księga jubileuszowa ku czci Profesora Janusza Trzcińskiego. Red. Jerzy Góral, Roman Hauser, Józef Repel, Marek Zirk-Sadowski. 235–244. Warszawa: Naczelny Sąd Administracyjny
Google Scholar
Hauser, Roman. 2010. „Kształtowanie się pozycji i ustroju Naczelnego Sądu Administracyjnego”. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 5–6: 157–167.
Google Scholar
Jabłoński, Paweł. Przemysław Kaczmarek. 2013. „O trzech granicach władzy prawniczej”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 1: 93–108.
Google Scholar
Kmieciak, Zbigniew. 1994. „Idea sprawiedliwości proceduralnej w prawie administracyjnym (założenia teoretyczne i doświadczenia praktyki)”. Państwo i Prawo 10: 55–63.
Google Scholar
Kmieciak, Zbigniew. 2010a. „Standardy ochrony praw jednostki w orzecznictwie sądowoadministracyjnym”. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 5–6: 219–231.
Google Scholar
Kmieciak, Zbigniew. 2010b. Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne a prawo europejskie. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kmieciak, Zbigniew. 2011. „Czy sądy administracyjne stosują przepisy prawa materialnego”. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2: 9–20.
Google Scholar
Kowalski, Michał. 2018. „Ustrój sądownictwa administracyjnego i jego praktyczne znaczenie dla poszczególnych etapów postępowania”. W Metodyka pracy w sądach administracyjnych. Red. Janusz Drachal, Roman Hauser. 41–78. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar
Łętowska, Ewa. 1997. „Pozaprocesowe znaczenie uzasadnienia sądowego”. Państwo i Prawo 5: 3–17.
Google Scholar
Opałek, Kazimierz. Jerzy Wróblewski. 1991. Prawo, metodologia, filozofia, teoria prawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Perelman, Chaim. 2002. Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Piątek, Wojciech. Andrzej Skoczylas. 2019. „Kasacyjny czy merytoryczny model orzekania – kwestia zmiany modelu sądowej kontroli decyzji administracyjnych”. Państwo i Prawo 1: 24–38.
Google Scholar
Spyra, Tomasz. 2006. Granice wykładni prawa. Znaczenie językowe tekstu prawnego jako granica wykładni. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Szczepka, Radosław. 2014. „Instytucje prawne gwarantujące pewność obrotu gospodarczego przy transakcjach międzynarodowych na rynku wewnętrznym w rozumieniu Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej”. Rynek – Społeczeństwo – Kultura 3: 36–45.
Google Scholar
Wojciechowski, Maciej. 2014. Pewność prawa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Wróbel, Andrzej. 2010. „Sądy administracyjne jako sądy Unii Europejskiej”. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 5–6: 474–496.
Google Scholar
Wróblewski, Jerzy. 1966. „Postawa filozoficzna i afilozoficzna we współczesnej teorii prawa”. Studia Prawnicze 13: 60–89.
Google Scholar
Wróblewski, Jerzy. 1967. „Stosowanie prawa (model teoretyczny)”. Państwo i Prawo 3: 375–392.
Google Scholar
Wróblewski, Jerzy. 1973. Wartości a decyzja sądowa. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Zdyb, Marian. 2018. „Pewność prawa”. Teka Komisji Prawniczej 1: 421–443.
Google Scholar
Zirk-Sadowski, Marek. 1998. Prawo a uczestniczenie w kulturze. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Zirk-Sadowski, Marek. 2005a. „Kontrola administracji publicznej”. W Administracja publiczna. Red. Jerzy Hausner. 259–285. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Zirk-Sadowski, Marek. 2005b. „Stanowienie prawa sprawiedliwego”. W Księga jubileuszowa Jerzego Świątkiewicza. Red. Roman Hauser, Lesław Nawacki. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Google Scholar
Zirk-Sadowski, Marek. 2006. „Epistemologia prawa a teorie wykładni”. W Prawo – Władza – Społeczeństwo – Polityka. Księga Jubileuszowa Profesora Krzysztofa Pałeckiego. Red. Maria Borucka-Arctowa. 67–78. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Wyrok NSA z 29 maja 2020 r., I GSK 1514/19, CBOSA.
Google Scholar
Wyrok NSA z 1 września 2010 r., I OSK 920/10, CBOSA.
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z 16 listopada 2015 r., VI SA/Wa 1125/15, niepubl.
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z 6 lutego 2019 r., V SA/Wa 1101/18, CBOSA.
Google Scholar
Wyrok WSA w Warszawie z 15 czerwca 2021 r., V SA/Wa 393/21, niepubl.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.