Misja ppłk. dypl. Jana Kowalewskiego w Portugalii (1940–1944)

Andrzej Dubicki; Tadeusz Dubicki

doi:10.18778/0208-6050.105.08

Autor

Andrzej Dubicki Uniwersytet Łódzki, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych, Zakład Teorii Polityki i Państwa https://orcid.org/0000-0002-9949-210X
Tadeusz Dubicki Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Humanistyczny, Instytut Historii https://orcid.org/0000-0002-0269-120X

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.105.08

Słowa kluczowe:

Akcja Kontynentalna, Portugalia, Rumunia, druga wojna światowa

Abstrakt

W ramach Akcji Kontynentalnej ppłk Jan Kowalewski prowadził działania mogące wydostać (wyprowadzić) z sojuszu z III Rzeszą: Włochy, Rumunię i Węgry. Była to działalność znana i popierana przez polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz stronę brytyjską, która ją finansowała. Centrala operacji znajdowała się w neutralnej Lizbonie. W odniesieniu do Rumunii ppłk Kowalewski miał szczególne możliwości działania – jako były attaché wojskowy RP w Bukareszcie. Docierał do różnych ugrupowań rumuńskich polityków, emigracji, opozycji krajowej i sfer rządowych. Propozycje polskie zawierały ofertę powojennej federacji państw Europy Środkowej. Ustalano warunki kapitulacji na froncie. Działalność ppłk. Kowalewskiego została przerwana na początku 1944 r. decyzją władz brytyjskich, które obawiały się reakcji władz sowieckich na próbę utworzenia bloku państw europejskich na bazie antykomunistycznej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie [IPMS], sygn. A.9.VI.17/3; A.9.VI.22/3.
Google Scholar

The National Archives [NA], sygn. FO 371/39487B; HS 4/235; HS 5/757.
Google Scholar

Bucur B., Documente inedite 1932–1942. Contribuţii la analele reţelelor sociale istorice, Bucureşti 2016.
Google Scholar

Ciechanowski J.S., Misja ppłk. dypl. Jana Kowalewskiego w Portugalii, [w:] Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, red. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, t. I, Warszawa 2004, s. 518–531.
Google Scholar

Dubicki A., Rumunia w Akcji Kontynentalnej. Materiały źródłowe (opracowanie), [w:] Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, red. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, t. I, Warszawa 2004, s. 272–286.
Google Scholar

Dubicki A., System partyjny Królestwa Rumunii. Uwarunkowania i funkcjonowanie, Łódź 2013.
Google Scholar

Dubicki T., Konspiracja polska w Rumunii 1939–1940, t. I, Warszawa 2002.
Google Scholar

Dubicki T., Konspiracja polska w Rumunii 1941–1945, t. II, Warszawa 2005.
Google Scholar

Dubicki T., Polscy uchodźcy w Rumunii 1939–1945, Warszawa 1995.
Google Scholar

Dubicki T., Rumuńskie aspekty w Akcji Kontynentalnej (1940–1944), [w:] Współcześni historycy polscy o Rumunii, red. T. Dubicki, Toruń 2009, s. 236–239.
Google Scholar

Glabisz K., ŚP. Pułkownik Jan Kowalewski, „Orzeł Biały”, styczeń 1966, s. 6.
Google Scholar

Grabowski W., Dział Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w latach 1940–1945, [w:] Kontrwywiad II RP (1914) 1918–1945 (1948), red. Z. Nawrocki, t. III, Warszawa 2015, s. 230–249.
Google Scholar

Kowalewski J., Cykl rumuński, „Zeszyty Historyczne” 1964, z. 6, s. 117–145.
Google Scholar

Nowik G., Zanim złamano „Enigmę”. Polski radiowywiad podczas wojny z bolszewicką Rosją 1918–1920, Warszawa 2005.
Google Scholar

Pełczyński T., Pułkownik Jan Kowalewski, „Tydzień Polski”, 4 XII 1965, s. 5.
Google Scholar

Polska Służba Zagraniczna po 1 września 1939 r., przedmowa T. Komarnicki, Londyn 1954.
Google Scholar

Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej, red. T. Dubicki, D. Nałęcz, T. Stirling, t. I, Warszawa 2004.
Google Scholar

Sobczak J., Polska w propagandzie i polityce III Rzeszy 1939–1945, Poznań 1988.
Google Scholar

Ştefănescu P., Istoria Francomasoneriei române, Bucureşti 2009.
Google Scholar

Wołos M., Misja kapitana Jana Kowalewskiego do Japonii w 1923 roku, [w:] Wywiad i Kontrwywiad wojskowy II RP, red. T. Dubicki, t. I, Łomianki 2010, s. 329–341.
Google Scholar