Kobiety i mężczyźni w procesie zatrudniania – opinie osób rekrutujących
DOI:
https://doi.org/10.18778/2300-1690.17.05Słowa kluczowe:
kobiety, mężczyźni, płeć społeczno-kulturowa, selekcja, rekrutacja, proces zatrudnieniaAbstrakt
Z jednej strony rekrutacja jest praktyką organizacyjną mającą wyraźnie użyteczny charakter, z drugiej zaś obywa się ona w organizacjach, które są wytworami kultury przesiąkniętymi dominacją władzy i relacjami płci. Poszukiwanie pracowników, oczekiwania kierowane w stosunku do nich, ocena ich kompetencji, cech, umiejętności, zachowania itp. są w dużej mierze realizowane poprzez konteksty społeczno-kulturowe. Osoby działające w tych kontekstach automatycznie klasyfikują innych według płci, co w połączeniu z funkcjonującymi stereotypami jest podstawową przyczyną nierówności płci w sferze zawodowej. Celem niniejszego artykułu jest charakterystyka postrzegania kobiet i mężczyzn przez osoby odpowiedzialne za pozyskiwanie pracowników do organizacji oraz przekładanie tej percepcji na praktykę działania związanego z procesem zatrudniania. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych Autorki, które miały charakter jakościowy i zostały zrealizowane za pomocą indywidualnych wywiadów pogłębionych wśród osób odpowiedzialnych za proces naboru pracowników do organizacji (czyli: pracodawców, przedstawicieli agencji odpowiedzialnych za rekrutację w organizacji, przedstawicieli działów personalnych lub innych odpowiedzialnych w danej jednostce za zatrudnianie pracowników). Starano się uzyskać odpowiedzi na pytania odnoszące się do postrzeganych przez nich przyczyn segregacji zawodowej, cech pracowników, CV oraz autoprezentacji kobiet i mężczyzn podczas rozmów kwalifikacyjnych. Ważnym elementem badania było także poznanie opinii osób odpowiedzialnych za zatrudnianie na temat wpływu sytuacji rodzinnej aplikujących na ich ocenę jako potencjalnych pracowników.Bibliografia
Åslund, O., Skans, O. N. (2012). Do anonymous job application procedures level the playing field? Industrial and Labor Relations Review, 65(1)
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/001979391206500105
Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Baczyńska, A. K., Kosy, K. (2009). Pomoc pracodawcom w zakresie doboru kandydatów do pracy – metody rekrutacji i selekcji. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Departament Rynku Pracy.
Zobacz w Google Scholar
Becker, S. O., Fernandes, A., Weichselbaumer, D. (2019). Discrimination in hiring based on potential and realized fertility: Evidence from a large-scale field experiment, Labour Economics, 59/2019, 139–152
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.labeco.2019.04.009
Bertrand, M., Mullainathan, S. (2004). Are Emily and Greg More Employable than Lakisha and Jamal? A Field Experiment on Labor Market Discrimination, The American Economic Review, 94(4), 991–1013.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1257/0002828042002561
Biernat, M. (2003). Toward a Broader View of Social Stereotyping, American Psychologist, 58(12), 1019–1027.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0003-066X.58.12.1019
Biernat, M., Kobrynowicz, D. (1997). Gender – and race-based standards of competence: Lower minimum standards but higher ability standards for devalued groups, Journal of Personality and Social Psychology, 72(3), 544–557
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.72.3.544
Blair, I. V., Banaji, R. B. (1996). Automatic and Controlled Processes in Stereotype Priming, Journal of Personality and Social Psychology, 70(6), 1142–1163.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.70.6.1142
Blair-Loy, M. (2003). Competing Devotions: Career and Family among Women Executives. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Zobacz w Google Scholar
Boldry, J., Wood, W., Kashy, D. A. (2001). Gender stereotypes and the evaluation of men and women in military training, Journal of Social Issues, 57(4), 689–705.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/0022-4537.00236
Brescoll, V. L., Uhlmann, E. L. (2008). Can an angry woman get ahead? Status conferral, gender, and expression of emotion in the workplace, Psychological Science, 19(3), 268–275.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02079.x
Budig, M. J., Hodges, M. J. (2010). Differences in disadvantage: Variation in the motherhood penalty across white women’s earnings distribution, American Sociological Review, 75(5), 705–728.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0003122410381593
Cejka, M. A., Eagly, A. H. (1996). Gender-Stereotypic Images of Occupations Correspond to the Sex Segregation of Employment, Personality and Social Psychology Bulletin, 25(4), 413–423.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0146167299025004002
Cole, M., Feild, H., Giles, W. (2004). Interaction of Recruiter and Applicant Gender in Resume Evaluation: A Field Study, Sex Roles, 51(9), 597–608
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/s11199-004-5469-1
Correll, S. J., Benard, S., Paik, I. (2007). Getting a job: Is there a motherhood penalty? American Journal of Sociology, 112(5), 1297–1338.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1086/511799
Cuddy, A. J. C, Fiske, S. T., Glick, P. (2004). When Professionals Become Mothers. Warmth Doesn’t Cut the Ice, Journal of Social Issues, 60(4), 701–718.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.0022-4537.2004.00381.x
Deaux, K. (1984). From individual differences to social categories: Analysis of a decade’s research on gender, American Psychologist, 39(2), 105–116.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0003-066X.39.2.105
Edin, P., Lagerstrom, J. (2006). Blind dates: quasi- -experimental evidence on discrimination, IFAU Working Paper, 4.
Zobacz w Google Scholar
Epstein, C. F. (2007). Great Divides: The Cultural, Cognitive, and Social Bases of the Global Subordination of Women, American Sociological Review, 72(1), 1–22.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/000312240707200101
Etaugh, C., Folger, D. (1998). Perceptions of parents whose work and parenting behaviors deviate from role expectations, Sex Roles, 39/1998, 215–223
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1018850404838
Evans, C. (1995). Choosing people: recruitment and selection as leverage on subjects and disciplines, Studies in Higher Education, 20(3), 253–265.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/03075079512331381535
Flick, U. (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Frankfort-Nachmias, C., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo s.c.
Zobacz w Google Scholar
Frodermann, C., Müller, D. (2019). Establishment Closures in Germany: The Motherhood Penalty at Job Search Durations, European Sociological Review, 35(6), 845–859.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1093/esr/jcz043
Fuegen, K., Biernat, M., Haines, E., Deaux, K. (2004). Mothers and fathers in the workplace: How gender and parental status influence judgments of job-related competence, Journal of Social Issues, 60(4), 737–754.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.0022-4537.2004.00383.x
Glick, P., Fiske, S. T. (2001). Ambivalent stereotypes as legitimizing ideologies: Differentiating paternalistic and envious prejudice. In: J. T. Jost (ed.), The psychology of legitimacy: Emerging perspectives on ideology, justice, and intergroup relations (p. 278–306). New York: Cambridge University Press.
Zobacz w Google Scholar
Greenwald, A.G., Banaji, M. R. (1995). Impicit Social cognitions: Attitudes, self-esteem, and stereotypes, Psychological Rewiev, 102(1), 4–27.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0033-295X.102.1.4
Heilman, M. E. (2001). Description and prescription: How gender stereotypes prevent women’s ascent up the organizational ladder, Journal of Social Issues, 57(4), 657–674.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/0022-4537.00234
Heilman, M. E., Okimoto, T. G. (2007). Why are women penalized for success at male tasks? The implied communality deficit, Journal of Applied Psychology, 92(1), 81–92
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0021-9010.92.1.81
Heilman, M. E., Okimoto, T. G. (2008). Motherhood: A potential source of bias in employment decisions, Journal of Applied Psychology, 93(1), 189–198
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.1.189
Heilman, M.E., Saruwatari L. R. (1979). When beauty is beastly: The effects of appearance and sex on evaluations of job applicants for managerial and nonmanagerial jobs, Organizational Behavior and Human Performance, 23(3), 360–372.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/0030-5073(79)90003-5
Igielski, M. (2018). Metody selekcji stosowane przez współczesne przedsiębiorstwa w procesie rekrutacji, Studia i Prace WNEIZ US, 51/2, 153–164.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2018.51/2-14
Isaac, C., Lee, B., Carnes, M. (2009). Interventions that affect gender bias in hiring: a systematic review, Academic Medicine: Journal of the Association of American Medical Colleges, 84(10), 1440–1446.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1097/ACM.0b013e3181b6ba00
Jones, A. (1998). (Re)producing gender cultures: Theorizing gender in investment banking recruitment, Geoforum, 29(4), 451–474.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/S0016-7185(98)00023-2
Kamińska-Brezowska, S. (2013). Kobiety w wybranych segmentach polskiego ruchu związkowego a równość płci. Studium z zastosowaniem teorii Pierre’a Bourdieu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Zobacz w Google Scholar
Kostera, M. (1996). Postmodernizm w zarządzaniu. Warszawa: PWE
Zobacz w Google Scholar
Kostera, M., Kociatkiewicz, J. (2014). Zaangażowane badania jakościowe. Problemy Zarządzania, 12(2), 9–17.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7172/1644-9584.45.1
Kostera, M., Kownacki, T. (2001). Zarządzanie potencjałem społecznym organizacji. W: A. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka (s. 397–450). Warszawa: PWN.
Zobacz w Google Scholar
Kugelberg, C. (2006). Constructing the deviant other: mothering and fathering at the workplace, Gender, Work & Organization, 13(2), 152–173.
Zobacz w Google Scholar
Kugelberg, C. (2006). Constructing the deviant other: mothering and fathering at the workplace, Gender, Work & Organization, 13(2), 152–173.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0432.2006.00301.x
Kvale, S. (2004). InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Białystok: Trans Humana.
Zobacz w Google Scholar
Lewis, S. (2001). Restructuring workplace cultures: The ultimate work-family challenge? Women in Management Review, 16(1), 21–29.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1108/09649420110380256
Listwan, T., Kawka T. (2010). Dobór pracowników. W: T. Listwan (red.), Zarządzanie kadrami (s. 101–147). Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Zobacz w Google Scholar
Martell, R. F. (1991). Sex bias at work: The effects of attentional and memory demands on performance ratings of men and women, Journal of Applied Social Psychology, 21(23), 1939–1960.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.1991.tb00515.x
Nejman, Ż., Kawecka-Endler, A. (2013). Analiza procesu rekrutacji pracowników na przykładzie urzędu miasta, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, 61/2013, 101–108.
Zobacz w Google Scholar
Ng, E. S., Sears, G. J. (2017). The glass ceiling in context: the influence of CEO gender, recruitment practices and firm internationalisation on the representation of women in management, Human Resource Management Journal, 27(1), 133–151.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/1748-8583.12135
Pankowska, D. (2005). Wychowanie a role płciowe. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Zobacz w Google Scholar
Petit, P. (2007). The effects of age and family constraints on gender hiring discrimination: A field experiment in the french financial sector, Labour Economics, 14(3), 371–391.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.labeco.2006.01.006
Powell, G. (1987). The Effects of Sex and Gender on Recruitment. The Academy of Management Review, 12(4), 731–743.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5465/amr.1987.4306737
Powell, G. N., Butterfield, D. A., Parent, J. D. (2002). Gender and managerial stereotypes: Have the times changed? Journal of Management, 28(2), 177–193.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/014920630202800203
Reskin, B., McBrier, D. B. (2000). Why Not Ascription? Organizations’ Employment of Male and Female Managers, American Sociological Review, 65(2), 210–33,
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/000312240006500204
Ridgeway, C. L. (2006). Gender as an Organizing Force in Social Relations: Implications for the Future of Inequality. In: F. D. Blau, M. C. Brinton, D. B. Grusky (eds.). The Declining Significance of Gender? (p. 265–288). New York: Russell Sage Foundation.
Zobacz w Google Scholar
Ridgeway, C. L. (2009). Framed Before We Know It: How Gender Shapes Social Relations, Gender & Society, 23(2), 145–160.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0891243208330313
Rudman, L. A., Glick, P. (2001). Prescriptive gender stereotypes and backlash toward agentic wo - men, Journal of Social Issues, 57(4), 743–762.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/0022-4537.00239
Steinpreis, R. E., Anders, K. A., Ritzke, D. (1999). The impact of gender on the review of the Curricula Vitae of Job Applicants and Tenure Candidates: A National Empirical Study, Sex Roles, 41(7/8), 509–528.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1018839203698
Townsend, N. (2002). The Package Deal: Marriage, Work and Fatherhood in Men’s Lives. Philadelphia: Temple University Press.
Zobacz w Google Scholar
Wallis, A. (2019). Dobór pracowników a efektyw - ność funkcjonowania przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych, 1(23), 159–172
Zobacz w Google Scholar
Warzecha, A. (2014). Zarządzanie różnorodnością - -płeć na rynku pracy. W: M. Król, A. Warzecha, M. Zieliński (red.), Funkcja personalna w przedsiębiorstwie. Zakres, pomiar realizacji, uwarunkowania (s. 21–29). Warszawa: CeDeWu.pl
Zobacz w Google Scholar
Wicks, D., Bradshaw, P. (1999). Gendered organiza - tional cultures in Canadian work organizations: Implications for creating an equitable workfor - ce, Management Decision, 37(4), 372–383
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1108/00251749910269429
Wyrwicka, M. (2011). Zarządzanie zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie usługowym. Poznań: Wyd. Politechniki Poznańskiej
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.