Nowa żelazna kurtyna czy nowe średniowiecze? Ruchy antyaborcyjne, antygender i anty-LGBT+ w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej
DOI:
https://doi.org/10.18778/2300-1690.17.02Słowa kluczowe:
Europa Środkowo-Wschodnia, anty-gender, ruch antyaborcyjny, państwowa homofobia, aktorzyAbstrakt
Artykuł poświęcony jest nowemu podziałowi Europy, który wyznaczony jest przez sprzeciw przeciwko równości płci, kwestii LGBT+ oraz prawom reprodukcyjnym i seksualnym. Analizuję w nim trzy główne wymiary transformacji dotyczące seksualności i intymności w Europie Środkowej i Wschodniej. Pierwszy to ruchy antyaborcyjne oraz antyaborcyjne polityki, jak niemal zupełny zakaz aborcji w Polsce, strefy bez aborcji na Białorusi czy tygodnie bez aborcji w niektórych rejonach Rosji, zestawione z liberalizacją prawa aborcyjnego w Rumunii. Drugi wymiar analizy dotyczy ruchu anty-gender. Kolejnym zjawiskiem poddanym analizie są kwestie LGBT+ i oficjalna homofobia, skutkująca polityką dyskryminacji, jak tak zwany „zakaz propagandy homoseksualnej”, część polityki wymierzonej w „gej-Europę”. W artykule staram się ukazać rolę ukrytych aktorów stojących za dyskryminującymi politykami i propagandą, odnoszącymi się do tych trzech obszarów.Bibliografia
Гендер i антигендер, Гендерний журнал «Я», 2013.
Zobacz w Google Scholar
Bierdiajew, N. (1936) [1924]. Nowe średniowiecze. Warszawa: „Rój”, online: http://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/dlibra/docmetadata?id=28905 [dostęp 3.09.2019]
Zobacz w Google Scholar
Casanova, J. (2005). Religie publiczne w nowoczesnym świecie. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Zobacz w Google Scholar
Castells, M. (2008). Siła tożsamości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Datta, N. (2019). ‘Agenda Europe’: an extremist Christian network in the heart of Europe, 29.04, Heinrich Boell Stiftung, https://www.gwi-boell.de/en/2019/04/29/agenda-europe-extremist-christian-network-heart-europe, [dostęp 1.03.2020].
Zobacz w Google Scholar
Datta, N. (2020). Modern-day Crusaders in Europe. Tradition, Family and Property: Analysis of a Transnational, Ultra-conservative, Catholic-inspired Influence Network. Referat w ramach webinarium Women’s rights, gender equality and SRHR at risk – coordinated counter-revolutionary attempts in Poland, at EU level and beyond [26.06.2020].
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.20901/pp.8.3.03
Desperak, I. (2014). Chłopcy przebrani w sukienki, czyli założycielski mit polskiej krucjaty antygender, Ars Educandi, 11, https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/arseducandi/article/view/1897
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.26881/ae.2014.11.22
Drakulic, S. (1993). W: Nanette Funk, Magda Müller (red.) Gender Politics and Post-Communism. Reflections from Eastern Eurioe and the Former Soviet Union. New York: Routledge.
Zobacz w Google Scholar
Duda, M. (2016). Dogmat płci. Polska wojna z gender. Gdańsk: Wydawnictwo Katedra
Zobacz w Google Scholar
Eco, U. (1996) [1986]. Semiologia życia codziennego. Warszawa: Czytelnik
Zobacz w Google Scholar
Giddens, A. (2006). Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Grabowska, M. (2014). Cultural War od Business as usual? Recent Instances and the Historical Origins of backlash against Women’s Rights and Sexual Rights in Poland. W: Heinrich Boell Foundation (red.)Anti-Gender Movements on the Rise? Strategising for Gender Equality in Central and Easter Europe (ss. 64–74). Berlin: Heinrich Böll Foundation, https://pl.boell.org/en/2015/05/27/anti-gender-movements-rise. [dostęp 23.08.2019]
Zobacz w Google Scholar
Graff, A. (2014). Report from the gender trenches: war against «genderism» in Poland, European Journal of Women’s Studies.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1350506814546091
Graff, A., Korolczuk, E. (2017). ”Worse than communism and Nazism put together”: War on gender in Poland. In Anti-Gender Campaigns in Europe. Mobilizing against Equality. W: Roman Kuhar and David Paternotte (red.). London-New York: Rowman& Littlefield, ss. 175–194
Zobacz w Google Scholar
Graff, A. (2001). Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Zobacz w Google Scholar
Graff, A. (2008). Rykoszetem. Rzecz o płci, Seksualności I narodzie. Warszawa: Wydawnictwo WAB
Zobacz w Google Scholar
IGLYO, Thomson Reuters Foundation (2018). Expression Abridged: A Legal Analysis of AntiLGBT Propaganda Laws, http://www.trust.org/publications/i/?id=55b24892-531f-4566-83c0-2f7bb55fde43
Zobacz w Google Scholar
Inglehart, R., Norris, P. (2009). Wzbierająca fala: równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie. Warszawa: PIW
Zobacz w Google Scholar
Kalicki, W. (2009). Przychodzi prymas do sekretarza, Gazeta Wyborcza, Duży Format, 13.01.2009, http://wyborcza.pl/1,76842,6147633,11_stycznia_1960_r__Przychodzi_prymas_do_sekretarza.html [dostęp 20.05.2011].
Zobacz w Google Scholar
Kapela, J. (2017). Polska zostanie pewnie wyrzucona z UE. Ostatecznie, w ilu krajach w Ministerstwach Rozwoju wręcza się nagrody za leczenie homoseksualizmu?, Krytyka Polityczna, 19.10.2017, http://krytykapolityczna.pl/felietony/jas-kapela/ministerstwo-rozwoju-leczenia-homoseksualizmu/
Zobacz w Google Scholar
Kligman, G. (1998). The Politics of Duplicity: Controlling Reproduction in Ceausescu’s Romania. Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520919853
Korolczuk, E. (2019). Od anti-choice do pro-family. Religijni fundamentaliści n niebiesko-różowo [Światowy Kongres Rodzin], OKO-Press, 3.04.2019.
Zobacz w Google Scholar
Kula, M. (2011). Najpierw trzeba się urodzić. Wykłady z socjologii historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323511267
Kuhar, R., David P. (2017). Anti-gender campaigns in Europe : mobilizing against equality. New York, London: Rowman & Littlefield International.
Zobacz w Google Scholar
Kuhar, Roman, Zobec, Aleš. 2017. The anti-gender movemenet in Europe and the educational proces in public schools. CEPS Journal 7, p. 29–46.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.26529/cepsj.168
Mishtal, J. (2015). The Politics of Morality. The Church, the Sy=tate, and reproductive Rights in Postsocialist Poland. Athens: Ohio University Press
Zobacz w Google Scholar
Petö, A. (2015). „Anti-gender” moblisational discourse of conservative and far right parties as a challenge for progressive politics. W: Eszter Kovacs, Maari Põim, (reds.) Gender as symbolic glue. The position and role of conservative and far right parties in the anti-gender mobilizations in Europe, Foundation for European Progressive Studies, https://library.fes.de/pdf-files/bueros/budapest/11382.pdf [dostęp 1.06.2020]
Zobacz w Google Scholar
Roggeband, C. (2020). Democratic backsliding and the backlash against women’s rights: Understanding the current challenges for feminist politics. UN Women discussion paper series, https://www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2020/06/discussion-paper-democratic-backsliding-and-the-backlash-against-womens-rights [dostęp 10.07.2020]
Zobacz w Google Scholar
Snyder, T. (2019). Droga do niewolności. Kraków: Znak.
Zobacz w Google Scholar
Suchanow, K. (2018). W sieci nowego średniowiecza, Gazeta Wyborcza z 24.02.2018, http://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/8330134/W-sieci-nowego-sredniowiecza
Zobacz w Google Scholar
Suchanow, K. (2020). To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Agora.
Zobacz w Google Scholar
Tilly, Ch. (2008). Demokracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Woleński, J. (2017). Oksfordzkie emocje pana Morawskiego, Polityka, 15.05.2017 https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1704886,1,oksfordzkie-emocje-pana-morawskiego.read
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
