Od szafy wielofunkcyjnej do Cepelii – powojenne projekty mebli Władysława Sowickiego z lat 1945–1954

Agata Wereszczyńska

doi:10.18778/2084-851X.12.08

Autor

Agata Wereszczyńska Instytut Architektury Politechniki Łódzkiej https://orcid.org/0000-0003-1196-852X

DOI:

https://doi.org/10.18778/2084-851X.12.08

Słowa kluczowe:

projektowanie mebli, architektura wnętrz, polski new look, nowoczesność, instytut wzornictwa przemysłowego, Cepelia

Abstrakt

Celem artykułu jest omówienie i prezentacja powojennych projektów mebli Władysława Sowickiego, które powstały w latach 1945–1954. Standaryzacja wnętrz mieszkalnych w omawianym okresie zmusiła projektantów do zmiany podejścia do projektowania wyposażenia powierzchni normatywnych. Zaczęto odchodzić od mebli gabarytowych na rzecz mebli mniejszych, węższych, często wielofunkcyjnych czy segmentowych, które pasowałyby do skali nowych, małych mieszkań. W tym czasie Sowicki podjął współpracę z Biurem Nadzoru Estetyki Produkcji, później z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego, oraz z Cepelią. W ramach tej współpracy powstały projekty mebli zgodnych z obowiązującymi wówczas trendami projektowymi – lekkie, ekonomiczne, funkcjonalne, wykorzystujące nowoczesne surowce. Sowicki projektował popularne w tamtym czasie meble wielofunkcyjne, meble gięte, ze sklejki, tapicerowane fotele uszaki – wszystkie o nowoczesnych, „nerkowatych” liniach charakterystycznych dla wzornictwa lat 50. i 60. Odrębną grupę stanowią projekty mebli wykonywane na zlecenie Cepelii, które cechuje zmodernizowana ludowość nawiązująca do „ekskluzywnego rustykalizmu” wnętrz inspirowanych tradycyjnym rzemiosłem.

Przyjęta na potrzeby artykułu metoda badawcza obejmowała kwerendę biblioteczną, analizę materiału archiwalnego pozostającego w posiadaniu rodziny Władysława Sowickiego, a także przegląd literatury naukowej. Wszystkie omawiane w artykule projekty mebli autorstwa Władysława Sowickiego pozostają w posiadaniu rodziny artysty.

Bibliografia

ANDERS 1962 – Henryk Anders, Plastyka, [w]: Łódź w latach 1945–1960, red. Edward Rosset, Łódź 1962.
Google Scholar

CIECHOMSKI 1947 – Stanisław Ciechomski, „Stolica” 1947, nr 18, cyt. za: Katarzyna Jasiołek, Asteroid i półkotapczan, Warszawa 2020.
Google Scholar

FRĄCKIEWICZ 2015 – „Przekrój” 1945, nr 16, s. 15, cyt. za: Anna Frąckiewicz, Meble do małych mieszkań, [w:] Zaraz po wojnie, red. Joanna Kordjak, Agnieszka Szewczyk, Warszawa 2015.
Google Scholar

GRZYBOWSKI 1952 – Z. Grzybowski, Wnętrza nowych domów Warszawy, „Stolica. Ilustrowana Kronika Budowy Warszawy” 1952, nr 13, s. 6–7.
Google Scholar

HUML 1978 – Irena Huml, Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa 1978.
Google Scholar

HUML 1992 – Irena Huml, Spółdzielnia Artystów Plastyków Ład, [w:] Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960, red. Aleksander Wojciechowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992.
Google Scholar

KOSTRZYŃSKA-MIŁOSZ 2005 – Nowoczesne mieszkanie, „Gazeta Warszawska” 1935, nr 14 (dodatek), cyt. za: Anna Kostrzyńska-Miłosz, Polskie meble 1918–1939: forma – funkcja – technika, Warszawa 2005.
Google Scholar

KOZINA 2015 – Irma Kozina, Polski design, Warszawa 2015.
Google Scholar

MAGA 1998 – Anna Maga, Meblarstwo „Ładu” po 1945 roku, [w:] Spółdzielnia Artystów ŁAD 1926–1996, red. Anna Frąckiewicz, Warszawa 1998.
Google Scholar

TELAKOWSKA 2019 – Wanda Telakowska, cyt. za: Barbara Banaś, Polski New Look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60., Warszawa 2019.
Google Scholar

WERESZCZYŃSKA 2015 – Agata Wereszczyńska, Ewolucja twórczości Władysława Sowickiego (1911–1954) w kontekście rozwoju tendencji architektonicznych i artystycznych lat trzydziestych dwudziestolecia międzywojennego oraz Polski powojennej do roku 1954, rozprawa doktorska, Łódź 2015.
Google Scholar