Aleksandrów i okoliczne wsie w świetle nieznanych źródeł z przełomu XVIII i XIX w.

Krzysztof Paweł Woźniak

doi:10.18778/2300-0562.06.06

Autor

Krzysztof Paweł Woźniak Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Polski XIX wieku, ul. Kamińskiego 27a, 90-217 Łódź

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-0562.06.06

Słowa kluczowe:

osadnictwo olęderskie, osadnictwo przemysłowe, Aleksandrów

Abstrakt

Artykuł stanowi przyczynek do poznania procesu osadniczego przebiegającego na przełomie XVIII i XIX w. w zachodniej części ówczesnego powiatu zgierskiego. Omówiono nieznane dotychczas w polskiej literaturze przedmiotu źródła dokumentujące założenie osad olęderskich w Rudzie, Bugaju i Brużyczce Małej. Na podstawie nieuwzględnianego dotąd przekazu źródłowego rozstrzygnięto wątpliwości narosłe wokół daty założenia osady przemysłowej Aleksandrów.

Bibliografia

Czochański M., Kowalski G., 2015, Geodezja w początkach Królestwa Polskiego. Budowa zbiorów informacji przestrzennej na przykładzie wybranych miast regionu łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Figlus T., 2016, Osady zaginione na gruncie badań geograficzno historycznych. Próba konceptualizacji teoretycznej i wybrane zagadnienia metodyczno-empiryczne, „ActaUniversitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, 25, s. 83–108.
Google Scholar

Goldberg J., 1957, Osadnictwo olęderskie w dawnym województwie łęczyckim i sieradzkim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, 1 (5), s. 67–109.
Google Scholar

Jażdżewska J., 1954, Monografia miasta przemysłowego Aleksandrów w latach 1822–1870, Łódź.
Google Scholar

Kaczmarek R., 1937, Zgierz z okolicą pod koniec XVIII w. Opis topograficzny parafii, Łódź.
Google Scholar

Kargel A., Schmidt A., 1980, Alexandrow. Ein Mittelpunkt der Deutschen im Industriegebiet Lodz. Herkunft und Geschichte, Mönchengladbach.
Google Scholar

Kossmann E.O., 1942, Die Anfänge des Deutschtums im Litzmannstädter Raum. Hauländer und Schwabensiedlung im östlichen Wartheland, Leipzig.
Google Scholar

Łódź. Dzieje miasta, t. 1: Do 1918 r., 1980, pod red. B. Baranowskiego, J. Fijałka, Łódź.
Google Scholar

Pietras T., 2004, Antenaci Rafała Bratoszewskiego, „Aleksandrów Wczoraj i Dziś”, 22, s. 5–12.
Google Scholar

Prokop K.R., 2010, Sukcesja święceń biskupich pasterzy kościoła warszawskiego (1798–2007), „Prawo Kanoniczne”, 53 (1–2), s. 315–366.
Google Scholar

S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna, t. 1, 1898, Warszawa.
Google Scholar

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, 1880, pod red. B. Chlebowskiego, F. Sulimierskiego, W. Walewskiego, Warszawa.
Google Scholar

Tukaj H., Wróbel J., 1992, Aleksandrów Łódzki. Zarys dziejów 1816–1948, Aleksandrów.
Google Scholar

Verdmon-Jacques L. de, 1902, Krótka monografia wszystkich miast, miasteczek i osad w Królestwie Polskim, Warszawa.
Google Scholar

Verdmon-Jacques L. de, 1912, Krótka geografia Królestwa Polskiego, Warszawa.
Google Scholar

Wielka Powszechna Encyklopedia Ilustrowana, t. 1, 1890, Warszawa.
Google Scholar

Woźniak K.P., 2013, Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII w. do 1866 r. Proces i jego interpretacje, Łódź.
Google Scholar

Woźniak K.P., 2015, Inwentarz pośmiertny majątku Rafała Bratoszewskiego. Przyczynek do dziejów rodziny i historii Aleksandrowa, „Aleksandrów Wczoraj i Dziś”,33, s. 10–24.
Google Scholar

Woźniak K.P., 2016, Początki Brużycy Małej, „Aleksandrów Wczoraj i Dziś”, 34, s. 35–41.
Google Scholar

Zajączkowski S.M., 1951, Studia nad terytorialnym formowaniem ziemi łęczyckiej i sieradzkiej, Łódź.
Google Scholar

Zgierz. Dzieje miasta do 1998 roku, 1995, pod red. R. Rosina, Łódź–Zgierz.
Google Scholar

Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi, Akta Konsystorza Jeneralnego Archidyecezyi Warszawskiej tyczące się Kościoła Alexandrów.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Księgi łęczyckie grodzkie, sygn. 97.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Łęczyckie varia, sygn. 10.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Policji, sygn. 525.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta notariusza Józefa Stokowskiego, 1821, rep. nr 78; 1821, rep. nr 96.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta notariusza Sebastiana Starzyńskiego, 1825, rep. nr 868.
Google Scholar

Boniecki A., 1900, Herbarz polski, t. 3, Warszawa.
Google Scholar

Kossmann O., 1996, Deutsche in Polen. Siedlungsurkunden 16.–19. Jh., Viersen.
Google Scholar

Materiały do historii miast, przemysłu i klasy robotniczej w okręgu łódzkim, 1958, pod red. N. Gąsiorowskiej, t. 2: Źródła do historii miast łódzkiego okręgu przemysłowego, oprac. R. Kaczmarek, Łódź.
Google Scholar

Prawa, konstytucye y przywileje Krolestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, vol. 7, 1782, Warszawa.
Google Scholar

Trzy raporty Rajmunda Rembielińskiego prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego z objazdu obwodu łęczyckiego w 1820 r., 1928, oprac. Z. Lorentz, „Rocznik OddziałuŁódzkiego polskiego Towarzystwa Historycznego”, t. 1.
Google Scholar

Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, 1993, oprac. E. Opaliński i H. Żerek-Kleszcz, Kórnik.
Google Scholar