Uwarunkowania geograficzne i historyczne kształtowania krajobrazu kulturowego na obszarze województwa podkarpackiego

Małgorzata Skulimowska

doi:10.18778/2300-0562.07.05

Authors

Małgorzata Skulimowska Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Socjologiczno-Historyczny, Instytut Historii, 35-959 Rzeszów, ul. Rejtana 16

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.05

Keywords:

cultural landscape, multicultural, heritage, orthodox church, synagogue

Abstract

This article is to show the title connection between geographical and historical factors and the issue of shaping of cultural landscape. Therefore, both the natural and historical factors have been analysed in the area of Podkarpackie Voivodeship in comparison with its current borders. The area of Podkarpackie Voivodeship has undeniable cultural advantages, which have been gained over the centuries under the substantial influence of three main cultures: Polish, Ruthenian-Ukrainian and Jewish. What makes this region attractive is the multicultural character of the preserved historic buildings as well as their huge number. The main aim of the research was to determine and identify geographical and historical factors which have made an influence on the changes in the cultural landscape in the area of the current borders of Podkarpackie Voivodeship over the centuries. Historic buildings that are in the area of Podkarpackie Voivodeship, both secular and sacred, are one of the tourist attractions that appeal to visitors. But also nowadays various factors are responsible for the vanishing of some of those multicultural buildings and the landscape undergoes significant changes.

References

Bańkosz R., 2010, Cerkwie Szlaku Ikon, Krosno.
Google Scholar

Błoński J., 2008, Zaginiony świat. Historia Żydów przemyskich, Przemyśl.
Google Scholar

Brykowski R., 1997, W sprawie architektury cerkiewnej województwa rzeszowskiego po 33 latach, [w:] Marek A. i in. (red.), Losy cerkwi w Polsce po 1944 r. Materiały sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki pt. „Tragedia polskich cerkwi” oraz artykuły zamówione przez Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, Rzeszów, s. 139–166.
Google Scholar

Burczyński J. (red.), 2002, Roztocze. Środowisko przyrodnicze, Lublin.
Google Scholar

Dobrowolska M., 1948, Dynamika krajobrazu kulturalnego, „Przegląd Geograficzny”, 21, 1, s. 151–203.
Google Scholar

Fedan R., 2007, Charakterystyka Województwa Podkarpackiego, [w:] Kościk B. (red.), Bioenergetyka Podkarpacka, Jarosław, s. 275–332.
Google Scholar

Harasimiuk K., Rodzoś J., 2004, Geografia Polski. W kraju ojców, Lublin.
Google Scholar

Hettner A., 1927, Grundzüge der Landerkunde, Leipzig.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-663-15938-4

Kłos S., 2010, Krajobrazy nieistniejących wsi. Roztocze, Pogórze Przemyskie, Bieszczady, Beskid Niski, Rzeszów.
Google Scholar

Kondracki J., 2009, Geografia regionalna Polski, Warszawa.
Google Scholar

Malarz R., 2003, Polska. Polskie góry, Kraków.
Google Scholar

Marszałek E., 2010, Lasów nam przybyło, „Skarby Podkarpackie”, 3 (22), s. 26–27.
Google Scholar

Marszałek J., 1993, Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Warszawa.
Google Scholar

Maryański A., 1963, Współczesne ruchy migracyjne ludności w południowej części pogranicza polsko-radzieckiego i ich wpływ na rozmieszczenie sił wytwórczych tego obszaru, Kraków.
Google Scholar

Michniewscy M. i A., Duda M., 2003, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Przewodnik, Pruszków.
Google Scholar

Orłowicz M., 1921, Jarosław, jego przeszłość i zabytki. Przewodnik turystyczny, Lwów.
Google Scholar

Orzechowska-Kowalska K., 2007, Szlak Via Regia nośnikiem wybranych wartości kulturowych, [w:] Makieła Z. (red.), Via Regia – kupiecki szlak, Jarosław.
Google Scholar

Pisuliński J., 2008, Przesiedlenie ludności ukraińskiej/rusińskiej z Polski i Czechosłowacji na Ukrainę Sowiecką po drugiej wojnie światowej, [w:] Stolarczyk M., Kuzicki J., Grata P. (red.), Z dziejów regionów Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX w., Rzeszów, s. 110–124.
Google Scholar

Potocki A., 2004, Żydzi w Podkarpackiem, Rzeszów.
Google Scholar

Sienkiewicz W., Gryciuk G. (red.), 2008, Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939–1959. Atlas ziem Polski, Warszawa.
Google Scholar

Województwo podkarpackie – podregiony, powiaty, gminy, 2016, 2016, Urząd Statystyczny, Rzeszów.
Google Scholar

Dekret z 5 września 1947 r. o przejściu na własność państwa mienia pozostającego po osobach przesiedlonych do ZSRR, DzU z 1949 r., nr 59, poz. 318.
Google Scholar

http://kalwaria.eu/strona/kalwaria-zebrzydowska-swiatowym-dziedzictwem-kultury (7.09.2017).
Google Scholar

Uchwała nr 666 Prezydium Rządu z dnia 20 sierpnia 1955 r. w sprawie planowanej akcji usunięcia pozostałości zniszczeń wojennych w miastach i osiedlach, DzU z 1955 r., nr 92, poz. 1189.
Google Scholar

Ustawa z 6 maja 1945 r. o majątkach opuszczonych i porzuconych, DzU z 1945 r., nr 17, poz. 97.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/20631252