Ochrona sekretu spowiedzi w prawie kanonicznym i polskim prawie procesowym

Kamil Sulkowski

doi:10.18778/2956-3747.7.10

Autor

Kamil Sulkowski Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji https://orcid.org/0009-0005-0158-3185

DOI:

https://doi.org/10.18778/2956-3747.7.10

Słowa kluczowe:

prawo kanoniczne, tajemnica spowiedzi, sekret spowiedzi, sprzeciw sumienia, prawo wyznaniowe

Abstrakt

Autor podejmuje w artykule analizę ochrony tajemnicy spowiedzi w prawie kanonicznym oraz polskim prawie procesowym, wskazując na różnice między sigillum sacramentale a secretum. Charakteryzuje normy prawa kanonicznego dotyczące obowiązku zachowania tajemnicy oraz sekretu, podmioty zobowiązane do ich zachowania oraz sankcje za ich naruszenie. Następnie autor przedstawia regulacje polskiego prawa procesowego w tym zakresie, szczególną uwagę poświęcając kolizji norm prawa kanonicznego i państwowego oraz możliwości powołania się na sprzeciw sumienia w kontekście zeznań osób objętych secretum. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że chociaż polski system prawny skutecznie chroni sigillum, to brak regulacji dotyczących secretum może prowadzić do naruszenia wolności sumienia i wyznania. W związku z tym autor wskazuje na konieczność dokonania zmian legislacyjnych w celu zapewnienia pełnej ochrony sekretu spowiedzi.

Bibliografia

Catechismus Catholicae Ecclesiae, tekst polski: Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.
Zobacz w Google Scholar

Kamiński K., Zdrada tajemnicy sakramentalnej i sekretu spowiedzi w prawodawstwie kościelnym, „Kościół i Prawo” 2019, t. 8(21), nr 1, s. 101–123. https://doi.org/10.18290/kip.2019.8.1-7
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2019.8.1-7

Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, red. P. Majer, Warszawa 2023.
Zobacz w Google Scholar

Kutynia P., Tajemnica i sekret spowiedzi. Perspektywa ekumeniczno-kanoniczna, „Studia Oecumenica” 2015, nr 15, s. 369–396. https://doi.org/10.25167/so.3319
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.25167/so.3319

Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2011.
Zobacz w Google Scholar

Ordo Paenitentiae editio typica, tekst polski: Obrzędy Pokuty, Katowice 2014.
Zobacz w Google Scholar

Orzeszyna K., Klauzula sumienia jako gwarancja realizacji prawa do wolności sumienia, „Medyczna Wokanda” 2017, nr 9, s. 17–29.
Zobacz w Google Scholar

Pieróg M., Tajemnica spowiedzi świętej w prawie kanonicznym, polskim procesie cywilnym i karnym, „Studia Paradyskie” 2015, t. 25, s. 169–180.
Zobacz w Google Scholar

Skwarzyński M., Sprzeciw sumienia w europejskim i krajowym systemie ochrony praw człowieka, „Przegląd Sejmowy” 2013, nr 6(119), s. 9–26.
Zobacz w Google Scholar

Szymański M., Tajemnica spowiedzi w prawie polskim – stan aktualny i propozycje zmian, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017, nr 4, s. 73–85.
Zobacz w Google Scholar

Zubert B.W., Sacramentale sigillum inviolabile est, [w:] Bronisław Wenanty Zubert OFM. Pro iure et vita. Wybór pism, red. E. Szczot, Lublin 2005, s. 639–656.
Zobacz w Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983), AAS 75 (1983), pars II, pp. 1–301, tekst polski: Kodeks Prawa Kanonicznego, zaktualizowany przekład na język polski, Poznań 2022.
Zobacz w Google Scholar

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE. C. z 2007 r., nr 303, s. 1 ze zm.).
Zobacz w Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz.U., nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
Zobacz w Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie 4.11.1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r., nr 1, poz. 284 ze zm.).
Zobacz w Google Scholar

Penitencjaria Apostolska, Nota de pondere Fori interni et inviolabilitatis sigilli sacramentalis, AAS 111 (2019), s. 1213–1221.
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 572).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. z 2024 r., poz. 1568 z późn. zm.).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 17.05.1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 265).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. Dz.U. z 2024 r., poz. 1287 z późn. zm.).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks postępowania karnego (tj. Dz.U. z 2025 r., poz. 46).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz.U. z 2025 r., poz. 111).
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z 14.04.2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022 (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 548).
Zobacz w Google Scholar