Udział kobiet w życiu publicznym. Rozważania w kontekście wyborów parlamentarnych w Polsce z 15 października 2023 roku
DOI:
https://doi.org/10.18778/2956-3747.5.03Słowa kluczowe:
kobiety, polityka, prawo wyborcze, życie publiczne, wyboryAbstrakt
Niniejszy artykuł porusza zagadnienie udziału kobiet w życiu publicznym, skupiając rozważania w szczególności na wyborach parlamentarnych, które miały miejsce w 2023 r. w Polsce. Choć minęło ponad 100 lat od uzyskania przez kobiety praw wyborczych, są one nadal niedoreprezentowane w organach władzy publicznej. Przyczyną tych nierówności jest wiele czynników, zarówno politycznych, jak i społecznych. Do pewnego momentu kobiety postrzegano jedynie w kategorii matek sprawujących pieczę nad domem, a nie osób, które mogłyby realnie uczestniczyć w sprawowaniu władzy publicznej. Wybory parlamentarne w 2023 r. pod tym względem okazały się przełomowe, szczególnie w kontekście czynników społecznych determinujących kampanię wyborczą. Mogliśmy zaobserwować niezwykłą mobilizację wśród kobiet, która przełożyła się na ich wysoką frekwencję. Choć liczba reprezentantek płci żeńskiej zarówno w Sejmie, jak i w Senacie nadal nie jest porównywalna z udziałem mężczyzn w tych organach, to zauważamy również w tym aspekcie ich systematyczny wzrost.
Bibliografia
Agacinski S., Polityka płci, Warszawa 2000.
Zobacz w Google Scholar
Barburska O., Czynniki determinujące udział kobiet w sprawowaniu władzy politycznej w krajach Europy Zachodniej, „Studia Europejskie” 2002.
Zobacz w Google Scholar
Bielec I., Grzęda A., Kiryk G., Kobiety mają głos! Stulecie przyznania praw wyborczych kobietom w Polsce, Kraków 2023.
Zobacz w Google Scholar
Bień-Kacała A., Konstytucjonalizm nieliberalny w Polsce po 2015 roku, Warszawa 2024.
Zobacz w Google Scholar
Druciarek M., Niżyńska A., Przybysz I., Kampania wyborcza 2023 z perspektywy równości płci: analiza udziału kandydatek w wyborach do Sejmu i Senatu RP, Warszawa 2023.
Zobacz w Google Scholar
Druciarek M., Niżyńska A., Przybysz I., Kampania wyborcza 2023 z perspektywy równości płci: prawa kobiet w dyskursie medialnym i programach komitetów wyborczych, Warszawa 2023.
Zobacz w Google Scholar
Druciarek M., Kopka-Piątek M., Niżyńska A., Przybysz D., Przybysz I., Kobiety w polityce krajowej. Strategie partii politycznych w wyborach parlamentarnych 2023, Warszawa 2024.
Zobacz w Google Scholar
Fuszara M., „Niedokończona demokracja” – kobiety, mężczyźni i władza, „Przegląd Socjologiczny” 2000, nr 1.
Zobacz w Google Scholar
Fuszara M., Polityka jako obszar nierówności kobiet i mężczyzn w Polsce. Czarna księga kobiet, Warszawa 2007.
Zobacz w Google Scholar
Kowalczyk R., Rozrywanie kajdan, Bój o niezależność i równouprawnienie polskich kobiet w okresie pierwszej fali feminizmu, Poznań 2023.
Zobacz w Google Scholar
Krzyżanowska N., Kongres Kobiet Polskich jako przyczynek do debaty o miejscu i roli kobiet w sferze publicznej, „Kultura i Edukacja” 2009, t. 3, s. 136–156.
Zobacz w Google Scholar
Krzyżanowska N., Wokół koncepcji demokracji. Parytet płci w świetle polskiego dyskursu prasowego, „Studia Socjologiczne” 2012, nr 1, s. 199–224.
Zobacz w Google Scholar
Kurczewski J., Rodzynki w zakalcu, czyli o reprezentacji kobiet w reprezentacji Narodu, „Societas/Comunitas” 2008, nr 2.
Zobacz w Google Scholar
Lis-Staranowicz D., Kobiece oblicze wyborów parlamentarnych w Polsce. Pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, „Studia Wyborcze” 2018, t. 25. https://doi.org/10.26485/SW/2018/25/3
Zobacz w Google Scholar
Lisiecka J., Ewolucja czynnego i biernego prawa wyborczego kobiet w Polsce, Łódź 2022.
Zobacz w Google Scholar
Łysko M., Udział kobiet w życiu publicznym II Rzeczypospolitej Polskiej, „Miscelleanea Historico-Iuridica” 2015, t. 14, s. 381–400. https://doi.org/10.15290/mhi.2015.14.01.23
Zobacz w Google Scholar
Niewiadomska-Cudak M., Kobiety w polskich organach kolegialnych w latach 1919–2011, Toruń 2013.
Zobacz w Google Scholar
Niewiadomska-Cudak M., Walka o prawa wyborcze kobiet w Polsce, „Pedagogika Rodziny” 2013, nr 3/1, s. 55–64. https://doi.org/10.2478/fampe-2014-0006
Zobacz w Google Scholar
Norris P., Inglehart R., Wzbierająca fala, Warszawa 2009.
Zobacz w Google Scholar
Nowacka E., Kobiety w polskim parlamencie po roku 1989, Kraków 2020. https://doi.org/10.12797/9788381383424.04
Zobacz w Google Scholar
Pająk-Patkowska B., Uwarunkowania obecności kobiet w Sejmie RP w latach 1989–2018, Poznań 2019.
Zobacz w Google Scholar
Rakowska A., Skotnicki K., Zmiany w prawie wyborczym wprowadzone przez kodeks wyborczy, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 4(105).
Zobacz w Google Scholar
Sawa-Czajka E., Parytety jako kwestia polityki społecznej, „Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne” 2011, nr 1, s. 269–288.
Zobacz w Google Scholar
Sznajder A., Wizerunek kobiety aktywnej politycznie, „Państwo i Społeczeństwo” 2005, nr 2, s. 131–137.
Zobacz w Google Scholar
Urbaniak K., Parytety i kwoty wyborcze a Konstytucja RP, „Przegląd Politologiczny” 2018, nr 2, s. 67–78. https://doi.org/10.14746/pp.2011.16.2.7
Zobacz w Google Scholar
Uziębło P., Parytety płci i kwoty na listach wyborczych – za i przeciw, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, s. 41–50. https://doi.org/10.15804/ppk.2010.01.03
Zobacz w Google Scholar
Wiśniewska P., Mechanizm kwot w świetle uregulowań kodeksu wyborczego z 2011 roku, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, z. 20/A, s. 295–304. https://doi.org/10.15290/bsp.2016.20A.21
Zobacz w Google Scholar
Znaniecki M., Parytety i kwoty płci a zasada wolnych wyborów, „Studia Wyborcze” 2017, t. 23.
Zobacz w Google Scholar
Żukowski A., Wybory a reprezentacja polityczna kobiet, „Studia Wyborcze” 2007, t. 3, s. 64–66.
Zobacz w Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz.U., nr 78, poz. 483 ze zm.).
Zobacz w Google Scholar
Dekret Tymczasowego Naczelnika Państwa z dnia 28 listopada 1918 r. o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego (Dziennik Praw Państwa Polskiego – Dz.P.P.P., nr 18 z 6 XII 1918 r.).
Zobacz w Google Scholar
Ustawa z 5.01.2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r., nr 21, poz. 112).
Zobacz w Google Scholar
Państwowa Komisja Wyborcza, Frekwencja w wyborach do Sejmu w 2023 r., https://sejmsenat2023.pkw.gov.pl/sejmsenat2023/pl/frekwencja/Koniec/pl?elections=sejm (dostęp: 30.06.2024).
Zobacz w Google Scholar
Stępień P., Gdzie ta równość? Przyglądamy się efektom kwot na listach wyborczych, https://mamprawowiedziec.pl/czytelnia/artykul/gdzie-ta-rownosc-w-dzien-kobiet-przygladamy-sie-efektom-kwot-na-listach-wyborczych (dostęp: 30.06.2024).
Zobacz w Google Scholar
Wyborcza.pl Opole, Wynik wyborów 2023. Dlaczego panie ruszyły do urn? Co je zmobilizowało, https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,30311328,wyniki-wyborow-2023-dlaczego-panie-ruszyly-do-urn-co-je-zmobilizowalo.html (dostęp: 30.06.2024).
Zobacz w Google Scholar
Opublikowane
Wersje
- 2024-10-21 - (2)
- 2024-09-24 - (1)
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
