Debata Hart–Devlin a samobójstwo – kontrowersje prawno-moralne

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2956-3747.3.02

Słowa kluczowe:

prawo, moralność, Hart, Devlin, samobójstwo, moralizm

Abstrakt

Akty samobójcze na przestrzeni wieków niewątpliwie stanowiły przedmiot kontrowersji na wielu płaszczyznach. Celem niniejszego artykułu jest opis tego zjawiska, a także przedstawienie dekryminalizacji samobójstw w ujęciu prawno-moralnym. Wykorzystując narzędzia dostarczone przez perspektywę historyczną, socjologiczną oraz filozoficznoprawną, autorka dokonuje analizy relacji między perspektywą prawną a etyczną w kontekście samobójstwa. Szczególną funkcję w tym zakresie pełni dziedzictwo jednej z najistotniejszych debat współczesnej filozofii prawa, jaką jest debata Hart–Devlin. Zarówno spojrzenie Hartowskie, jak i Devlinowskie nie prowadzi jednak do jednoznacznego rozstrzygnięcia, między innymi ze względu na dominujący w temacie samobójstwa konflikt wartości, jakimi są prawo do życia oraz wolność jednostki. Autorka dochodzi do wniosku, iż pomimo marginalnego znaczenia, jakie obecnie ma dyskurs w temacie samobójstwa, wnioski wynikające z jego analizy mogą stanowić przesłankę do dalszych rozważań w ramach sporu o moralizm.

Bibliografia

Bunikowski D., Podstawowe kontrowersje dotyczące ingerencji prawa w sferę moralności, Toruń 2010.
Zobacz w Google Scholar

Colen C., Pescosolido B.A., Wray M., The Sociology of Suicide, „Annual Review of Sociology” 2011.
Zobacz w Google Scholar

Cusack C.M., Self-Murder, Sin, and Crime: Religion and Suicide in the Middle Ages, „Journal of Religion and Violence” 2018, t. 6, nr 2. https://doi.org/10.5840/jrv2018103055
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5840/jrv2018103055

Dominiak Ł.M., Między nauką i autobiografią. Samobójstwo Émile’a Durkheima, „Studia Socjologiczne” 2008, t. 3 (190).
Zobacz w Google Scholar

Dreikopel T., Postawa człowieka wobec śmierci na podstawie uwag Seneki w Epistulae morales ad Lucilium, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo” 2018, t. 22. https://doi.org/10.31648/hip.393
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31648/hip.393

Durkheim E., Samobójstwo. Studium z socjologii, Warszawa 2006.
Zobacz w Google Scholar

Florczak-Wątor M., [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021, art. 38.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12797/9788381383370.03

Glanc-Żabiełowicz M., Debata Hart–Devlin. Studium z filozofii prawa, Gdańsk 2021.
Zobacz w Google Scholar

Gotowicka I., Samobójstwo: konieczność czy życzenie, „Prace Naukowe. Pedagogika” 2002, t. XI.
Zobacz w Google Scholar

Kaczoruk M., Pacian A., Pacian J., Skórzyńska H., Eutanazja – zabójstwo człowieka czy uśmierzenie bólu. Regulacje prawne wybranych państw świata, „Hygeia Public Health” 2014, t. 49 (1).
Zobacz w Google Scholar

Latkowska I., Aborcja, eutanazja i samobójstwo, in vitro, kara śmierci. Wybrane problemy, „Res Politicae” 2013.
Zobacz w Google Scholar

Lebiedowicz A., Samobójstwo w ujęciu wielopłaszczyznowym, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2013, nr 3.
Zobacz w Google Scholar

Leenaars A.A., Suicide and Human Rights: A Suicidologist’s Perspective, „Health and Human Rights” 2003, t. 6 (2). https://doi.org/10.2307/4065433
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/4065433

The Limits of Law, https://plato.stanford.edu/entries/law-limits/ (dostęp: 18.09.2022).
Zobacz w Google Scholar

Malczewski J., Eutanazja: z dziejów pojęcia, „Diametros” 2004, nr 3.
Zobacz w Google Scholar

Olejniczak D., Kielan A., Czynniki ryzyka oraz konsekwencje zachowań samobójczych z uwzględnieniem problematyki samobójstw dzieci i młodzieży, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka” 2018, nr 3.
Zobacz w Google Scholar

Platon, Fedon, Kęty 2021.
Zobacz w Google Scholar

Płatek M., Prawna natura samobójstwa. Od anomii po autonomię, [w:] Samobójstwo, red. M. Mozgawa, 2017.
Zobacz w Google Scholar

Tekliński J., Czy człowiek ma prawo do samobójstwa?, „humanistica 21” 2018, nr 2.
Zobacz w Google Scholar

Tuleja P. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, LEX/el. 2021.
Zobacz w Google Scholar

Zajadło J. (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2017.
Zobacz w Google Scholar

Zwoliński A., Prawo o samobójstwie, [w:] Servabo legem tuam in toto corde meo: księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Józefowi Krzywdzie CM, dyrektorowi Instytutu Prawa Kanonicznego UPJPII z okazji 70. rocznicy urodzin, red. A. Zakręta, A. Sosnowski, Kraków 2013.
Zobacz w Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-09-29

Jak cytować

Guziak, P. (2023). Debata Hart–Devlin a samobójstwo – kontrowersje prawno-moralne. Paragraf. Studia Z Prawa I Administracji, (3), 23–34. https://doi.org/10.18778/2956-3747.3.02

Numer

Dział

Articles