Religia jako źródło etyki islamskiej i jej wpływ na system islamskiej rachunkowości
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.355.02Słowa kluczowe:
etyka islamska, szariat, rachunkowość islamskaAbstrakt
W artykule przedstawiono źródła religijne etyki muzułmańskiej oraz sposób, w jaki kształtuje ona system rachunkowości islamskiej i postępowanie muzułmańskich księgowych. Różnice kulturowe są istotnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę w prowadzeniu firmy. Stanowią one przedmiot badań naukowych, również w kontekście ich wpływu na rozwój systemów rachunkowości w poszczególnych kręgach kulturowych. Do analizy jakościowej (metodą indukcji i dedukcji) wykorzystano literaturę referencyjną i Koran. Z analizy wynika, że choć kodeksy etyczne w krajach muzułmańskich i niemuzułmańskich są bardzo zbliżone pod względem treści, to w przypadku islamu ich przesłanie wzmacnia religia, która jest źródłem prawa, a także etyki zawodowej. Oznacza to, że sankcje prawne za łamanie zasad wiążą się z obawą przed wykluczeniem ze wspólnoty i utratą możliwości zbawienia. Artykuł ma charakter informacyjny, pozwala zrozumieć przyczyny pewnych różnic i ich znaczenie w postrzeganiu zagadnień etycznych i sposobu prowadzenia biznesu w różnych kręgach kulturowych.
Pobrania
Bibliografia
Abdul Rahman A. R. (2010), An introduction Islamic accounting theory and practice, Centre for Research and Training, Kuala Lumpur.
Google Scholar
Abu-Tapanjeh A. M. (2007), Corporate governance from the Islamic perspective: A comparative analysis with OECD principles, “Critical Perspectives on Accounting”, vol. 20, issue 5, pp. 556–567, https://doi.org/10.1016/J.CPA.2007.12.004
Google Scholar
Adamek J. (2008), PLS i jego odwzorowanie w produktach bankowości islamskiej na przykładzie kontraktu musharakah, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
Google Scholar
Alani F. S., Alani H. K. (2012), The Role of Islamic Ethics in Accounting Environment, “Journal of Business and Management”, vol. 2, issue 1, pp. 26–30, https://doi.org/10.9790/487X-0212630
Google Scholar
Alduaimi S. (2016), Fundamental Islamic perspective of work ethics, “Journal of Islamic Accounting and Business Ethics”, vol. 7, no. 1, pp. 59–76, https://doi.org/10.1108/JIABR-02-2014-0006
Google Scholar
Al-Ghazali (2001), Muslim’s Morality, Darul Al-Qalam Publication, Beirut.
Google Scholar
Ali A., Al-Aali A. (2015), Marketing and ethics: What Islamic ethics here contributed and the challenges Ahead, “Journal of Business Ethics”, vol. 129, pp. 833–845, https://doi.org/10.1007/s10551-014-2131 x
Google Scholar
Al-Kaber M. (2013), Techniki finansowe banków islamskich, “Optimum. Studia Ekonomiczne”, vol. 3, no. 63, pp. 174–194, https://doi.org/10.15290/ose.2013.03.63.11
Google Scholar
Amin H., Abdul Rahman A. R., Abdul Razak D. (2013), An intergrative approach for understanding Islamic financing adoption in Malaysia, “International Journal of Bank Marketing”, vol. 31, issue 7, pp. 544–573, https://doi.org/10.1108/IJBM-02-2013-0008
Google Scholar
Basri H., Abdul Khalid S. N. (2012), Examining accounting and accountability issues in religious context: insight from literature, “Aceh International Journal of Social Sciences”, vol. 1, no. 1, pp. 24–31.
Google Scholar
Beekun R., Badawi J. (2005), Balancing ethical responsibility among multiple organizational stakeholders: the Islamic perspective, “Journal of Business Ethics”, vol. 60, pp. 131–145, https://doi.org/10.1007/s10551-004-8204-5
Google Scholar
Bonca M. A. (2010), Islamskie instrumenty finansowe, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Google Scholar
Czerniak A. (2010), Symptomy kryzysu globalnego a etyka gospodarcza religii światowych. Analiza porównawcza bankowości islamskiej i bankowości klasycznej w kontekście kryzysu finansowego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
Google Scholar
Czerny M. (2016), Wpływ zasad religijnych na ukształtowanie systemu rachunkowości, “Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym”, vol. 19, no. 2, pp. 111–128, https://doi.org/10.18778/1899-2226.19.2.08
Google Scholar
Czerny M., Mazurowska M. (2019), A possible impact of cultural factors on the expectations on the content of Islamic financial statements, “Problems of Management in the 21st Century”, vol. 14, no. 1, pp. 21–31, https://doi.org/10.33225/pmc/19.14.21
Google Scholar
Danecki J. (2007), Podstawowe wiadomości o islamie, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa.
Google Scholar
Elias R. Z., Farag M. (2010), The relationship between accounting student’s love of money and their ethical perception, “Managerial Accounting Journal”, vol. 25, issue 3, pp. 269–281, https://doi.org/10.1108/02686901011026369
Google Scholar
Hajiha Z., Rajabdorri H. (2018), The Relationship between Islamic Work Ethics and Professional Ethics in Accounting Instructors, “Semiannual Journal of Islam and Management”, vol. 6, no. 12, pp. 139–156, http://im.rihu.ac.ir/article_1496.html?lang=en (accessed: 30.08.2021).
Google Scholar
Hameed S., Yaya R. (2011), The emerging issues on the objectives and characteristics of Islamic accounting for Islamic business organizations, “Malaysian Accounting Review”, vol. 4, no. 1, pp. 75–92.
Google Scholar
Hossain M. K., Karim M. S., Islam S. (2008), A comparative analysis of conventional ethical code and Islamic ethcal code in accounting profession, “Thought on Economics”, vol. 20, no. 1, pp. 39–53.
Google Scholar
Iqbal M. Z., Molyneux P. (2005), Thirty Years of Islamic Banking, Palgrave Macmillan Studies in Banking and Financial Institutions, New York.
Google Scholar
Jabłońska-Bonca J. (2005), Islam – prawo i finanse, [in:] H. Dzwonkowski, J. Głuchowski, A. Pomorska (eds.), W kręgu prawa podatkowego i finansów publicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin, pp. 170–178.
Google Scholar
Jackling B., Cooper B. J., Leung P., Dellaportas S. (2007), Professional accounting bodies’ perception of ethical issues, causes of ethical failure and ethics education, “Managerial Auditing Journal”, vol. 22, issue 9, pp. 928–944, https://doi.org/10.1108/02686900710829426
Google Scholar
Jaworska E. (2011), Specyfika rachunkowości islamskiej. Wybrane zagadnienia, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, vol. 625, no. 32, pp. 75–85.
Google Scholar
Korenik D. (2010), Specyfika bankowości niekonwencjonalnej, [in:] A. Janc (ed.), Bankowość a kryzys na rynkach finansowych, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu”, vol. 140, pp. 544–555.
Google Scholar
Ladewi Y. (2014), The role of Islam values (ethics) in accounting practice and impact of accounting information quality: A library study, “International Journal of Economics, Commerce and Management”, vol. 2, no. 12, pp. 1–12.
Google Scholar
Lewis M. K. (2001), Islam and Accounting, “Accounting Forum”, vol. 25, no. 2, pp. 103–127, https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1111/1467-6303.00058 (accessed: 30.08.2021).
Google Scholar
Low M., Davey H., Hooper K. (2008), Accounting scandals, ethical dilemmas and educational challenges, “Critical Perspectives on Accounting”, vol. 19, issue 2, pp. 222–254, https://doi.org/10.1016/J.CPA.2006.05.010
Google Scholar
Napier C. (2009), Defining Islamic accounting: current, issues, past and roots, “Accounting History”, vol. 14, issue 1–2, pp. 121–144, https://doi.org/10.1177/1032373208098555
Google Scholar
Noor Lela A., Ahmed H. (2017), The Acceptability and Impact of Sharia Foundation of Islamic Ethics in Accounting Education, “International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences”, vol. 7, no. 2, pp. 494–506.
Google Scholar
Noor Lela A., Ahmed H., Wan Salmuni W. M. (2017), The Significance of Islamic Ethics to Quality Accounting Practice, “International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences”, vol. 7, no. 10, pp. 693–703.
Google Scholar
Rahnema A. (1994), Islamic Economic Systems, Zed Books, New Jersey.
Google Scholar
Saadeh Y., Alsmady A., Warrad L. H., Idris M., Elrajabi M. R. (2016), The Accounting Profession between Religious and Professional Ethical Codes, “International Journal of Business and Social Science”, vol. 7, no. 10, pp. 35–43.
Google Scholar
Sari Wahyuni I., Fernando Y., Hasnita E. (2018), Role of islamic ethics towards ethical accounting practice, “Journal of Governance and Integrity”, vol. 2, no. 1, pp. 23–27, https://doi.org/10.15282/jgi.2.1.2018.5535
Google Scholar
Święty Koran. Tekst arabski i tłumaczenie polskie (1990), Islam International Publications Ltd., Islamabad.
Google Scholar