Przekształcenia siedzib gmin wiejskich w miasta – oczekiwania władz lokalnych w kontekście urbanizacji

Justyna Szymańska

doi:10.18778/0208-6018.354.04

Autor

Justyna Szymańska Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Kolegium Ekonomii, Katedra Badań Strategicznych i Regionalnych, Katowice https://orcid.org/0000-0001-7488-7941

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.354.04

Słowa kluczowe:

urbanizacja, gminy wiejskie, przekształcenia siedzib gmin, miasta

Abstrakt

Współcześnie urbanizacja jest coraz częstszym zjawiskiem. W wielu krajach stale wzrasta liczba miast oraz ludności miejskiej. Tematem wartym uwagi staje się więc poszukiwanie przyczyn przekształceń siedzib gmin wiejskich w miasta. Główne cele artykułu to rozpoznanie oczekiwań władz lokalnych, związanych z przekształcaniem siedzib gmin wiejskich w miasta, oraz ustalenie, w jakim stopniu ta zmiana wpływa na oczekiwane przez władze lokalne korzyści z niej wynikające. Motywacje do przekształceń oraz oczekiwane korzyści z nich płynące zostały przeanalizowane na przykładzie siedmiu gmin w Polsce: Urzędowa, Mielna, Wiślicy, Radoszyc, Otynia, Łagowa i Józefowa nad Wisłą. W tym celu dokonano charakterystyki wybranych gmin, a następnie przy użyciu wywiadu ustrukturyzowanego wskazano przyczyny zmiany siedziby gminy oraz oczekiwania władz tych miejscowości. Z przeprowadzonych badań wynika, że w większości przypadków władze lokalne oczekują głównie wzrostu prestiżu miejscowości oraz większych możliwości pozyskiwania nowych źródeł finansowania.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bański J. (red.) (2013) , Polska wieś w perspektywie 2050 roku, „Studia Obszarów Wiejskich”, t. 33, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Google Scholar

Brol R. (1996), Procesy urbanizacji wsi polskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław.
Google Scholar

Chmieliński P. (2015), Czynniki rozwoju zrównoważonego obszarów wiejskich, [w:] A. Sikorska (red.), Kierunki przeobrażeń strukturalnych oraz uwarunkowania rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, s. 17–24.
Google Scholar

Churski P., Perdał R. (2008), Czynniki rozwoju społeczno gospodarczego w układzie regionalnym Unii Europejskiej, [w:] S. Dołzbłasz, A. Raczyk (red.), Europa bez granic – nowa jakość przestrzeni, „Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego”, nr 4, s. 21–32.
Google Scholar

Czornik M. (2004), Miasto. Ekonomiczne aspekty funkcjonowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
Google Scholar

Czornik M. (2008), Miasto. Ekonomiczne aspekty funkcjonowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
Google Scholar

Falkowski J. (1993), Przekształcenia funkcjonalno strukturalne i przestrzenne obszarów wiejskich Polski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Feltynowski M. (2015), Badanie zależności między planowaniem przestrzennym a typem funkcjonalnym gmin wiejskich w obszarze bipolarnym Warszawy i Łodzi, „Biuletyn KPZK”, nr 257–258, s. 207–221.
Google Scholar

GUS – Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start [dostęp: 3.12.2020].
Google Scholar

Heffner K., Gibas P. (2014), Delimitacja przestrzenna obszarów wiejskich w województwie śląskim, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Katowice.
Google Scholar

Jałowiecki B. (1978), Społeczne zasady funkcjonowania miasta, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
Google Scholar

Jasienica P. (1978), W Wiślicy, [w:] P. Jasienica (red.), Słowiański rodowód, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 233–254.
Google Scholar

Jewtuchowicz A., Sokołowicz M., Zasina J. (2016), Zrozumieć fenomen miasta, [w:] A. Nowakowska (red.), Ekomiasto#Gospodarka. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 19–28.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-968-1.02

Kociuba D. (2020), Zmiany granic administracyjnych miast w Polsce – efekty przestrzenne i społeczno-ekonomiczne, „Studia Miejskie”, nr 33, s. 99–113.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.25167/sm.1253

Musiał W. (2010), Czynniki rozwoju obszarów wiejskich w gospodarce opartej na wiedzy, Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego, Kraków.
Google Scholar

Niedzielski E. (2015), Funkcje obszarów wiejskich i ich rozwój, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 2, s. 84–93.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/00441600.1152187

Niedzielski E., Rzeszutek J. (2010), Rozwój obszarów wiejskich na terenach popegeerowskich, „Roczniki Naukowe SERiA”, t. 12, nr 5, s. 146–152.
Google Scholar

Parysek J. J. (2008), Urbanizacja i niektóre współczesne idee, koncepcje i modele planowania rozwoju miast, [w:] J. Słodczyk, M. Śmigielska (red.), Współczesne kierunki i wymiary procesów urbanizacji, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 11–26.
Google Scholar

Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, t. 69, nr 239, s. 471).
Google Scholar

Rajchel D. (2018), Zmiana granic administracyjnych miasta metodą pokonania bariery przestrzennej na przykładzie Opola i Rzeszowa, [w:] S. Sitek (red.), „Stare i nowe” problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej, z. 8, s. 85–102, Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Katowicki, Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec.
Google Scholar

Rakowski W. (1975), Procesy urbanizacji wsi na przykładzie woj. warszawskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Rodzoś J., Wesołowska M. (2013), Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich w województwie lubelskim, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, nr 13, s. 133–151.
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2015 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, ustalenia granic oraz zmiany nazw i siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2015 r., poz. 1083).
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (Dz.U. z 2016 r., poz. 1134).
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r., poz. 1427).
Google Scholar

Stanny M., Rosner A., Kozdroń E. (2016), Changes in the Spatial Distribution of the Level and Dynamics of Socio-Economic Development of Rural Areas in Poland, „Wieś i Rolnictwo”, nr 4(173), s. 29–47.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53098/wir042016/02

Szymańska D., Biegańska J. (2011), Fenomen urbanizacji i procesy z nim związane, „Studia Miejskie”, t. 4, s. 13–38.
Google Scholar

The World Bank (2020), Urban Development, https://www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopment/overview [dostęp: 30.11.2020].
Google Scholar

United Nations (2018), 2018 Revision of World Urbanization Prospects, https://www.un.org/development/desa/publications/2018-revision-of-world-urbanization-prospects.html [dostęp: 30.11.2020].
Google Scholar

Wójcik M. (2019), Funkcje wsi. Ewolucja koncepcji i współczesne wyzwania badawcze, „Studia Obszarów Wiejskich”, t. 53, s. 7–18, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.53.1

Zegar J. (2016), Esej o rozwoju rolnictwa i wsi we współczesnych uwarunkowaniach, „Studia Obszarów Wiejskich”, t. 42, s. 9–22, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.42.1