Zaawansowanie gospodarek opartych na wiedzy w krajach Unii Europejskiej – analiza porównawcza

Abstract

Wiedza stanowi istotne źródło postępu technologicznego, ekonomicznego i społecznego. W procesie innowacyjnym wiedza jest podstawowym nakładem niezbędnym do tworzenia innowacji, ale również efektem tego procesu. W procesie tym wiedza, rozumiana jako umiejętności i kompetencje, rozwija się i prowadzi do powstania innowacji. Wydaje się zatem zrozumiałe, że znajdujące się w ostatnich latach w centrum uwagi makroekonomii pojęcie „gospodarki opartej na wiedzy” jest tożsame z terminem „gospodarki innowacyjnej”, a ocena stanu zaawansowania gospodarki wiedzy odpowiada w znacznym stopniu analizie poziomu innowacyjności tej gospodarki.

Pomiar gospodarki opartej na wiedzy (GOW), podobnie jak i analiza poziomu innowacyjności gospodarki, stanowi poważne wyzwanie dla ekonomistów. Warto zauważyć, że w przypadku większości metod pomiaru gospodarki opartej na wiedzy wykorzystuje się syntetyczny miernik tej gospodarki, skonstruowany w oparciu o wiele zmiennych opisujących stan jej zaawansowania.

Celem artykułu jest próba oceny stanu zaawansowania gospodarek opartych na wiedzy w krajach Unii Europejskiej w oparciu o syntetyczny miernik (indeks) tej gospodarki, skonstruowany z wykorzystaniem analizy czynnikowej, w roku 2011. W badaniu zwrócono szczególną uwagę na pozycję Polski w opracowanym rankingu. Do budowy indeksu wykorzystano obszerną bazę danych Eurostatu opisujących gospodarkę opartą na wiedzy. Z uwagi na niekompletność danych analiza została ograniczona do 24 krajów Unii Europejskiej, wyłączono z niej Cypr, Maltę i Luksemburg.