Ekonomiczne i społeczne aspekty korupcji
DOI:
https://doi.org/10.18778/1899-2226.22.1.02Słowa kluczowe:
corruption, abuse of authority, economics, finance, social aspects, financial benefits, anti-corruption strategyAbstrakt
The aim of the article is to present multidimensional analyses and deliberations that bring us closer to better understanding the corrupt practices that commonly occur in everyday economic reality. Particular attention was paid to the economic and social aspects of the corrupt behaviors which are considered, taking into account the main goals of corruption and the accompanying results. At the beginning of the work, the essence and aims of corruption were characterized, and also the author’s own definition of this phenomenon was formulated in a broad sense, according to a pragmatic approach to the analyzed problem. The consequence of the adopted research approach is that corruption has been divided into two categories – crimes and legal corruption. An important element of the analysis is the perception of corruption as a network of influences, connections and dependencies which are a consequence of actions developed in practice and the behaviors of the people in charge of the authorities. Another topic was devoted to financial benefits, which should be interpreted as an economic dimension and a basic determinant for all forms of corruption. In this part of the study, specific processes and decisions for achieving measurable financial benefits by a selected group of beneficiaries were thoroughly discussed and explained. In order to strengthen the formulated theses, remarks and conclusions, the results from the audit carried out by the Supreme Audit Office were additionally used. The findings included in the report of the Supreme Audit Office also served as an important argument for the assessment of specific behaviors in terms of public officials bearing responsibility for activities that are a conscious act of using power for their own particular interests. In the further part of the article, the assumptions and objectives of the anticorruption policy of the government included in the program documents for years 2014–2019, as well as the new version of the anti-corruption strategy for years 2018–2020, were subjected to a critical analysis. Finally, the author presented selected information included in the annual Central Anti-corruption Agency report and a few reflections summing up the process of combating corruption in Poland.
Bibliografia
Barczak-Oplustil, A. (2009). „W związku z pełnieniem funkcji publicznej” jako znamię dookreślające czynność sprawczą tzw. korupcji urzędniczej – zarys wybranych problemów. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 3, 75–96.
Google Scholar
Bil, J. (2014). Korupcja w biznesie jako zagrożenie bezpieczeństwa ekonomicznego państwa. Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje, 15, 48–65.
Google Scholar
Bogacz-Wojtanowska, E., & Meisel-Dobrzański, J. (2017). Między konfliktem interesów a brudnymi sieciami: problemy i patologie współdziałania organizacji publicznych i pozarządowych. In T. Piróg (Ed.), Oblicza polskiej samorządności. Wyzwania i praktyki rządzenia (s. 61–80). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos. Brol, M. (2009). Korupcja w krajach transformacji ustrojowej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Ponaniu, 24, 121–134.
Google Scholar
Brol, M. (2015). Ekonomiczne, instytucjonalne i kulturowe uwarunkowania korupcji. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Google Scholar
Chudy, W. (1992). Kłamstwo jako korupcja antropologiczna. Ethos, 1, 88–96.
Google Scholar
Cieślik, A., & Goczek, Ł. (2015). On the evolution of corruption patterns in the post-communist countries. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 10(1), 33–53.
Google Scholar
Cieślik, A., & Goczek, Ł. (2016). Korupcja, jakość rządzenia a wzrost gospodarczy w krajach transformacji. Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, 14(5), 91–119.
Google Scholar
Czaińska, K. (2018). Nieetyczne postawy biznesmena, pracodawcy i pracownika – porównanie wyników badań z lat 2010 i 2018. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, 118, 23–33.
Google Scholar
Czepil, B. (2016a). O możliwościach zastosowania kategorii granicy w analizie zjawiska korupcji. Pogranicze. Polish Borderlands Studies, 4(2), 169–191.
Google Scholar
Czepil, B. (2016b). The ‘fight against corruption’ as a never-ending and selflegitimizing process. Studia Socjologiczne, 4(223), 201–228.
Google Scholar
Dominiuk, R. E. (2017). Korupcja wyborcza jako patologia relacji państwo – biznes. Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały, 1(20), 159–169.
Google Scholar
Dzionek-Kozłowska, J. (2014). Political corruption and electoral systems seen with economists’ lenses. Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, 17(4), 79–92.
Google Scholar
Dzionek-Kozłowska, J., & Matera, R. (2016). O poszukiwaniu przyczyn bogactwa i nędzy narodów w teorii Darona Acemoglu i Jamesa A. Robinsona. Gospodarka Narodowa, 285(5), 5–26.
Google Scholar
Gniazdowski, M. (2006). Pochwała korupcji i nepotyzmu w systemach totalitarnych... ale co teraz? Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, 9(2), 123–129.
Google Scholar
Godłów-Legiędź, J. (2004). Korupcja a wolność gospodarcza w krajach transformacji ustrojowej. Gospodarka Narodowa, 11/12, 35–48.
Google Scholar
Hussein, A. (2017). Bezpieczeństwo antykorupcyjne dla rozwoju. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, Sectio H, 51(6), 117–127.
Google Scholar
Informacja o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2017 r. (2018, 9 kwietnia). Warszawa: Centralne Biuro Antykorupcyjne.
Google Scholar
Informacja o wynikach kontroli naboru pracowników na stanowiska urzędnicze w jednostce samorządu terytorialnego (LZG-410-19/2009, nr ewid. 148/2010/P/09/LZG). (2010, wrzesień). Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura w Zielonej Górze.
Google Scholar
Jakubów, E. (2018). Konkurencyjność instytucjonalna państw OECD. Catallaxy, 3(1), 5–15.
Google Scholar
Kiwak, W., (2012). Ekonomiczny wymiar sprawiedliwości. In U. Zagóra-Jonszta (Ed.), Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej. Teoretyczne ujęcie dobrobytu (s. 157–165). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Google Scholar
Kopińska, G. (2018). Stanowiska publiczne jako łup polityczny. Polityka personalna w okresie od 16 listopada 2015 do 31 października 2017 roku. Warszawa: Fundacja Batorego.
Google Scholar
Kubiak, A. (2013). Działania antykorupcyjne – wybrane przykłady. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 288, 45–57.
Google Scholar
Laskowski, P. (2005). Korupcja władz lokalnych. Zeszyty Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, 6, 70–77.
Google Scholar
Lewicka-Strzałecka, A. (2018). Pomiar korupcji i jego ograniczenia. Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, 21(1), 7–20.
Google Scholar
Liszewska, A. (2015). Zakres bezprawności „korupcji urzędniczej” – przyjmowanie korzyści a pełnienie funkcji publicznej. Kontrola Państwowa, 5(364), 149–158.
Google Scholar
NIK o naborze na stanowiska urzędnicze. (2010, 18 października). https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-naborze-na-stanowiska-urzednicze.html
Google Scholar
Nowak, C. (2012). Publicyzacja sfery prywatnej na przykładzie penalizacji korupcji w obrocie gospodarczym. Krytyka Prawa, 4(1), 219–237.
Google Scholar
Pacian, J., & Pacian, A. (2010). Zwalczanie korupcji funkcjonariuszy publicznych. Studia Prawnoustrojowe, 11, 255–266.
Google Scholar
Paczocha J. (2018). Partia w państwie. Bezprecedensowa wymiana kadr w administracji rządowej i jej legislacyjne podstawy. Warszawa: Fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Google Scholar
Pastusiak, R., & Pluskota, A. (2017). Wpływ korupcji na inwestycje. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 1(85), 671–679.
Google Scholar
Pawlikowska-Olszta, M. (2015). Nepotyzm – wróg racjonalnego zarządzania. Personel i Zarządzanie, 12, 26–30.
Google Scholar
Potapenko, K. (2017). Przeciwdziałanie korupcji w zamówieniach publicznych i nowy system e-zamówień „ProZorro” na Ukrainie. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne, 2, 9–27.
Google Scholar
Romański, M. (2017). Czy CBA i aparat sądowniczy w Polsce są skuteczne w walce z korupcją? Przegląd Nauk o Obronności, 3, 197–219.
Google Scholar
Rosicki, R. (2012). Rzecz o nepotyzmie i kumoterstwie. Przegląd Politologiczny, 2, 131–146.
Google Scholar
Rządowy Program Przeciwdziałania Korupcji na lata 2014–2019 przyjęty Uchwałą Rady Ministrów nr 37 z dnia 1 kwietnia 2014 r. (M.P. z 2014 r., poz. 229).
Google Scholar
Rządowy Program Przeciwdziałania Korupcji na lata 2018–2020 przyjęty uchwałą Rady Ministrów nr 207 z dnia 19 grudnia 2017 r. (M.P. z 2018 r., poz. 12).
Google Scholar
Sanecka-Tyczyńska, J. (2015). Ocena III Rzeczypospolitej – płaszczyzna polaryzacji współczesnej sceny politycznej. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica, 181(14), 99–114.
Google Scholar
Sypniewska, B. A., & Jagodziński, A. (2017). Rola i znaczenie protekcji w procesie poszukiwania pracy w świetle badań. Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego, 9, 77–89.
Google Scholar
Szulczewski, G. (2018). Próba prakseologicznej i etycznej analizy nowych postaci korupcji. Prakseologia, 160, 151–172.
Google Scholar
Walczak, W. (2017). Działania analityczno-informacyjne identyfikujące mechanizmy korupcyjne w procesach zarządzania. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 16, 55–72.
Google Scholar
Walczak, W. (2018). Korupcja jako sieć wpływów, powiązań i zależności. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 19, 11–41.
Google Scholar
Wawrzusiszyn, A. (2013). Społeczna percepcja korupcji. Norma czy zagrożenie bezpieczeństwa? In P. Chodak (Ed.), Korupcja a bezpieczeństwo narodowe Rzeczypolsolitej Polskiej (s. 135–147). Józefów: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie.
Google Scholar
Wypych-Dobkowska, M. (2010). Konsekwencje nepotyzmu w organizacjach. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Informatyki w Krakowie, 6, 9–20.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.