Praca jako obowiązek a praca jako źródło satysfakcji. Studium historyczne roli i znaczenia pracy w dziejach Polski (po 1945 roku)
DOI:
https://doi.org/10.18778/1899-2226.19.2.05Słowa kluczowe:
human work, labour market, work ethic, employee participation in managing enterprises, bilateral dependency of employers and employeesAbstrakt
The paper presents an analysis of the ethical, political and economic aspects of human work within two Polish historical periods – the years of the People’s Republic of Poland and after 1989. The starting point for the analysis was the assumption that every time period, each age, leaves a mark on man’s work. Analysis of the People's Republic of Poland period gives an opportunity to consider human work understood as a duty and right of every human guaranteed by the Constitution of 1952. Questioning the principles ruling the labour market by the ideologists of the People’s Republic of Poland and, as a consequence, the politicization of labour, resulted in the collapse of the work ethic. Work, as it was at that time a commonly available good, lost its value, regarded as the source of life satisfaction, and thus became ridiculed. After 1989, in relation to the de-politicization of the Polish labour market, the employee became active in searching for a job. The phenomenon of unemployment resulted in competition on the labour market and the employer was thus given the opportunity to freely select a group of employees. As a result, the employer became a distributor of a ‘rare commodity.’ That, in turn, led to the situation where the approach of employers towards employees turned into the employer's diktat. It is the employer who determines the conditions of employment, standards of work and place of work. A lack of alternative that many employees face often makes them accept the dictated conditions of work. What is more, in Poland we deal with the insufficiently developed participation of employees in managing the enterprises, which is an effect of breaking off the bilateral dependency of employee and employer.Bibliografia
Arak P., Polacy: pracoholicy Europy, www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/polacy-pracoholicy-europy/
Google Scholar
Bialik B., Mrok w szwalni, „Wysokie Obcasy. Wyborcza” 2014, nr 42 (801), s. 12.
Google Scholar
Chumiński J., Mentalne bariery rozwoju gospodarczego PRL [w:] Modernizacja czy pozorna modernizacja. Społeczno-ekonomiczny bilans PRL 1944–1989, red. J. Chumiński, Wyd. Gajt, Wrocław 2010.
Google Scholar
Cieński J., Od towarzyszy do kapitalistów, Kurhaus Publishing, Warszawa 2014.
Google Scholar
Co siedzi w głowie polskiego bogacza, z prof. Krzysztofem Jasieckim rozmawia Grzegorz Sroczyński, „Gazeta Wyborcza” 2013, 24–26 grudnia.
Google Scholar
Dunn E., Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008.
Google Scholar
Jasiecki K., Kapitalizm po polsku. Między modernizacją a peryferiami Unii Europejskiej, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 2013.
Google Scholar
Karnaszewski P., Tajemnica słodkiego imperium, „Forbes” 2014, nr 11.
Google Scholar
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952, Warszawa 1976.
Google Scholar
Kowalik A., Folwark biurowy, „Forbes” 2014, nr 07.
Google Scholar
Marody M., M. Lewicki, Przemiany ideologii pracy [w:] Kultura i gospodarka, red. J. Kochanowicz, M. Marody, Warszawa 2010.
Google Scholar
Mazurek M., Socjalistyczny zakład pracy. Porównanie fabrycznej codzienności w PRL i NRD u progu lat sześćdziesiątych, Trio, Warszawa 2005.
Google Scholar
Mises L. von, Socjalizm, Arcana, Kraków 2009.
Google Scholar
Orenstein M.A., Jak wysoko poleci Polska?, „Gazeta Wyborcza” 2014, 11–12 stycznia.
Google Scholar
Rem J. (Urban J.), Zapotrzebowanie na pomysł, „Życie Gospodarcze” 1966, nr 25.
Google Scholar
Rocznik statystyczny pracy 2012, GUS, Warszawa 2013.
Google Scholar
Stępowski J., Jak UFO, „Przegląd Techniczny” 1979, nr 14.
Google Scholar
W biznesie nakręca mnie wyścig, z Dariuszem Miłkiem rozmawiał Piotr Karnaszewski, „Forbes” 2015, nr 4.
Google Scholar
Instytut Pamięci Narodowej w Bydgoszczy: „Naprawa”, sygn. IPN By 069/1283 t. 7.
Google Scholar
Instytut Pamięci Narodowej w Bydgoszczy: „Polietylen”, sygn. IPN By 044/986.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Toruniu: Fabryka Akcesoriów Meblowych w Chełmnie, Analiza gospodarcza, sygn. 250.
Google Scholar
Archiwum Kujawsko Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy: Wydział Rozwoju Gospodarczego i Przekształceń Własnościowych, sygn. 1733/24.
Google Scholar
http://www.goldelinie.pl/firma/raben/ocena/
Google Scholar
http://www.goldenlinie.pl/firma/alexander-mann-solutions-polska/ocena/
Google Scholar
http://www.goldenlinie.pl/firma/nivea/ocena/
Google Scholar
http://www.goldenlinie.pl/firma/press-glass-sa/ocena/
Google Scholar
http://www.golednlinie.pl/firma/kompaniapiwowarska/ocena
Google Scholar
http://www.golednlinie.pl/firma/volkswagen-poznan/ocena/
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.