Chrześcijańska perspektywa rozwiązywania kwestii społeczno-ekonomicznych w świetle nauczania Jana Pawła II i założeń personalizmu G.M. Gronbachera

ks. Mirosław Twardowski

doi:10.18778/1899-2226.18.2.04

Autor

ks. Mirosław Twardowski Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Zakład Polityki Regionalnej i Gospodarki Żywnościowej

DOI:

https://doi.org/10.18778/1899-2226.18.2.04

Słowa kluczowe:

Christianity, ethics, economics, economic personalism

Abstrakt

In this essay I would like to outline the Christian perspective on solving economic issues based on documents of the Catholic Church. The term ‘economic personalism’ appeared in literature several years ago and has been used as a proposal of a new economic model which is supposed to be a synthesis of achievements of economic sciences and Christian moral theology. Pope John Paul II is believed to be one of its precursors or even founding-fathers. We shall sum up these significant elements of papal personalism under the following heads: (1) A man is a person, namely an independent existence in material and personal, spiritual and material sense, rational and free. All these characteristics of a human being constitute a basis for his dignity and greatness; (2) A man is a free being. This means that he has to make choices between various values. Human freedom is closely related to the truth. The final objective of human freedom is love; (3) We can protect ourselves against alienation by acting and being together with others. We will avoid the danger of alienation when we make ourselves a gift for the other person and especially for God. Economic personalism develops John Paul II’s personalistic view in a creative way. Its program can be summarized by the following theses: (1) a man is the centre of economy; (2) a human being is the most important economic good; (3) work is part of the man’s calling; (4) reproducibility of goods is subordinated to the man’s integral development; (5) the right to participate constitutes inalienable human right; (6) the principle of subsidiary is an „intellectual” frame for social and economic order; (7) the market should not be absolutized; (8) solidarity with the poor and social justice constitute a basis of each economy.

Bibliografia

Bartnik Cz., Osoba i Kościół wg Kardynała K. Wojtyły, „Colloquium Salutis” 1983, nr 15.
Google Scholar

Bartnik Cz., Personalizm teologiczny wg Kardynała K. Wojtyły, „Zeszyty naukowe KUL” 1979, vol. 22.
Google Scholar

Borowik Z., Antropologiczne podstawy nauczania społecznego Kościoła, „Życie Katolickie” 1985, nr 2.
Google Scholar

Borowik Z., U podstaw moralności społecznej (Nad społeczną katechezą Jana Pawła II), „Życie Katolickie” 1984, nr 10.
Google Scholar

Comşa P., Economic Personalism – A Christian Orthodox Contribution (II), „The Sphere of Politics” 2011, nr 2.
Google Scholar

Gałkowski J.W., Praca w ujęciu Kardynała K. Wojtyły, „Roczniki Filozoficzne” 1979, nr 2.
Google Scholar

Gronbacher G.M.A., Personalizm ekonomiczny, przeł. J. Merecki, Instytut Liberalno-Konserwatywny, Lublin 1999.
Google Scholar

Gronbacher G.M.A., The Need for Economic Personalism, „The Journal of Markets & Morality” 1998, no 1.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika „Centesimus annus”, Rzym 1991.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika „Laborem exercens”, Rzym 1981.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika „Redemptor hominis”, Rzym 1979.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika „Sollicitudo rei socialis”, Rzym 1987.
Google Scholar

Kamiński S., Naukowa, filozoficzna i teologiczna wizja człowieka [w:] Jan Paweł II, Redemptor hominis. Tekst i komentarz, red. Z. Zdybicka, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1982.
Google Scholar

Kowalczyk S., Człowiek w myśli współczesnej. Filozofia współczesna o człowieku, Michalineum, Warszawa 1990.
Google Scholar

Kowalczyk S., Personalizm – podstawy, idee, konsekwencje, Wyd. KUL, Lublin 2012.
Google Scholar

Kowalczyk S., Z problematyki dialogu chrześcijańsko-marksistowskiego, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1977.
Google Scholar

Majka J., Wprowadzenie do nauczania społecznego Jana Pawła II [w:] Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Fundacja Jana Pawła II, Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, Rzym 1986.
Google Scholar

Ozdowski J., Godność pracy ludzkiej w nauczaniu Jana Pawła II, „Chrześcijanin w świecie” 1980, nr 10.
Google Scholar

Pius XI, Encyklika „Quadragesimo anno”, Rzym 1931.
Google Scholar

Rogowski R.E., Teologia wyzwolenia, „Misyjne Drogi” 1985, nr 3.
Google Scholar

Urgacz P., Personalizm ekonomiczny i jego zasady w ujęciu G.M.A. Gronbachera, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 2008, nr 1, s. 87–94, http://www.annalesonline.uni.lodz.pl/archiwum/2008/2008_01_urgacz_87_94.pdf (data dostępu: 29.04.2014).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1899-2226.11.1.08

Wagner J., Cywilizacja miłości jako cywilizacja życia, „Życie Katolickie” 1985, nr 1.
Google Scholar

Hasło „Wojtyła Karol” [w:] Mały Leksykon Filozofów, red. B. Andrzejewski, M. Moryń, A. Przyłębski, Rebis, Poznań 1993.
Google Scholar

Wojtyła K., Aby Chrystus się nami posługiwał, Znak, Kraków 1979.
Google Scholar

Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Znak, Kraków 1962.
Google Scholar

Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu M. Schelera, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1959.
Google Scholar

Wojtyła K., Osoba i czyn, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1969.
Google Scholar

Wojtyła K., Osoba: podmiot i wspólnota, „Roczniki Filozoficzne” 1976, nr 2.
Google Scholar

Wojtyła K., U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1972.
Google Scholar