Kanoniczna koncepcja czynności prawnej. Wprowadzenie dla prawników świeckich

Piotr Skonieczny

doi:10.18778/0208-6069.81.06

Authors

Piotr Skonieczny Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział Prawa Kanonicznego, Katedra Kanonicznego Prawa Karnego

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.81.06

Keywords:

juridical act, canon law, canons 124–127 CIC, canons 931–934 CCEO

Abstract

The author gives a general presentation of the canonical concept of the juridical act (cf. canons 124–127 CIC). He indicates its theological and anthropological basis (the person and the actus humanus) as well as its sources in the European juridical tradition. According to the author, in the canonical system the juridical act is a human act (actus humanus) that is a conventional act (a formal act), and it results in certain specific and desired legal effects. The canonical concept of the juridical act is regulated by three rules: the rule of personalism (the emphasis on its personal character), the rule of universality (the extented scope of the application of this term also to public acts), and the rule of permanence (the continuance of the juridical act).

Downloads

Download data is not yet available.

References

„Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus”. 1990. Acta Apostolicae Sedis 82: 1045–1364. Przekł. polski: Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich. 2002. Tł. Leszek Adamowicz, Marzena Dyjakowska. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.
Google Scholar

„Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus”. 1984. Acta Apostolicae Sedis 75 (1983/II): III–XXX; 1–317. Przekł. polski: Kodeks Prawa Kanonicznego, zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

„Codex Iuris Canonici Pii X P.M. iussu digestus, Benedicti P. XV auctoritate promulgatus”. 1917. Acta Apostolicae Sedis 9 (II): 1–521.
Google Scholar

Ioannes Paulus PP. II. 1996. „Constitutio apostolica Universi dominici gregis de Sede Apostolica vacante deque Romani Pontificis electione”. Acta Apostolicae Sedis 88: 305–343. Przekł. polski: Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. 2011. Red. Piotr Majer. 1333–1379. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. 1980. Red. naukowa Augustyn Jankowski, Lech Stachowiak, Kazimierz Romaniuk. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. 1966. „Constitutio pastoralis Gaudium et spes de Ecclesia in mundo huius temporis”. Acta Apostolicae Sedis 58: 1025–1115. Tekst polski: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. 1967. Red. Julian Groblicki, Eugeniusz Florkowski, Karol Wojtyła. 533–657. Paris: Éditions du Dialogue.
Google Scholar

„Digesta”. 1872. W Corpus Iuris Civilis. Vol. 1. Red. Theodorus Mommsen, Paulus Krueger. Berolini: Weidmannos.
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. 2016, poz. 23).
Google Scholar

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. 2015, poz. 583).
Google Scholar

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. 2016, poz. 380 ze zm.).
Google Scholar

Aymans, Winfried, Klaus Mörsdorf. 1991. Kanonisches Recht. Lehrbuch aufgrund des Codex Iuris Canonici. T. 1: Einleitende Grundfragen und Allgemeine Normen. Paderborn: Ferdinand Schöningh.
Google Scholar

Baura, Eduardo. 2002. „Il sistema delle invalidità (inesistenza e nullità, annullabilità e rescindibilità) dell’atto giuridico”. W L’atto giuridico nel diritto canonico. 121–141. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Baura, Eduardo. 2013. Parte generale del diritto canonico. Diritto e sistema normativo. Roma: EDUSC.
Google Scholar

Bressan, Aloysus. 1970. „De inexsistentia et nullitate actus iuridici in CIC”. Periodica de re morali canonica liturgica 59: 471–483.
Google Scholar

Chiappetta, Luigi. 2011. Il Codice di Diritto Canonico. Commento giuridico-pastorale. Red. Francesco Catozzella, Arianna Catta, Claudia Izzi, Luigi Sabbarese. T. 1. Bologna: Edizione Dehoniane Bologna.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. 2011. Red. Piotr Majer. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Consorti, Pierluigi. 2014. Diritto e religione. Roma: Editori Laterza.
Google Scholar

Cortés Diéguez, Myriam. 2014. „De los actos jurídicos”. W Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe comentada. Colab. Federico Aznar Gil, Myriam Cortés Diéguez, José María Díaz Moreno, Luis A. García Matamoro, José San José Prisco. 91–96. Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos.
Google Scholar

De Paolis, Valesio. 1995. „Il Libro Primo del Codice: Norme Generali (cann. 1–203)”. W Il diritto nel mistero della Chiesa. Red. Gruppo Italiano Docenti di Diritto Canonico. T. 1. 235–497. Roma: Pontificia Università Lateranense.
Google Scholar

De Paolis, Valesio. 2002. „L’atto giuridico”. W L’atto giuridico nel diritto canonico. 23–41. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

De Paolis, Valesio, Andrea D’Auria. 2008. Le Norme Generali. Commento al Codice di Diritto Canonico. Libro Primo. Città del Vaticano: Urbaniana University Press.
Google Scholar

Dębiński, Antoni. 2007. Kościół i prawo rzymskie. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Di Carlo, Simonetta. 2002. „L’atto giuridico nel Codex Iuris Canonici del 1917 e del 1983: normative a confronto”. W L’atto giuridico nel diritto canonico. 7–22. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Dzierżon, Ginter. 2000. „Aplikacja kategorii aktu prawnego w kanonicznym prawie małżeńskim”. Ius Matrimoniale 5 (11): 9–21.
Google Scholar

Dzierżon, Ginter. 2002. Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Fedele, Pio. 1973. Discorsi sul Diritto Canonico. Roma: Officium Libri Catholici.
Google Scholar

Fornés, Juan. 1985. „El acto jurídico-canónico (Sugerencias para una teoría general)”. Ius Canonicum 25: 57–89.
Google Scholar

Gangoiti, Benito. 1993. „De los actos juridicos”. W Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe, fuentes y comentarios de todos los cánones. Red. Antonio Benlloch Poveda. 79–83. Valencia: EDICEP.
Google Scholar

García Martín, Julio. 2015. Le norme generali del Codex Iuris Canonici. Venezia: Marcianum Press.
Google Scholar

Hervada, Javier. 1989. Diritto costituzionale canonico. Milano: Giufrè Editore.
Google Scholar

Hughes, Michael. 1980. „A New Title in the Code: On Juridical Acts”. Studia Canonica 14: 396–401.
Google Scholar

L’atto giuridico nel diritto canonico. 2002. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Litewski, Wiesław. 1990. Rzymskie prawo prywatne. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Lombardía, Pedro. 1985. Lezioni di Diritto Canonico. Instroduzione – Diritto Costituzionale – Parte Generale. Red. Gaetano Lo Castro. Milano: Giufrè Editore.
Google Scholar

Maternini Zotta, Maria Fausta. 2002. „Il principio di conservazione dell’atto giuridico”. W L’atto giuridico nel diritto canonico. 103–119. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Michiels, Gommarus. 1955. Principia generalia de personis in Ecclesia. Commentarius Libri II Codicis Juris Canonici. Canones praeliminares 87–106. Paris: Desclée et Socii.
Google Scholar

Molano, Eduardo. 2011. „Czynności prawne”. W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Red. Piotr Majer. 146–150. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Montan, Agostino. 2002. „Gli sacramenti come atti giuridici”. W L’atto giuridico nel diritto canonico. 43–64. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Pawluk, Tadeusz. 1990. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 1: Zagadnienia wstępne i normy ogólne. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.
Google Scholar

Peters, Eduardus N. 2005. Incrementa in progressu 1983 Codicis Iuris Canonici. Montréal: Wilson & Lafleur.
Google Scholar

Petrizzelli, Sandro. 2006. L’atto giuridico con speciale riferimento al contratto matrimoniale (cann. 124 e 1057). Roma: Pontificia Universitas Gregoriana.
Google Scholar

Pinto, Pio Vito. 2001. „Libro I. Norme Generali”. W Commento al Codice di Diritto Canonico. Red. Pio Vito Pinto. 1–109. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Pree, Helmuth. 1998. „Rechtsakt: Allgemeine Grundlegung”. W Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici. Red. Klaus Lüdicke. T. 1. Essen: Ludgerus Verlag.
Google Scholar

Radwański, Zbigniew. 1993. Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: C.H. Beck–PWN.
Google Scholar

Radwański, Zbigniew. 2008. „Zagadnienia ogólne czynności prawnych”. W System Prawa Prywatnego. T. 2: Prawo cywilne – część ogólna. Red. Zbigniew Radwański. 2–38. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Robleda, Olisius. 1962. „De conceptu actus iuridici. Excursus theoricus”. Periodica de re morali, canonica, liturgica 51: 413–446.
Google Scholar

Robleda, Olís. 1964. La nulidad del Acto Jurídico. Roma: Libreria Editrice dell’Università Gregoriana.
Google Scholar

Romani, Silvio. 1938–1939. „De factis actibus negotiisque juridicis”. Ius Pontificium 18: 101–104, 192–197; 19: 48–54.
Google Scholar

Skonieczny, Piotr. 2010. La buona fama: problematiche inerenti alla sua protezione in base al can. 220 del Codice di Diritto Canonico latino. Romae: Angelicum University Press.
Google Scholar

Skonieczny, Piotr. 2012. „Kościelny akt administracyjny według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Wprowadzenie dla prawników świeckich”. Casus 66: 17–24. http://www.kolegium.krakow.pl/__files/Casus_nr_66.pdf [dostęp: 7.07.2016].
Google Scholar

Skonieczny, Piotr. 2013. „Potestas sacra według Klausa Mörsdorfa – założenia teologiczne, struktura, sposób przekazywania i charakter”. Annales Canonici 9: 17–38.
Google Scholar

Skonieczny, Piotr. 2014. „Umowa powierzenia parafii instytutowi zakonnemu: uwagi ogólne”. Poznańskie Studia Teologiczne 28: 269–304.
Google Scholar

Sobański, Remigiusz. 1979. Kościół – prawo – zbawienie. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar

Sobański, Remigiusz. 1983. Kościół jako podmiot prawa. Elementy eklezjologii prawnej. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Google Scholar

Sobański, Remigiusz. 1992. Teoria prawa kościelnego. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Google Scholar

Sobański, Remigiusz. 2001. Nauki podstawowe prawa kanonicznego. T. 1. Teoria prawa kanonicznego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Google Scholar

Sobański, Remigiusz. 2003. „Czynności prawne”. W Józef Krukowski, Remigiusz Sobański, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. 1: Księga I. Normy ogólne. Red. Józef Krukowski. 201–212. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Thériault, Michel. 2004. „Juridical Acts”. W Exegetical Commentary on the Code of Canon Law: prepared under the responsability of the Martín de Azpilcueta Institute Faculty of Canon Law University of Navarre. T. 1. Red. Ángel Marzoa, Jorge Miras, Rafael Rodríguez-Ocaña. Przekł. Ernest Caparros. 796–814. Montreal: Wilson & Lafleur.
Google Scholar

Thomas Aquinas, St. 1888. Summa Theologica. Romae: S.C. de Propaganda Fide. http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html [dostęp: 7.07.2016].
Google Scholar

Urrutia, Francisco Javier. 1994. Les normes générales. Commentaire des canons 1–203. Paris: Editions Tardy.
Google Scholar

Vela Sanchez, Luis. 1993. „Atto giuridico (Actus iuridicus)”. W Nuovo Dizionario di Diritto Canonico. Red. Carlos Corral Salvador, Valesio De Paolis, Gianfranco Ghirlanda. 66–70. Cinisello Balsamo: Edizioni San Paolo.
Google Scholar

Wijlens, Myriam. 2000. „Juridic Acts”. W: New Commentary on the Code of Canon Law. Red. John P. Beal, James A. Coriden, Thomas J. Green. 177–183. New York: Paulist Press.
Google Scholar

Windscheid, Bernhard. 1879. Lehrbuch des Pandektenrechts. T. 1. Stuttgart: Verlag von Ebner & Seubert. http://dlib-pr.mpier.mpg.de/m/kleioc/0010/exec/bigpage/%22243107_00000001.gif%22 [dostęp: 6.07.2016].
Google Scholar

Wojtyła, Karol. 1969. Osoba i czyn. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
Google Scholar

Zieliński, Maciej. 2002. Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
Google Scholar

Ziembiński, Zygmunt. 1992a. „Normy postępowania”. W Andrzej Redelbach, Sławomira Wronkowska, Zygmunt Ziembiński. Zarys teorii państwa i prawa. 73–93. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Ziembiński, Zygmunt. 1992b. „Wykładnia prawa i wnioskowanie prawnicze”. W Andrzej Redelbach, Sławomira Wronkowska, Zygmunt Ziembiński. Zarys teorii państwa i prawa. 186–217. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar