Wielokulturowość jako wyzwanie dla dietetyka
DOI:
https://doi.org/10.18778/2300-1690.16.08Słowa kluczowe:
dietoterapia, nawyki żywieniowe, kuchnia świata, wielokulturowośćAbstrakt
Praca dietetyka z pacjentem dotyczy głównie jego nawyków i zwyczajów żywieniowych. Najczęściej wynikają one z tradycji rodzinnych bądź uwarunkowań kulturowych. Zalecenia żywieniowe oraz zasady dietoterapii, z którymi dietetyk zapoznaje się podczas procesu kształcenia, są zwyczajowo dostosowane do tradycyjnego profilu Polaka. Tymczasem rozwijająca się mobilność społeczeństw sprawia, że coraz częściej w gabinecie dietetycznym pojawiają się osoby, które mają zróżnicowane uwarunkowania kulturowe, światopoglądowe, religijne, a także fizjologiczne. Tego typu wyzwania są coraz powszechniej spotykane. Mogą one dotyczyć na przykład zaleceń dla pacjenta z anemią, który jest wegetarianinem. Powiększa się także dostępność w polskich sklepach produktów spożywczych z całego świata, co z jednej strony pozwala obcokrajowcom na wykonywanie tradycyjnych potraw, z drugiej natomiast stanowi inspirację dla mieszkańców naszego kraju. Wyzwania te wskazują na potrzebę włączenia do procesu kształcenia dietetyków modułu obejmującego wiedzę o wielokulturowości, kuchniach świata i zasadach religijnych wpływających na sposób odżywiania się. Ułatwi to tworzenie alternatywnych zaleceń dla pacjentów reprezentujących odmienne środowiska kulturowe, przy uwzględnieniu ich zwyczajów żywieniowych. Warto również położyć nacisk na naukę języków obcych oraz na pogłębienie umiejętności tworzenia zaleceń żywieniowych dla pacjentów z innych państw. Pozwoli to zniwelować trudności wynikające z wielokulturowości.Bibliografia
.155th Report of the General Conference of Seventhday Adventists for 2017 (2019). Pobrane z https://documents.adventistarchives.org/Statistics/ASR/ASR2019.pdf
Zobacz w Google Scholar
Badave, M. (2007). Kulinarny Atlas Świata: Indie północne, południowe i środkowe, Bezpłatny dodatek do Gazety Wyborczej.
Zobacz w Google Scholar
Bang, H. O., Dyerberg, J. i Sinclair, H. M. (1980). The composition of the Eskimo food in north western Greenland, American Journal of Clinical Nutrition, 33(12), 2657-2661. doi:10.1093/ajcn/33.12.2657
Zobacz w Google Scholar
DiNicolantonio, J. J. (2016). Increase in the intake of refined carbohydrates and sugar may have led to the health decline of the Greenland Eskimos, Open Heart, 3(2), e000444. doi:10.1136/ openhrt-2016-000444
Zobacz w Google Scholar
DiNicolantonio, J. J. i Lucan, S. C. (2014). The wrong white crystals: not salt but sugar as aetiological in hypertension and cardiometabolic disease, Open Heart, 1(1), e000167. doi:10.1136/openhrt-2014-000167
Zobacz w Google Scholar
Dubey, K. G. (2011). The Indian Cuisine. New Delhi: PHI Learning Private Limited
Zobacz w Google Scholar
Dziekan, M. M. (2020). Dzieje kultury arabskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Goff, L. M., Whyte, M. B., Samuel, M. i Harding, S. V. (2016). Significantly greater triglyceridemia in Black African compared to White European men following high added fructose and glucose feeding: a randomized crossover trial, Lipids in Health and Disease, 15(1), 145. doi:10.1186/s12944-016-0315-3
Zobacz w Google Scholar
Goh, L. H., Mohd Said, R. i Goh, K. L. (2018). Lactase deficiency and lactose intolerance in a multiracial Asian population in Malaysia, JGH Open, 2(6), 307–310. doi:10.1002/jgh3.12089
Zobacz w Google Scholar
Kastoryano, R. (2018). Multiculturalism and interculturalism: redefining nationhood and solidarity, Comparative Migration Studies, 6(1), 17. doi:10.1186/s40878-018-0082-6
Zobacz w Google Scholar
Kondrat, K. (2015). Kuchnia jako sztuka przekazywania tradycji kulturowej. Idee, wartości, rozwiązania praktyczne, Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 15(1), 10.
Zobacz w Google Scholar
Krogh, A. i Krogh, M. (1913). A study of the diet and metabolism of Eskimos undertaken in 1908 on an expedition to Greenland, Medd Grenland, 51, 1–52. Pobrane z https://archive.org/details/meddelelseromgr511915denm/mode/2up
Zobacz w Google Scholar
Le, L. T. i Sabaté, J. (2014). Beyond meatless, the health effects of vegan diets: findings from the Adventist cohorts, Nutrients, 6(6), 2131–2147. doi:10.3390/nu6062131
Zobacz w Google Scholar
Lohi, S., Mustalahti, K., Kaukinen, K., Laurila, K., Collin, P., Rissanen, H., . . . Mäki, M. (2007). Increasing prevalence of coeliac disease over time. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 26(9), 1217-1225. doi:10.1111/j.1365-2036.2007.03502.x
Zobacz w Google Scholar
Luzzatto, L. i Arese, P. (2018). Favism and Glucose6-Phosphate Dehydrogenase Deficiency, New England Journal of Medicine, 378(1), 60–71. doi:10.1056/nejmra1708111
Zobacz w Google Scholar
Mangalassary, S. (2016). Indian cuisine—the cultural connection. In Indigenous culture, education and globalization (pp. 119–134): Springer
Zobacz w Google Scholar
Mapy i dane statystyczne imigrantów i służb migracyjnych Polski. (2020). Pobrane z https://migracje.gov.pl/. Data dostępu: 10.07.2020
Zobacz w Google Scholar
Miller, L. J. i Lu, W. (Producer) (2019). These Are the World’s Healthiest Nations. Economics
Zobacz w Google Scholar
Mustalahti, K., Catassi, C., Reunanen, A., Fabiani, E., Heier, M., McMillan, S., . . . Mäki, M. (2010). The prevalence of celiac disease in Europe: results of a centralized, international mass screening project, Annals of Medicine, 42(8), 587–595. doi:10.3109/07 853890.2010.505931
Zobacz w Google Scholar
Pawlak, R., Berger, J. i Hines, I. (2018). Iron Status of Vegetarian Adults: A Review of Literature, American Journal of Lifestyle Medicine, 12(6), 486–498. doi:10.1177/1559827616682933
Zobacz w Google Scholar
Pawlak, R., Parrott, S. J., Raj, S., Cullum-Dugan, D. i Lucus, D. (2013). How prevalent is vitamin B(12) deficiency among vegetarians? Nutrition Reviews, 71(2), 110–117. doi:10.1111/nure.12001
Zobacz w Google Scholar
Pounis, G., Castelnuovo, A. D., Costanzo, S., Persichillo, M., Bonaccio, M., Bonanni, A., Iacoviello, L.(2016). Association of pasta consumption with body mass index and waist-to-hip ratio: results from Moli-sani and INHES studies. Nutrition & Diabetes, 6(7), e218. doi:10.1038/nutd.2016.20
Zobacz w Google Scholar
Przyłęcki, P. (2017). Żydzi u lekarza, Medycyna po Dyplomie, 6, 73–82.
Zobacz w Google Scholar
Saban-Ruiz, J., Fabregate-Fuente, M., FabregateFuente, R., Andres-Castillo, A., Palomino-Antolin, A., Barrio-Carreras, D., . . . Andres-Lacueva, C. (2017). Iberian Cured-Ham Consumption Improves Endothelial Function in Healthy Subjects, Journal of Nutrition, Health & Aging, 21(10), 1277–1283. doi:10.1007/s12603-016-0848-1
Zobacz w Google Scholar
Trepanowski, J. F. i Bloomer, R. J. (2010). The impact of religious fasting on human health, Nutrition Journal, 9, 57. doi:10.1186/1475-2891-9-57
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.