Czy psychoterapia może pomóc w poszukiwaniu siebie? Perspektywa nurtu ericksonowskiego

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-1690.29.08

Słowa kluczowe:

psychoterapia, terapia ericksonowska, poszukiwanie siebie, komunikacja metaforyczna, zasoby, spożytkowanie, nieświadomość

Abstrakt

Artykuł podejmuje pytanie o rolę psychoterapii w procesie „poszukiwania siebie”, koncentrując się na perspektywie ericksonowskiej, gdzie sposób pracy z pacjentem pozostawia mu dużą samodzielność decydowania i odwołuje się do jego wewnętrznych sił, zakładając, że ma on w sobie wszystkie potrzebne umiejętności do rozwiązania swoich problemów. Przedstawiono kluczowe założenia podejścia: orientację na zasoby i ich celowe spożytkowanie, rozumienie objawu jako rozwiązania adaptacyjnego, zaufanie do nieświadomości, wykorzystanie hipnozy jako szczególnego rodzaju komunikacji oraz widzenie pacjenta w kontekście systemowym. W konsekwencji celem terapii jest poszerzenie samopoznania, co można uznać za podstawowy element leczenia. Tezę tę autorka popiera przykładem przypadku terapii w nurcie eriksonowskim, opisując wybrane elementy pracy takie jak: budowanie wizji pożądanej przyszłości, wprowadzenie techniki „szkatułki mocy” jako kotwicy dla doświadczeń i kompetencji oraz rekonstrukcję wspierających wspomnień rodzinnych. Zestawienie wniosków teoretycznych i materiału ilustracyjnego prowadzi do konkluzji, że ericksonowska praca na zasobach tworzy warunki do trwałej zmiany, w której poszukiwanie siebie jest niezbędne w procesie zdrowienia, a rola terapeuty polega na elastycznym i kreatywnym współtworzeniu z pacjentem ścieżki jego wewnętrznego rozwoju.

Biogram autora

Katarzyna Zaborska - Uniwersytet Łódzki

dr Katarzyna Zaborska – adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania naukowe są powiązane z dwoma nurtami. Pierwszy obejmuje zagadnienia związane z psychologią środowiskową, badaniami dotyczącymi miasta, tożsamości lokalnej, dziedzictwa kulturowego. Drugim nurtem jest terapia systemowa rodzin i psychoterapia ericksonowska. Jest stałym współpracownikiem i nauczycielem w Polskim Instytucie Ericksonowskim.

Bibliografia

Aleksandrowicz, J. (2004). Psychoterapia. Poradnik dla pacjentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zobacz w Google Scholar

American Psychological Association. (n.d.). Psychotherapy. Pobrano 2 października 2025, z https://www.apa.org/topics/psychotherapy
Zobacz w Google Scholar

Berg, I. K., Miller, S. D. (2000). Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniu. Pomaganie osobom z problemem alkoholowym (M. Pawlikowska, tłum.). Łódź: Galaktyka.
Zobacz w Google Scholar

Cierpiałkowska, L., Czabała, J. C. (2005). Psychoterapia indywidualna i grupowa. W: H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna (ss. 269–298). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar

Czabała, J. C. (2016). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar

Geary, B. B., Zeig, J. K. (red.). (2001). The Handbook of Ericksonian Psychotherapy. Phoenix, AZ: Milton H. Erickson Foundation Press.
Zobacz w Google Scholar

Gilbert, E. (2015). Big magic: Creative living beyond fear. New York, NY: Riverhead Books.
Zobacz w Google Scholar

Goldenberg, I., Goldenberg, H. (2006). Terapia rodzin (M. Łuczak, M. Młynarz, K. Siemieniuk, tłum.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zobacz w Google Scholar

Grzesiuk, L., Jakubowska, U. (2005). Wprowadzenie. Klasyfikacja nurtów psychoterapii. W: L. Grzesiuk (red.), Psychoterapia. Teoria. Podręcznik akademicki (ss. 25–30). Warszawa: Eneteia – Wydawnictwo Psychologii i Kultury.
Zobacz w Google Scholar

Haley, J. (2013). Conversations with Milton H. Erickson, M.D.: Changing individuals (Vol. 1). Carmarthen, UK: Crown House Publishing.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781315803616

Haley, J. (2021). Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona (M. Majchrzak, M. Przylipiak, tłum.; wyd. 2). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zobacz w Google Scholar

Jung, C. G. (2018). Człowiek i jego symbole (R. Palusiński, tłum.). Katowice: Wydawnictwo KOS.
Zobacz w Google Scholar

Klajs, K. (2017). Poznawanie pacjenta w psychoterapii ericksonowskiej. Poznań: Zysk i S-ka.
Zobacz w Google Scholar

Lambert, M. J. (2013). The efficacy and effectiveness of psychotherapy. W: M. J. Lambert (red.), Bergin and Garfield’s Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (6th ed., ss. 169–218). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Zobacz w Google Scholar

Lankton, S. R. (1980). Practical magic: A translation of basic neuro-linguistic programming into clinical psychotherapy. Cupertino, CA: Meta Publications.
Zobacz w Google Scholar

Ludewig, K. (1995). Terapia systemowa: podstawy teoretyczne i praktyka (A. Ubertowska, tłum.). Gdańsk: GWP.
Zobacz w Google Scholar

Rogers, C. R. (2023). O stawaniu się osobą (M. Karpiński, tłum.). Poznań: Dom Wydawniczy Rebis. (Oryginał wydany w 1961 r.).
Zobacz w Google Scholar

Satir, V., Bandler, R., Grinder, J. (1999). Zmieniamy się wraz z rodzinami (D. Golec, tłum.). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zobacz w Google Scholar

Szymańska, K., Zaborska, K. (2011). Wykorzystanie metafory w psychoterapii ericksonowskiej. W: L. Grzesiuk H. Suszek (red.), Psychoterapia. Szkoły i metody. Podręcznik akademicki (ss. 523–538). Warszawa: Eneteia – Wydawnictwo Psychologii i Kultury.
Zobacz w Google Scholar

Walker, W. (2001). Przygoda z komunikacją (przeł. J. Mańkowska). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zobacz w Google Scholar

Yalom, I. D. (2023). Psychoterapia egzystencjalna (A. Tanalska-Dulęba, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca. (Oryginał wydany w 1980 r.).
Zobacz w Google Scholar

Yapko, M. D. (2019). Trancework: An introduction to the practice of clinical hypnosis (5th ed.). New York, NY: Routledge.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781351246309

Zaborska, K., Klajs, K. (2023). Współczesna hipnoza kliniczna [List do redakcji]. Psychoterapia, 207(4), 5–7. https://doi.org/10.12740/PT/187029
Zobacz w Google Scholar

Zeig, J. K. (1997). The evolution of psychotherapy — fundamental issues. W: J. K. Zeig (red.), The Evolution of Psychotherapy: The Third Conference (ss. 3–15). New York, NY: Brunner/Mazel. https://doi.org/10.4324/9781315791906
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781315791906

Zeig, J. K., Munion, W. M. (2005). Milton H. Erickson (J. Mikulska, I. Błaszczuk-Wiślińska, P. Wiśliński, tłum.). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Zobacz w Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2025-12-12

Jak cytować

Zaborska, K. (2025). Czy psychoterapia może pomóc w poszukiwaniu siebie? Perspektywa nurtu ericksonowskiego . Władza Sądzenia, (29), 133–146. https://doi.org/10.18778/2300-1690.29.08