Udział ewangelików augsburskich w kształtowaniu krajobrazu kulturowego Piotrkowa Trybunalskiego

Anna Kruś

doi:10.18778/2300-0562.07.10

Autor

Anna Kruś Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej Historycznej i Studiów Regionalnych, 90-142 Łódź, ul. Kopcińskiego 31

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.10

Słowa kluczowe:

protestantyzm, mniejszość religijna, krajobraz kulturowy, Piotrków Trybunalski

Abstrakt

Głównym celem autorki artykułu jest analiza udziału luteranów w kształtowaniu krajobrazu kulturowego Piotrkowa Trybunalskiego. Analizie poddano elementy dziedzictwa materialnego tej denominacji w przestrzeni miasta oraz jego znaczenie dla rozwoju turystyki w mieście. Niniejsze rozważania dotyczą obszaru Piotrkowa Trybunalskiego przede wszystkim ze względów historycznych – parafia luterańska, erygowana w tym mieście pod koniec XVIII w., należy do najstarszych parafii ewangelickich na terenie dzisiejszego województwa łódzkiego. Jest to także jeden z nielicznych w skali województwa ośrodków miejskich, który wykorzystuje obecność i dziedzictwo mniejszości religijnych do promowania swojej różnorodności i bogactwa kulturowego.

Bibliografia

Baranowski B., 1989, Stosunki gospodarcze i społeczne w drugiej połowie XVII w., [w:] Baranowski B. (red.), Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, s. 84–96.
Google Scholar

Bukowski J., 1883, Dzieje reformacyi w Polsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. 1: Początki i terytoryalne rozprzestrzenienie się reformacyi, Kraków.
Google Scholar

Busch E.H., 1867, Beiträge zur Geschichte und Statistik des Kirchen- und Schulwesens der Ev.-Augsburg. Gemeinden in Königreich Polen, St. Peterburg/Leipzig.
Google Scholar

Feinkind M., 1930, Dzieje Żydów w Piotrkowie i okolicy: od najdawniejszych czasów do chwili obecnej, Piotrków.
Google Scholar

Gryniakow J., 1958, Przeszłość i teraźniejszość zboru piotrkowskiego, „Kalendarz Ewangelicki z roku 1958”, s. 203–212.
Google Scholar

Janczak J., 1989, Ludność, [w:] Baranowski B. (red.), Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, s. 239–263.
Google Scholar

Klupsz L., 2016, Krajobraz kulturowy jako kategoria zabytków i jego specyfika, „Ochrona Dziedzictwa Kulturowego”, 2 (16), s. 41–56.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24358/ODK_2016_02_04

Kneifel E., 1971, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555–1939, Vierkirchen über München.
Google Scholar

Kronika Parafii Ewangelickiej w Piotrkowie Trybunalskim, 2009, oprac. H. Gantzke, Piotrków Trybunalski (praca nieopublikowana, rkps dokumentu znajduje się w zasobach Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Piotrkowie Trybunalskim).
Google Scholar

Myga-Piątek U., 2001, Spór o pojęcie krajobrazu w geografii i dziedzinach pokrewnych, „Przegląd Geograficzny”, 73 (1–2), s. 163–176.
Google Scholar

Myga-Piątek U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Katowice.
Google Scholar

Pacelt K., 1989, Stosunki gospodarcze i społeczne w XVI i w pierwszej połowie XVII w., [w:] Baranowski B. (red.), Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, s. 73–83.
Google Scholar

Piotrków Trybunalski – Trakt Luterański, 2011, druk ulotny wydany przez UM Piotrkowa.
Google Scholar

Rykała A., 2010, Uwarunkowania geograficzno-polityczne oraz społeczne genezy i rozprzestrzeniania się protestantyzmu w Polsce, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, 10, s. 62–87.
Google Scholar

Rzędowska A., 2008, Historia piotrkowskich Żydów: (do 1939 roku), Piotrków Trybunalski.
Google Scholar

Tazbir J., 1996, Reformacja, kontrreformacja, tolerancja, Wrocław.
Google Scholar

Tokarczyk A., 1988, Ewangelicy polscy, Warszawa.
Google Scholar

„Tydzień”, 1884, 5.
Google Scholar

Żerek-Kleszcz H., 1989, Życie religijne i kulturalne w XVI XVIII w., [w:] Baranowski B. (red.), Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, s. 164–188.
Google Scholar

http://piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl/artykul/spacer-szlakiem-ewangelikow-w-piotrkowie-zdjecia,3654877,artgal,t,id,tm.html (22.06.2017).
Google Scholar

http://piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl/tag/cit-piotrkow-trybunalski.html (23.06.2017).
Google Scholar

http://www.cit.piotrkow.pl/index.php/luteranski (22.06.2017).
Google Scholar

http://www.cit.piotrkow.pl/index.php/twk/168-jedno-miasto-wiele-kultur- (26.06.2017).
Google Scholar

http://www.dawnypiotrkow.pl/picture.php?/12968/category/140 (20.06.2017).
Google Scholar

http://www.krajobraz.kulturowy.us.edu.pl/krajobraz.php (6.06.2017)..
Google Scholar

http://www.piotrkow.luteranie.pl/index.php/nasza-historia/historia-kosciola-parafialnego/ (12.06.2017).
Google Scholar

https://www.epiotrkow.pl/encyklopedia/C/Cmentarz-ewangelicki,76 (2.06.2017).
Google Scholar

Rozmowa z proboszczem Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Piotrkowie Trybunalskim, księdzem Wiesławem Żydlem, i jej parafianami, maj 2015 r.
Google Scholar