Koncepcje granic państwa polskiego u progu odzyskania niepodległości
DOI:
https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.01Słowa kluczowe:
terytorium Polski, granice Polski, polskie koncepcje graniczneAbstrakt
W artykule przedstawiono koncepcje i wizje badaczy polskich działających w XIX i na początku XX w. Dotyczyły one rozległości terytorialnej odrodzonego w przyszłości państwa polskiego. Nawiązywały początkowo do granic historycznej Rzeczypospolitej. W późniejszym czasie uwzględniały również kryteria etniczne i strategiczne. Zaprezentowano na kolejnych mapach koncepcje Oskara Żebrowskiego, Stanisława Tomaszewskiego, Aleksandra Janowskiego, Czesława Jankowskiego, Włodzimierza Wakara, Wiktora Skargi-Dobrowolskiego, Józefa Jaskólskiego. Ostatnie dwa omówione programy terytorialne miały już charakter oficjalnych dokumentów. Pierwszy z nich był opracowany w Lozannie przez Komitet Narodowy Polski, ostatni zaś osobiście był przygotowany przez Romana Dmowskiego, ale reprezentował oficjalne stanowisko Rządu Polskiego.
Bibliografia
Dmowski R., 2014, Polityka polska i odbudowanie państwa, [w:] Wybór pism, t. 1, Poznań, s. 141–754.
Google Scholar
Eberhardt P., 1999, Zasięg terytorialny Polski w koncepcjach badaczy polskich (1864– 1921), „Przegląd Geograficzny”, 71 (1–2), s. 3–25.
Google Scholar
Eberhardt P., 2004, Polska i jej granice. Z historii polskiej geografii politycznej, Lublin.
Google Scholar
Jankowski C., 1914, Polska etnograficzna, Warszawa.
Google Scholar
Janowski A., 1913, Ziemia rodzinna, Warszawa.
Google Scholar
Jaskólski J., 1919, Granice Polski, Lwów.
Google Scholar
Kawalec K., 1996, Roman Dmowski, Warszawa.
Google Scholar
Kozicki S., 1921, Sprawa granic Polski na konferencji pokojowej w Paryżu 1919 r., Warszawa.
Google Scholar
Kulak T., 1994, Jan Ludwik Popławski. Biografia polityczna, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Leczyk M., 1966, Komitet Narodowy Polski a ententa i Stany Zjednoczone, Warszawa.
Google Scholar
Pajewski J., 1970, Wokół sprawy polskiej. Paryż – Lozanna – Londyn 1914–1918, Poznań.
Google Scholar
Pobóg-Malinowski W., 1953, Najnowsza historia polityczna Polski, t. 2, Londyn.
Google Scholar
Romer E., 1989, Pamiętnik paryski 1918–1919, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Romer E., 1912, Przyrodzone podstawy Polski historycznej, Lwów.
Google Scholar
Skarga-Dobrowolski W., 1918, Mapa zjednoczonej Polski, Lublin.
Google Scholar
Sykulski L., 2010, Oskar Żebrowski – prekursor geopolityki polskiej, „Przegląd Geopolityczny”, 2, s. 169–174.
Google Scholar
Wakar W., 1917, Program terytorialny, „Polska. Pismo poświęcone zagadnieniom ideologii patriotycznej”, 2, s. 6–16; 4, s. 14–16; 5, s. 15–16.
Google Scholar
Wakar W., 1917–1918, Rozwój terytorialny narodowości polskiej, t. 1–3, Warszawa–Kielce.
Google Scholar
Wapiński R., 1994, Polska i małe ojczyzny Polaków, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Wysłouch B., 1886, Szkice programowe, „Przegląd Społeczny”, 6, s. 395–493.
Google Scholar
Zamoyski J., 1984, Powrót Polski na mapę Europy. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914–1919, Londyn.
Google Scholar
Żebrowski O., 1847, Ogólny zarys przyczyn wzrostu i upadku dawnego państwa polskiego, Paryż.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
