Marxist trait of revisionism: Leszek Kołakowski’s consistent transition to inconsistent philosophy

Adam Olczyk

doi:10.18778/1689-4286.37.03

Autor

Adam Olczyk University of Łódź

DOI:

https://doi.org/10.18778/1689-4286.37.03

Słowa kluczowe:

Kołakowski, rewizjonizm, marksizm, zaangażowanie

Abstrakt

W artykule zestawione zostają dwa pierwsze etapy twórczości Leszka Kołakowskiego: marksistowski oraz rewizjonistyczny. Wychodząc naprzeciw pracom, które dotychczas poruszały tę problematykę, autor skupia się na tych przekonaniach polskiego myśliciela, które pozostały niezmienne dla każdego z obu okresów, więcej nawet – które wydały się leżeć u podstaw porzucenia przezeń marksistowskiej dogmatyki. Są to kolejno: (1) systemowa niezakończoność filozofii, jej antykodeksowe nastawienie; (2) potrzeba zaangażowania, związana z pomysłem, że do podstawowych zadań filozofii należy wpływanie na postawy moralne oraz ich odpowiednie kształtowanie; (3) antytetyczność podejścia Kołakowskiego, znajdująca istotny wyraz w przyjmowaniu pozycji błazna, a także konsekwentne nastawienie na negację zastanych propozycji światopoglądowych (tak tradycyjnych jak współczesnych polskiemu myślicielowi).

Biogram autora

Adam Olczyk - University of Łódź

Judicial Assistant in the Supreme Administrative Court of Poland, PhD student (University of Łódź, Faculty of Law and Administration, Department of Theory and Philosophy of Law). His academic interests concern the works of Leszek Kołakowski (especially relating to the issues that are relevant for theory and philosophy of law); an online occurrence of so-called hejt phenomenon (e.g. its philosophical implications or relations to legal term hate speech); the Theory of Communicative Action (by J. Habermas). As a legal practitioner he mainly deals with tax issues.

Bibliografia

Baczko, B., Kołakowski, L. (1954). Tradycje naukowego socjalizmu i zadania marksistowskiej historiografii filozoficznej. Myśl Filozoficzna, 4, 78-103.
Zobacz w Google Scholar

Chudy, W. (1990). Filozofia polska po II wojnie światowej. (Szkic). Studia Philosophiae Christianae, 26/1, 129-141.
Zobacz w Google Scholar

Ciepielak, M. (2016). Radomski PiS powalczył z prof. Leszkiem Kołakowskim. Wyborcza.pl, http://wyborcza.pl/1,75398,19945633,radomski-pis-powalczyl-z-prof-leszkiem-kolakowskim.html#ixzz4VHqn3TC2 (online: 30.12.2016).
Zobacz w Google Scholar

Karpiński, W., Kołakowski, L. (2012). Rozmowa pamiętna. In L. Kołakowski, Mądrość prawdziwa, „Zeszyty literackie”, nr specjalny 1.
Zobacz w Google Scholar

Kline, G. L. (1971). Selective bibliography. TriQuarterly. 22, 239-250.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0009-9260(71)80065-X

Kłoczowski, J. A. (1994). Więcej niż mit. Leszka Kołakowskiego spory o religię. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1947). Impresje dialektyczne. Po prostu, 4, 8 and 11.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1949a). Manowce szlachetnych dążeń. Kuźnica, 35, 7.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1949b). Rewolucja zdrowego rozsądku. Kuźnica, 13, 4-5.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1950). Kilka uwag w sprawie „Przeglądu Filozoficznego”. Nowe Drogi, 2, 288-299.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1955a). Neotomizm w walce z nauką i prawami człowieka. In L. Kołakowski, Szkice o filozofii katolickiej (7-34). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1955b). „Prawa osoby” przeciwko prawom człowieka. In L. Kołakowski, Szkice o filozofii katolickiej (146-213). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1955c). Szkice o filozofii katolickiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1957a). Międzynarodowe Spotkanie Filozoficzne w Warszawie. Studia Filozoficzne, 2, 219-225.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1957b). Światopogląd i edukacja. In L. Kołakowski, Światopogląd i życie codzienne (29-52). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1957c). Światopogląd i życie codzienne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1957d). Z czego żyją filozofowie. In L. Kołakowski, Światopogląd i życie codzienne (7-28). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1964). In Praise of Inconsistency. Dissent, 11 (2), 201–209.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1968a). Intellectuals and the Communist Movement, translated by Jane Zielonko Peel. In L. Kołakowski, Toward a Marxist Humanism. Essays on the Left Today (158-172). New York: Grove Press, Inc.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1968b). Permanent vs. Transitory Aspects of Marxism, translated by Jane Zielonko Peel. In L. Kołakowski, Toward a Marxist Humanism. Essays on the Left Today (173-187). New York: Grove Press, Inc.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1968c). Responsibility and History, translated by Jane Zielonko Peel. In L. Kołakowski, Toward a Marxist Humanism. Essays on the Left Today (85-157). New York: Grove Press, Inc.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1968d). The Concept on the Left, translated by Jane Zielonko Peel. In L. Kołakowski, Toward a Marxist Humanism. Essays on the Left Today (67-83). New York: Grove Press, Inc.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1968e). The Priest and the Jester, translated by Jane Zielonko Peel. In L. Kołakowski, Toward a Marxist Humanism. Essays on the Left Today (9-37). New York: Grove Press, Inc.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1971). Ethics without a moral code, translated by Alan Ross. TriQuarterly. 22, 154-182.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1975). Neutrality and academic values. In A. Montefiore (ed.), Neutrality and Impartiality The University and Political Commitment (72-85). Cambridge: Cambridge Univeristy Press.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1978). Main Currents of Marxism: Its Origins, Growth and Dissolution. Volume III. The Breakdown, translated by Paul Stephen Falla. Oxford: Clarendon Press.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1982). Religion: If There is No God... On God, the Devil, Sin and Other Worries of the So-Called Philosophy of Religion. Glasgow: Fontana Paperbacks.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1984). Słowo wstępne. In L. Kołakowski, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań (7-8). Londyn: Aneks.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1986). Le village introuvable, translated by Jacques Dewitte. In L. Kołakowski, Le village introuvable (7-21). Bruxelles: Editions Complexe.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1988). Metaphysical Horror, Oxford: Basil Blackwell Ltd.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (1989). The Presence of Myth, translated by Adam Czerniawski. Chicago und London: The University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226222257.001.0001

Kołakowski, L. (1990). Education to Hatred. Education to Dignity. In L. Kołakowski, Modernity on Endless Trial (255-261). Chicago und London: The University of Chicago Press.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (2002). Posłowie. In L. Kołakowski, Pochwała niekonsekwencji. Tom III (311-316). Londyn: Wydawnictwo Puls.
Zobacz w Google Scholar

Kołakowski, L. (2007). Czas ciekawy, czas niespokojny. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Zobacz w Google Scholar

Skarga, B. (2002). Sceptycyzm metafizyką podszyty. Tygodnik Powszechny. Apokryf, 18, http://www.tygodnik.com.pl/apokryf/18/skarga.html (online: 30.12.2016).
Zobacz w Google Scholar

Tokarski, J. (2016). Obecność zła. O filozofii Leszka Kołakowskiego. Kraków: Universitas.
Zobacz w Google Scholar

Walicki, A. (1984). On writing Intellectual History: Leszek Kolakowski and the Warsaw School of the History of Ideas. Critical Philosophy (Sydney), 1 (2), 5-23.
Zobacz w Google Scholar