Polemically around Rousseau. Defensive Remarks to the Critical Remarks of Michał Kruszelnicki

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/1689-4286.62.04

Keywords:

Rousseau, Michał Kruszelnicki, polemics, experiment, emancipation, individualism, community, failure, solitude

Abstract

The text is a polemic against the polemical-critical remarks by Michał Kruszelnicki to my book entitled Individual, evil, history in Rousseau’s thought (Łódź 2022). It deals with key issues and problems in Rousseau’s thought that have long plagued the minds of commentators on his work. In my discussion with the Polemist, I maintain the main theses and interpretative solutions presented in the book, starting from a different view of Rousseau’s work, that is, emphasising its evolution and rejecting the Polemist’s conciliatory-humanist, though not always consistent, interpretation, which generally attempts to reconcile most of the strands of Rousseau’s thought. Nevertheless, his legitimate, interesting and unconventional and sometimes, I think, somewhat provocative remarks have forced me to renew my conceptual and interpretative efforts and, as a result, to develop and deepen the arguments and analyses in the book, which are not always clear and may give rise to misunderstanding. Thus, in particular, I develop my understanding of the relationship between experimental logic and systemic logic, showing their common complementary dynamics, defend the thesis of the failure of Rousseau’s work attempting to synthesise the communitarian and individualist perspectives of his thought to show the abandonment of these attempts in the solitary-contemplative Strolls of a Lonely Dreamer, and, finally, highlight argumentatively the authoritarian implications of Rousseau’s political and pedagogical ideas.

References

Burgelin, P. (1969). Émile ou l’éducation. Émile et Sophie, ou les Solitaires (w : Introductions). W: J.-J. Rousseau, Œuvres complètes, IV (LXXXIX–CLXVIII). Éds. B. Gagnebin, M. Raymond. Paris: Gallimard.
View in Google Scholar

Helwecjusz. (1959). O umyśle, t. 1. Przeł. J. Cierniak, Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Kruszelnicki, M. (2023). Powrót /do/ Rousseau: czy „porażka” emancypacji i „załamanie dzieła”? Uwagi krytyczne do książki Pawła Pieniążka pt. Jednostka, zło, historia w myśli Rousseau. Hybris, 61 (89-113). https://doi.org/10.18778/1689-4286.61.04
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1689-4286.61.04

Lévi-Strauss, C. (2001). Jean-Jacques Rousseau, twórca nauk o człowieku. W: idem, Antropologia strukturalna II (41–52). Przeł. M. Falski. Warszawa: KR.
View in Google Scholar

Lévi-Strauss, C. (1992). Smutek tropików. Przeł. A. Steinsberg. Łódź: Opus.
View in Google Scholar

Pieniążek, P. (2022). Jednostka, zło, historia w myśli Rousseau. Perspektywa nowoczesności: między eksperymentem a marzeniem. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1955). Emil czyli o wychowaniu, cz. I–II. Przeł. W. Husarski, E. Zieliński. Wrocław: Ossolineum.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1956a). Rozprawa o naukach i sztukach. W: idem, Trzy rozprawy z filozofii społecznej (3−44). Przeł. i oprac. H. Elzenberg. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1956b). Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi. W: idem, Trzy rozprawy z filozofii społecznej (107−230). Przeł. i oprac. H. Elzenberg. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1956c). Ekonomia polityczna. W: idem, Trzy rozprawy z filozofii społecznej (279−339). Przeł. i oprac. H. Elzenberg. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1956d). Wyznania. Przeł. T. Boy-Żeleński. Warszawa: PIW.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1962). Nowa Heloiza. Przeł. E. Rzadkowska. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1966a). Umowa społeczna. W: idem, Umowa społeczna [i inne pisma] (3–177). Przeł. A. Peretiatkowicz. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1966b). O społeczności powszechnej rodzaju ludzkiego. W: idem, Umowa społeczna [i inne pisma] (167–177). Przeł. B. Strumiński. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1966c). Listy do Malesherbesa. W: idem, Umowa społeczna [i inne pisma] (713–739). Przeł. J. Rogoziński. Warszawa: PWN.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1969), Émile et Sophie, ou les Solitaires. W: idem, Œuvres complètes, IV (879–924). Éds. B. Gagnebin, M. Raymond. Paris: Gallimard.
View in Google Scholar

Rousseau, J.-J. (1967). Przechadzki samotnego marzyciela. Przeł. M. Gniewiewska. Warszawa: Czytelnik.
View in Google Scholar

Todorov, T. (1985). Frêle bonheur. Essai sur Rousseau. Paris: Hachette.
View in Google Scholar

Published

2024-06-29

How to Cite

Pieniążek, P. (2024). Polemically around Rousseau. Defensive Remarks to the Critical Remarks of Michał Kruszelnicki. Hybris, 62(1), 70–102. https://doi.org/10.18778/1689-4286.62.04