Xenology and xenotopography of Bernhard Waldenfels
DOI:
https://doi.org/10.18778/1689-4286.27.05Abstract
The paper strives to adapt Bernhard Waldenfels’ xenology and so called ‘xenotopography’ for the philosophico-literary studies in fantastic world-building with a special concern of the ‘portal-quest’ model of fantasy and SF. Following Waldenfel’s remarks on the nature of post-Husserlian diastasis of our world [Heimwelt] and otherworld [Fremdwelt] and acknowledging the consequences of allocating one’s attitude towards the otherness in the symbolical borderland [‘sphere of intermonde’] in between, it is examined whether such a model can occur in the fantastic literature and what may be the consequence of xenotopographic reconsideration of its basic ontological premises. Additionally, the article offers an original xenotopograpfic model of world-building which addresses three carefully chosen case studies of fantastic worlds from Orson Scott Card’s Ender’s Game tetralogy, Neil Gaiman’s Stardust and George R. R. Martin’s The Song of Ice and Fire. In the end, it is suggested that hitherto presented xenotopography gravely inspired a postmodern shift in the genres of fantasy and SF which results in more ethically conscious representations of the otherness and even more concise and alien comprehensive world-building.
References
Augé, Marc, 1989, L’autre proche, w: L’autre et le semblable: regards sur l’ethnologie des sociétés contemporaines, Martine Segalen (red.), Maurice Agulhon, Paris.
View in Google Scholar
Brown, Paula, 2010, „Stardust” as Allegorical Bildungsroman: an Apology for Platonic Idealism, w: “Extrapolation: A Journal for Science Fiction and Fantasy”, t. 51, nr 2.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3828/extr.2010.51.2.3
Czerniak, Stanisław, 2002, Założenia i historyczne aplikacje Bernharda Waldenfelsa fenomenologii obcego, w: Bernhard Waldenfels, Topografia obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa: Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Dąbrowski, Mieczysław, 2007, Swój/Obcy/Inny. Gdzie jesteśmy?, w: „Przegląd Humanistyczny”, nr 3.
View in Google Scholar
Eco, Umberto 2013, Światy science fiction, w: Po drugiej stronie lustra i inne eseje. Znak, reprezentacja, iluzja, obraz, przeł. J. Wajs, Warszawa: WAB.
View in Google Scholar
Fitting, Peter, 2000, Estranged Invaders: The War of the Worlds, w: Learning From Other Worlds: Estrangement, Cognition, and the Politics of Science Fiction and Utopia, Patrick Parrinder (red.), Durham: Duke University Press.
View in Google Scholar
Gadamer, Hans-Georg, 1979, Estetyka i hermeneutyka, w: tegoż, Rozum, słowo, dzieje, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa.
View in Google Scholar
Heidkamp, Bernie, 1996, Responses to the Alien Mother in Post-Maternal Cultures: C. J. Cherryh and Orson Scott Card, w: “Science Fiction Studies”, t. 23, nr 3.
View in Google Scholar
Heise, Ursula K., 2012, Reduced Ecologies. Science Fiction and the Meanings of Biological Scarcity, w: “European Journal of English Studies”, t. 15, nr 2.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/13825577.2012.703814
Herman, David, 2008, Storyworld, w: Routledge Encyclopedia of Narra-tive Theory, D. Herman, M. Jahn, M.-L. Ryan (red.), New York: Routledge.
View in Google Scholar
Huizinga, Johann, 2007, Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa: Aletheia
View in Google Scholar
Krynicka, Anna, 2006, „Miejsce podmiotu jako miejsce obce”. Paul Ricoeur i Bernhard Waldenfels o odpowiedzialności, w: „Er(r)go”, nr 1.
View in Google Scholar
Landow, George, 1997, Hypertext 2.0: The Convergence of Contemporary Critical Theory and Technology, Baltimore: John Hopkins UP.
View in Google Scholar
Lem, Stanisław, 1997, Fantastyka i futurologia, t. 1, Warszawa: Interart.
View in Google Scholar
Maj, Krzysztof M., 2012, Ksenotopografia fikcji, w: „Polisemia” 2012, nr 2 (9), online: http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/numer-2-2012-9/ksenotopografia-fikcji
View in Google Scholar
Malmgren, Carl D., 1993, Self and Other in SF: Alien Encounters, w: “Science Fiction Studies”, t. 20, nr 1, ss. 15–33.
View in Google Scholar
Mannheim, Karl, 2008, Świadomość utopijna w: tegoż, Ideologia i utopia, przeł. Jan Miziński, Warszawa: Aletheia.
View in Google Scholar
Mendlesohn, Farah, 2008, The Rhetorics of Fantasy, Middletown: Wesleyan UP.
View in Google Scholar
Oziębłowski, Mariusz, 2006, Granica czy most? O funkcjach rozumienia w hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera, w: „Diametros”, nr 10.
View in Google Scholar
Suvin, Darko, 1972, On the Poetics of Science Fiction Genre, w: “College English” 1972, t. 34, nr 3.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/375141
Tatranský, Tomáš, 2006, Obcość innego i możliwość jego przyswajania, w: online, http://me-dia1.webgarden.cz/files/media1:5105979b70c20.pdf.upl/Obcy%20i%20jego%20przyswajanie.PDF [dostęp: 20 sierpnia 2013].
View in Google Scholar
Waldenfels, Bernhard, 1992, Doświadczenie Innego. między zawłaszczeniem a wywłaszczeniem, przeł. T. Szawiel, w: Racjonalność współczesności. Między filozofią a socjologią, Edmund Mokrzycki, Marek Siemek, H. Kozakiewicz (red.), Warszawa: PWN.
View in Google Scholar
Waldenfels, Bernhard, 2011, In place of the Other w: “Continental Philosophy Review”, nr 44.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/s11007-011-9180-y
Waldenfels, Bernhard, 1999, Odpowiedź na to, co obce. Główne rysy fenomenologii responsywnej, przeł. J. Spychała, S. Czerniak, w: Studia z fenomenologii niemieckiej, t. III, S. Czerniak, J. Rolewski (red.), Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
View in Google Scholar
Waldenfels, Bernhard, 2009, Podstawowe motywy fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa: Oficyna naukowa.
View in Google Scholar
Waldenfels, Bernhard, 2002, Topografia obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa: Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Wieczorek, Krzysztof, 2007, Śmierć — kraina obcości: Bernhard Waldenfels versus Emmanuel Levinas, w: „Edukacja Humanistyczna”, nr 1.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.