Filozofia w sukurs edukacji. O filozoficznych podstawach nauczania języka

Marzenna Cyzman

doi:10.18778/1689-4286.45.07

Authors

Marzenna Cyzman Uniwersytet Mikołaja Kopernika W Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.18778/1689-4286.45.07

Keywords:

radical constructivism, languaging, glottodidactics, active cognitio, culture

Abstract

The aim of the article is to reflect on the philosophical foundations of foreign language teaching on the example of teaching Polish as a foreign language. The starting point of the considerations is the constructivist epistemology (mainly radical constructivist by Ernst von Glasersfeld) and the notion of language / language behavior (languaging - formulated by the biologist and constructivist Humbert Maturana). I am arguing that the teaching of language behavior / orienting behaviour should be an integral part of the didactic process. Language is a much more complex phenomenon, and understood as linguistic behavior refers to emotions, bodily reactions, conventions adopted in a given interpretation community, and the areas of consensual domain we achieve during communication with our interlocutors. Although the constructivist approach is known in the world, it can be observed that the practice of teaching is still dominated by the belief about the passive transmission of knowledge. The constructivist perspective applied to the organization of the didactic process may have practical
consequences for formulating certification rules or organization of work during the lesson.

References

Achtelik, Aleksandra, 2004, Tekst literacki jako źródło wiedzy o kulturze polskiej, [w:] Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym, Dąbrowska, Anna (red.), Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe.
View in Google Scholar

Baviskar, Sandhya, Hartle R., Todd, Whitney, Tiffany, 2009, Essential Criteria to Characterize Constructivist Teaching: Derived from a Review of the Literature and Applied to Five Constructivist- Teaching Method Articles, “International Journal of Science Education”, nr 31(4), s. 541–550.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/09500690701731121

Bednarz, Nadine, 2011, Ernst von Glasersfeld’s Contribution and Legacy to a „Didactique des Marhématiques” Research Community, Constructivist Foundations. Commemorative Issue for Ernst von Glasersfeld,, vol. 6, Nr 2 (March 2011), Riegler, Alexander, Gash, Hugh (red.), s.. 239–247.
View in Google Scholar

Bednarz, Nadine, Garrison, James (red.), 1998, Constructivism and education. Cambridge: Cambridge University Press.
View in Google Scholar

Buhuszewicz, Paweł, Cyzman, Marzenna (red.), 2016, Wokół pojęcia konstruktywizmu, „Litteraria Copernicana”, nr 3 (19), ss 7–14.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/LC.2016.033

Cybulski, Marek, (red.), 2015, Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Do połowy XIX w., Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-426-6

Cyzman, Marzenna, 2011, Czego jeszcze nie wiemy o nauczaniu literatury polskiej. Tekst literacki na lekcji języka polskiego jako obcego, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja”, nr 4.
View in Google Scholar

Cyzman, Marzenna, 2015, Jak radyklana może być radykalna koncepcja interpretacji? O nie-dualizującym modelu interpretacji Josefa Mitterera, „Przegląd Kulturoznawczy”, nr 1, s. 1–14.
View in Google Scholar

Cyzman, Marzenna, 2016, Po „tamtej stronie” interpretacji. Koncepcja interpretacji Ernsta von Glasersfelda i Josefa Mitterera, „Litteraria Copernicana” , nr 3 (19), s. 73–86.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/LC.2016.037

Cyzman, Marzenna, Kubicka, Emilia, 2014, Katowicka seria „Czytaj po polsku”. Ikony literatury polskiej?, [w:] Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego III, Kubicka, Emilia, Walkiewicz, Aleksandra, (red.), Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
View in Google Scholar

Czarnecka, Urszula, Gaszyńska, Małgorzata, 1990, 1992, Ćwiczenia w czytaniu dla studentów zaawansowanych. Część I Zrozumieć Polskę. Część II Polubić Polskę, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar

Fish, Stanley, 2008, Drogą antyformalistyczną aż do końca, przeł. Szahaj, Andrzej, [w:] Fish, Stanley, Interpretacja, retoryka, polityka, Szahaj, Andrzej (red.), Kraków: Universitas, s. 178–179.
View in Google Scholar

Fish, Stanley, 2008, Interpretacja, retoryka, polityka, Szahaj, Andrzej (red.), Kraków: Universitas.
View in Google Scholar

Fish, Stanley, 1980, Interpreting the “Variorum”, [w:] Fish, Stanely, Is There a Text in This Class? The Authority of Interpretative Communities, Massachusetts – Londom: Harvard University Press, s. 147–173.
View in Google Scholar

Fish, Stanley, 2011, Interpretując “Variorum”, [w:] Markiewicz, Henryk (red.), Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu. Tom III, Kraków: Universitas, s. 363–392.
View in Google Scholar

Fleck, Ludwik, 1986, Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, przeł. Tuszkiewicz, Maria, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
View in Google Scholar

Garncarek, Piotr, 2006, Przestrzeń kulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW.
View in Google Scholar

Gaszyńska – Magiera, Małgorzata, 2005, Nauczanie komunikacji w podręcznikach do nauki JPJO w kontekście polskiej etykiety językowej, [w:] Garncarek, Piotr (red.), Nauczanie języka polskiego i kultury polskiej w nowej rzeczywistości europejskiej. Materiały z VI Międzynarodowej Konferencji Glottodydaktycznej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
View in Google Scholar

Glasersfeld Ernst, von, 1992, A Constructivist Approach to Experiential Foundations of Mathematical Concepts. [w:] History and Philosophy of Science in Science Education, Hills S., (red.), Kingston – Ontario: Queen’s University, s. 551–571.
View in Google Scholar

Jelonkiewicz, Mirosław, 2001, Kanon kulturowy i kompetencja socjokulturowa w opisie kompetencji językowej na potrzeby certyfikacji znajomości języka polskiego jako obcego, [w:] Cudak, Romuald, Tambor, Jolanta, Inne optyki. Nowe programy, nowe metody, nowe technologie w nauczaniu kultury polskiej i języka polskiego jako obcego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
View in Google Scholar

Kenneth, Gergen, 1995, Social construction and the educational proces, [w:] Steffe, Leslie,, Gale, Jerry (red.), Constructivism in education, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum, s. 17–39.
View in Google Scholar

Larochelle, Marie, 2000, Radical constructivism: Notes on viability, ethics and other educational issues, [w:] Steffe, Leslie, Thompson, Pat (red.), Radical constructivism in action: Building on the pioneering work of Ernst von Glasersfeld. London: Falmer, s. 55–68.
View in Google Scholar

Markiewka Tomasz, 2013, Neopragmatyści wobec kategorii autora. O konsekwencjach konstruktywizmu, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 282– 283.
View in Google Scholar

Martyniuk, Waldemar, 1988, Wartość dydaktyczna tekstów w nauczaniu języków obcych, 1988, [w:] Ostromęcka–Frączak, Bożena, (red.), Polonistyczna edukacja językowa i kulturowa cudzoziemców, Ł odź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar

Mitterer Josef, 2013, On Interpretation, “Constructivist Foundations”, special issue: Non dualism. A Conceptual Revision?, Riegler, Alexander, Weber, Stefan (red.), Vol. 8, Nr 2 (March 2013), s. 143– 147.
View in Google Scholar

Pressley, Harris, Karen, Marks, Marilyn, 1992, But good strategy instructors are constructivists! „Educational Psychology Review”, nr 4, s. 3–31.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF01322393

Rorty Richard, 1999, Teksty i grudki; Badanie jako rekontekstualizacja. Antydualistyczne ujęcie interpretacji, [w:] Rorty, Richard, Obiektywność, relatywizm i prawda. Pisma filozoficzne. Tom 1, przeł. Margański, Janusz, Aletheia, Warszawa 1999 ss. 119–139; 141–167.
View in Google Scholar

Skibiński, Adam, 2003, Homo Significus. Autorozprawa o poznaniu- języku, Warszawa: Imex-Graf.
View in Google Scholar

Gaszyńska-Magiera, Małgorzata, Jak testować znajomość kultury? www.ism.wsmip.uj.edu.pl/.../0368931d-4cda-4aa5-88dc- b673b4de29ea, dostęp 15.10.2016).
View in Google Scholar

Glasersfeld, Ernst, von, Distinguishing the Observer: An Attempt at Interpreting Maturana. http://www.oikos.org/vonobserv.htmp (dostęp: 10.09.2016).
View in Google Scholar

Glasersfeld, Ernst, von, Learning as Constructive Activity: http://www.univie.ac.at/constructivism/EvG/papers/083.pdf (dostęp: 18.09.2016).
View in Google Scholar

Jin, Li, Constructivism-Application in Oral English Teaching to Non-English Majors: http://www.gpejournal.org/index.php/GPEJ/article/viewFile/24/6 (dostęp: 19.10.2016).
View in Google Scholar

https://constructivisminelt.wikispaces.com/Constructivism+and+language+teaching (dostęp: 19.10.2016).
View in Google Scholar

Opis poziomów kompetencji językowej dla potrzeb certyfikacji znajomości JPJO, 2000, d/s Ministerstwo Edukacji Narodowej, Komisja Certyfikacji Znajomości Języka Polskiego Jako Obcego, Materiały robocze nr 4/2000.
View in Google Scholar