Efektywność podatkowa w warunkach konsolidacji fiskalnej w krajach UE

Iwona Wojciechowska-Toruńska

doi:10.18778/0208-6018.337.01

Autor

Iwona Wojciechowska-Toruńska Politechnika Łódzka, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji, Instytut Nauk Społecznych i Zarządzania Technologiami

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.337.01

Słowa kluczowe:

efektywność podatkowa, konsolidacja fiskalna, deficyt strukturalny pierwotny, fiskalizm, polityka fiskalna

Abstrakt

Z przeglądu literatury można wnioskować, że rodzaj konsolidacji fiskalnej ma znaczenie dla zaufania konsumentów/inwestorów, a tym samym dla gospodarki i kondycji finansów publicznych. Celem artykułu jest pokazanie zależności efektywności podatkowej (mierzonej poziomem obciążeń podatkowych) i epizodu konsolidacji fiskalnej w krajach UE. Pojęcie efektywności fiskalnej lub efektywności podatkowej zostało wykorzystane za W. Modzelewskim (2014), natomiast definicję epizodu konsolidacji fiskalnej przyjęto za F. Heylenem i wsp. (2013) z wykorzystaniem miary deficytu strukturalnego pierwotnego pomniejszonego o transakcje jednorazowe. Przedmiotem badań były tylko kraje UE, w których zidentyfikowano epizody konsolidacji fiskalnej w latach 1981–2008. Zastosowano korelację Spearmana. Postawiono hipotezę: „im większa skala zmian w deficycie strukturalnym pierwotnym, tym większa efektywność podatkowa”. Korelacja Spearmana dla tych zmiennych była dodatnia, istotna statystycznie i o umiarkowanej sile. Oznacza to, że działania konsolidacyjne nie muszą obniżać relacji dochodów podatkowych do PKB. Jest to zachęta do większego wysiłku rządu Polski w redukcji deficytu budżetowego.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Alesina A., Ardagna S. (1998), Fiscal Adjustments – Why they can be Expansionary?, „Economic Policy”, t. 13(27), s. 489–545.
Google Scholar

Alesina A., Ardagna S. (2009), Large Changes in Fiscal Policy: Taxes versus Spending, NBER Working Paper, nr 15438.
Google Scholar

Alesina A., Barbiero O., Favero C., Giavazzi F., Paradisi M. (2015), Austerity in 2009–2013, National Bureau of Economic Research, Working Paper nr 20827.
Google Scholar

Alesina A., Perotti R. (1995), Fiscal Expansions and Adjustments in OECD Countries, „Economic Policy”, t. 21, s. 205–248.
Google Scholar

Alesina A., Perotti R. (1997), Fiscal Adjustments in OECD Countries: Composition and Macroeconomic Effects, „IMF Staff Papers”, t. 44(2), s. 210–248.
Google Scholar

Almeida V. i wsp., (2011), Fiscal Consolidation in a Small Euro Area, „Economic Bulletin”, summer, Banco de Portugal, s. 45–62.
Google Scholar

Baza danych OECD, https://data.oecd.org/ [dostęp: 15.06.2017].
Google Scholar

Barrios S., Langedijk S., Pench L. (2010), EU Fiscal Consolidation after the Financial Crisis‑Lessons from Past Experiences, paper presented at the 12th Banca d’Italia Public Finance Workshop Fiscal Policy: Lessons from the Crisis held in Perugia on 25–27 March.
Google Scholar

Beetsma R. i wsp. (2015), The confidence effects of fiscal consolidations, European Central Bank Working Paper Series nr 1770, March.
Google Scholar

Dynus M. (2007), Fiskalizm w Unii Europejskiej, „Bank i Kredyt”, nr 2, s. 34–45.
Google Scholar

Dziemianowicz R. I. (2009), Nadmierny fiskalizm: bariera czy stymulator funkcjonowania sektora publicznego?, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, nr 4(40), s. 135–152.
Google Scholar

Filipiak B. (2011), Efektywność w zarządzaniu finansami samorządowymi. Skutek kryzysu czy obiektywna konieczność?, „Zeszyty Naukowe PTE”, nr 10, s. 223–236.
Google Scholar

Girouard N., Price R. (2004), Asset‑Price Cycles, ‘One‑off’ Factors and Structural Budget Balances, OECD Economics Department Working Paper, nr 391.
Google Scholar

Guajardo J., Leigh D., Pescatori A. (2014), Expansionary Austerity? International Evidence, „Journal of European Economic Association”, t. 12(4), s. 949–968.
Google Scholar

Guichard S., Kennedy M., Wurzel E., André C. (2007), What Promotes Fiscal Consolidation: OECD Country Experiences, OECD Economics Department Working Paper, nr 553.
Google Scholar

Guziejewska B. (2008), Efektywność finansów samorządu terytorialnego, „Gospodarka Narodowa”, nr 5–6, s. 71–89.
Google Scholar

Hagen J. von, Hallett H., Strauch R. R. (2002), Budgetary Consolidation in Europe: Quality, Economic Conditions and Persistence, „Journal of the Japanese and International Economies”, t. 16, s. 512–535.
Google Scholar

Hagen J. von, Strauch R. R. (2001), Fiscal Consolidations: Quality, Economic Conditions and Success, „Public Choice”, t. 109, s. 327–346.
Google Scholar

Heylen F., Everaert G. (2000), Success and failure of ﬁ scal consolidation in the OECD: A multivariate analysis, „Public Choice”, t. 105, s. 103–124.
Google Scholar

Heylen F. i wsp. (2013), Government efficiency, institutions, and the effects of fiscal consolidation on public debt, „European Journal of Political Economy”, t. 31, s. 40–59.
Google Scholar

Koen V., Noord P. van den (2005), Fiscal Gimmickry in Europe: One‑off Measures and Creative Accounting, OECD Economic Department Working Paper, nr 417.
Google Scholar

Komisja Europejska (2007), European Economy – Public Finances in EMU, European Commission, Brussels.
Google Scholar

Komisja Europejska (2018), European Economy – Report on Public Finances in EMU 2017, Institutional Paper 069, January, Luxembourg.
Google Scholar

Larch M., Salto M. (2006), Fiscal Rules, Inertia and Discretionary Fiscal Policy, „Applied Economics”, t. 37, s. 1135–1146.
Google Scholar

Lucas R. (1972), Expectations and the Neutrality of Money, „Journal of Economic Theory”, t. 4, s. 103–124.
Google Scholar

Modzelewski W. (2014), Spadek efektywności fiskalnej podatków będących dochodem budżetu państwa na przykładzie podatku od towarów i usług, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy ”, nr 37(1), s. 433–439.
Google Scholar

Mulas‑Granados C. (2005), Fiscal Adjustments and the Short‑term Trade‑off between Economic Growth and Equality, „Hacienda Pública Española/Revista de Economía Pública”, t. 172(1), s. 61–92.
Google Scholar

Muth J. (1961), Rational Expectations and the Theory of Price Movements, „Econometrica”, t. 29(3), s. 315–335.
Google Scholar

Orłowski W. M. (2004), Optymalna ścieżka do euro, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Owsiak K. (2014), Problemy efektywności finansów samorządu terytorialnego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 346, „Finanse publiczne”, s. 142–150.
Google Scholar

Owsiak S. (2017), Finanse publiczne w okresie przemian ustrojowych, „Studia Ekonomiczne/Economic Studies”, nr 2(XCIII), s. 177–199
Google Scholar

Piketty T., Zucman G. (2013), Capital is Back: Wealth‑Income Ratios in Rich Countries, 1700–2010, „Quarterly Journal of Economics”, t. 129, nr 3, s. 1155–1210.
Google Scholar

Princen S., Mourre G. (2013), The Role of Tax Policy in Times of Fiscal consolidation, „European Economy Economic Papers 502, August.
Google Scholar

Przygocka R. (2008), Efektywność sektora publicznego, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, nr 4(40), s. 153–169.
Google Scholar

Rutkowska A. (2013), Teoretyczne aspekty efektywności – pojęcie i metody pomiaru, „Journal of Management and Finance”, nr 1, cz. 4, s. 439–440.
Google Scholar

Sej‑Kolas M., Zielińska A. (2004), Excel w statystyce. Materiały do ćwiczeń, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
Google Scholar

Tsibouris G. C., Horton M. A., Flanagan M. J., Maliszewski W. S. (2006), Experience with Large Fiscal Adjustment, IMF Occasional Paper, nr 246.
Google Scholar

Wojciechowska‑Toruńska I. (2011a), Efekty konsolidacji fiskalnej w teorii i w praktyce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” nr 173, „Finanse publiczne” s. 200–209.
Google Scholar

Wojciechowska‑Toruńska I. (2011b), Ekonomiczne uwarunkowania konsolidacji fiskalnej ekspansywnej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 167, „Finanse publiczne”, s. 513–521.
Google Scholar

Zioło M. (2013), Efekty i efektywność jako przedmiot pomiaru w sektorze publicznym a paradoks towarzyszące procesowi. Aspekty teoretyczne i metodyczne, „Finanse Komunalne”, nr 10, s. 19–32.
Google Scholar