Nowe modele świadczenia pracy w warunkach gospodarki cyfrowej
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.369.03Słowa kluczowe:
rynek pracy, gospodarka cyfrowa, gig economy, platformy kontraktoweAbstrakt
W dobie rozwoju nowych technologii coraz popularniejszą formą świadczenia pracy w różnych krajach stają się elastyczne modele realizacji zleceń przy wykorzystaniu platform cyfrowych. Dzięki możliwościom, jakie stwarza internet, w tym wykorzystaniu technologii chmurowych, osoby pracujące niezależnie mogą w dowolnej chwili nawiązać relacje z wybranym zleceniobiorcą oraz wykonać prace zdalnie z dowolnego miejsca na świecie, przy uzyskaniu dostępu do wiedzy i zasobów organizacyjnych firmy. Zjawisko to ulega upowszechnieniu i ma zastosowanie w wielu obszarach gospodarki. Problemem badawczym podjętym w artykule są zmiany na współczesnym rynku pracy w warunkach gospodarki cyfrowej. Celem opracowania jest identyfikacja oraz charakterystyka nowych modeli świadczenia pracy oraz uwarunkowań związanych z jej wykonywaniem. W artykule wykorzystano metody analizy literatury przedmiotu, analizy opisowej, analizy danych statystycznych oraz analizy porównawczej.
Pobrania
Bibliografia
Boratyńska K., Cieślik E., Kacperska E., Łukasiewicz K., Milewska A. (2021), Gospodarka cyfrowa we współczesnym świecie – kraje V4, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Google Scholar
De Groen W., Kilhoffer Z., Lenaerts K., Mandl I. (2018), Employment and Working Conditions of Selected Types of Platform Work, Eurofound, Publication Office of European Union, Luxembourg.
Google Scholar
De Stefano V., Aloisi A. (2018), European Legal Framework for “Digital Labor Platforms”, Publication Office of the European Union, Luxembourg.
Google Scholar
Digital Poland (2022), Czas na cyfrową gospodarkę. 3 edycja, Warszawa.
Google Scholar
Dobrzyńska M. (2020), Praca platformowa. Wyzwania dla bezpieczeństwa i higieny pracy w Polsce, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” nr 6, s. 16–22.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2020.6.3
Dolot A. (2020), Wpływ pandemii COVID-19 na pracę zdalną – perspektywa pracownika, „E-mentor”, nr 1(83), s. 35–43.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15219/em83.1456
European Commission, b.r., https://ec.europa.eu/growth/industry/digital-transformation_en [dostęp: 15.01.2023].
Google Scholar
Gig Economy Statistics: Demographics and Trends in 2024 (b.r.), https://teamstage.io/gig-economy-statistics/ [dostęp: 6.01.2023].
Google Scholar
Gospodarka cyfrowa (b.r.), https://www.governica.com/Gospodarka_cyfrowa [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Huws U., Spencer N.H., Syrdal D.S., Holts K. (2017), Work in the European Gig Economy. Research Results from the UK, Sweden, Germany, Austria, the Netherlands, Switzerland and Italy, FEPS, Uni Europa, University of Hertfordshire, Hatfield.
Google Scholar
Hybrid Workforce (b.r.), https://www.gartner.com/en/human-resources/research/talentneuron/gig-economy [dostęp: 9.01.2023].
Google Scholar
International Labour Organization (b.r.), The Online Labour Index, http://onlinelabourobservatory.org/oli-supply/ [dostęp: 9.01.2023].
Google Scholar
Kawa M., Dziura D. (2022), Tendencje rozwoju handlu elektronicznego, „Przedsiębiorczość – Edukacja”, nr 18(1), s. 41–50.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24917/20833296.181.4
Kässi O., Lehdonvirta V. (2018), Online Labour Index: Measuring the Online Gig Economy for Policy and Research, „Technological Forecasting and Social Change”, vol. 137(C), s. 241–248.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.07.056
Komisja Europejska (2020a), Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Praca za pośrednictwem platform internetowych – lokalne i regionalne wyzwania regulacyjne, 2020/C 79/07, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52019IR2655 [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Komisja Europejska (2020b), Wniosek – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych (akt o usługach cyfrowych) i zmieniające dyrektywę 2000/31/WE, Bruksela, 15.12.2020 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX%3A52020PC0825 [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Komisja Europejska (2020c), Wniosek – Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym (akt o rynkach cyfrowych), Bruksela, 15.12.2020 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52020PC0842 [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Mockałło Z., Barańska P. (2022), Nowe formy pracy – ich charakterystyka oraz związki z dobrostanem osób pracujących, „Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka”, nr 9(612), s. 10–14.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.54215/BP.2022.09.22.Mockallo
Ostoj I., (2020), Praca w czasach cyfrowych platform technologicznych. W sieci gig economy, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Google Scholar
Owczarek D. (red.) (2018), Nowe formy pracy w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Google Scholar
PARP (2019), Monitoring trendów krajowych i światowych – Raport 6, https://www.parp.gov.pl/publikacje/publication/monitoring-trendow-krajowych-i-swiatowych-raport-6 [dostęp: 15.01.2023].
Google Scholar
Pieriegud J. (2016), Istota cyfryzacji oraz transformacji cyfrowej, [w:] J. Gajewski, W. Paprocki, J. Pieriegud (red.), Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa – szanse i wyzwania dla sektorów infrastrukturalnych, Europejski Kongres Finansowy, Gdańsk, s. 11–38.
Google Scholar
Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej (b.r.), Akt o rynkach cyfrowych, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/digital-markets-act/ [dostęp: 7.01.2023].
Google Scholar
Schmidt F. (2017), Digital Labour Markets in the Platform Economy. Mapping the Political Challenges of Crowd Work and Gig Work, Friedrich-Ebert-Stifung, Bonn, s. 9–10, https://library.fes.de/pdf-files/wiso/13164.pdf [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Serwis Rzeczypospolitej Polskiej (b.r.), Centrum Projektów Polska Cyfrowa, https://www.gov.pl/web/cppc/o-programie-DEP [dostęp: 7.01.2023].
Google Scholar
Shaw K. (2015), What Makes Up The Digital Economy, https://www.webopedia.com/blog/the-digital-economy/ [dostęp: 12.01.2023].
Google Scholar
Skotnicka E. (2021), Raporty EY & GigLike: GigOn. Nowy Ład na rynku pracy, https://www.ey.com/pl_pl/insights/workforce/raport-ey-gig-on [dostęp: 15.01.2023].
Google Scholar
Skowronek-Mielczarek A. (2021), Gospodarka cyfrowa a funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw na rynku polskim, „Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne”, t. 33, s. 23–36.
Google Scholar
Stachura-Krzyształowicz A., Barańska P. (2022), Praca platformowa. Informacje dla pracowników internetowych platform pracy wykonujących pracę fizyczną, Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Google Scholar
Szylko-Skoczny M. (2014), Zmiany w modelu pracy, „Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach”, nr 167, s. 174–183.
Google Scholar
Śledziewska K., Włoch R. (2020), Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323541943
Tapscott D. (1998), Growing Up Digital. The Rise of the Net Generation, McGraw Hill, New York.
Google Scholar
Wykluczenie cyfrowe. Na czym polega? (2015), https://instytucje.itee.pl/blog/wykluczenie-cyfrowe-na-czym-polega.html [dostęp: 7.01.2023].
Google Scholar
Zinczuk B. (2021), Automatyzacja i robotyzacja jako wyzwanie dla rynku pracy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 2(992), s. 103–114.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2021.0992.0207