The Hermeneutics of the Socinian Atheology of the Polish Brethren. Introduction of a Democratic Political Philosophy
DOI:
https://doi.org/10.18778/1689-4286.59.01Słowa kluczowe:
socynianizm, wzajemna tolerancja, ateizm, teologiaAbstrakt
W artykule twierdzi się, że ateizm polega nie tylko i nie głównie na przekonaniu, że „Boga nie ma” (w znaczeniu, jakie pojęciu Boga nadaje teologia), ale również (i przede wszystkim) na przekonaniach, które same przez się kłócą się z deklarowaną skądinąd wiarą w Boga, w szczególności takich, które odrzucają metafizyczny prymat porządku hierarchicznego, głoszą równą wartość (równość) wszystkich religii (a więc nie wyróżniają w sposób szczególny żadnego boga i jego kompetencji do decydowania o dobru i złu). Stąd też w tekście twierdzi się również, że ideologia braci polskich jest co do istoty ateistyczna, mimo iż ich tradycyjne „wyznanie wiary” pozwala, a nawet nakazuje zaliczyć ją do rzędu ideologii religijnych (gdy tymczasem „wyznanie wiary” w odpowiednie wartości metafizyczne i społeczne pozwala taką kwalifikację zrelatywizować, a nawet wręcz wykluczyć).
Bibliografia
Bullock A., Stallybrass O. (eds). (1979). The Fontana Dictionary of Modern Thought. London: Fontana/Collins.
Zobacz w Google Scholar
Feuerbach, L. (1959). O istocie chrześcijaństwa. Warszawa: PWN.
Zobacz w Google Scholar
Good News Bible (2004). The Bible Society/HarperCollins Publishers.
Zobacz w Google Scholar
Hegel, G. W. F. (1895). Lectures on the Philosophy of Religion, https://archive.org/details/lecturesonphilo03hegegoog (14/02/2022)
Zobacz w Google Scholar
Kołakowski, L. (2010). Herezja. Kraków: Znak.
Zobacz w Google Scholar
Majmurek, J. (red.) (2010). Bracia Polscy. Przewodnik Krytyki Politycznej, vol. XXXII .Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Zobacz w Google Scholar
Możejko, M.A. (1999). Teologia. W: Nowiejszyj filosofskij slovar. Minsk.
Zobacz w Google Scholar
Ogonowski, Z. (2009). Socinianism in the Intellectual History of Europe. Dialogue and Universalism, Vol. 19, Issue 10, 7-40. https://doi.org/10.5840/du2009191011
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5840/du2009191011
Onfray, M. (2005). Traité d'athéologie. Physique de la métaphysique. Paris: Grasset.
Zobacz w Google Scholar
Paradowski, R. (2009). Problem normy absolutnej i dekalog społeczeństwa obywatelskiego. In: A. Chodubski, L. Kacprzak, K. Pająk (eds.), Instytucje państwa a społeczeństwo obywatelskie (19-34). Piła: Wydawnictwo Akademii Nauk Stosowanych im. Staszica.
Zobacz w Google Scholar
Paradowski, R. (2010). Ateizm, metafizyka i typy kultury. Przegląd Filozoficzno-Literacki, 2(27), 279-294.
Zobacz w Google Scholar
Paradowski, R. (2011). Biblical Definitions of God and Man in Light of Dialectical Metaphysics of Choice. Dialogue and Universalism, 21(4), 45-58. https://doi.org/10.5840/du201121443
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5840/du201121443
Paradowski, R. (2012). Religia jako ideologia. Status religioznawstwa i problem transcendencji. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 1, 5-30. https://doi.org/10.14746/ssp.2012.1.01
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2012.1.01
Paradowski, R. (2013a). Definiowanie Boga w Księdze Rodzaju i doświadczanie absolutu. Internetowy Magazyn Filozoficzny HYBRIS, 21(2), 27-50. https://doi.org/10.18778/1689-4286.21.04
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1689-4286.21.04
Paradowski, R. (2013b). Pojęcie „duchowości” i metafizyczne podstawy kultury. In: Z. Pasek, K. Skowronek, R. Tyrała (ed.), Pozareligijne wymiary duchowości (43-62). Kraków: Wydawnictwo Libron.
Zobacz w Google Scholar
Paradowski, R., Paradowska, W. (2020). Bóg jako metafora. In: M.Śliwa. E.Chodźko (ed.), Kulturowe i filozoficzne aspekty literatury i sztuki (359-369). Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
Zobacz w Google Scholar
Szocik, K. (2014). Ateizm filozoficzny. Zarys historii i krytyka neotomistyczna. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Zobacz w Google Scholar
Szwed, A. (2011). Rozum wobec chrześcijańskiego Objawienia. Kant, Hegel, Kierkegaard. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Zobacz w Google Scholar
Tazbir, J. (1973). A state without stakes. New-York: Kościuszko Foundation.
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.