Umiarkowana obrona sceptycyzmu
DOI:
https://doi.org/10.18778/1689-4286.52.01Słowa kluczowe:
Sceptycyzm, Sceptycy, hermeneutyka, relatywizm, ograniczenia wiedzy, ograniczenia poznania, Hume, Sekstus Empiryk, ograniczenia argumentacji, filozoficzny sceptycyzmAbstrakt
Artykuł stanowi próbę ukazania wiarygodności filozofii sceptycznej oraz jej ścisłego związku z mądrością. Objaśniam w nim podstawowe założenia sceptycyzmu, które staram się następnie zrewidować w kontekście kilku nowoczesnych „tropów sceptycznych” (retoryczny charakter wszelkiej argumentacji, gry językowe L. Wittgensteina, hermeneutyczna koncepcja wiedzy). Uwzględniając najczęściej spotykane zarzuty w stosunku do filozofii sceptycznej, objaśniam ich ograniczenia, powołując się na uwagi Sekstusa Empiryka. W ostatniej części artykułu ukazuję sceptycyzm jako pewien sposób bycia, który posiada istotne walory moralne.
Bibliografia
Abel G. (2014). Świat jako znak i interpretacja. tłum. W. Małecki. Warszawa: Aletheia. Bauman Z. (1998)., Prawodawcy i tłumacze. tłum. A. Ceynowa, J. Giebułtowski. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Zobacz w Google Scholar
Berger P., Zijderveld A. (2010). Pochwała wątpliwości. Jak mieć przekonania i nie stać się fanatykiem. tłum. S. Baranowski. Kraków: Vis-à-vis/Etiuda.
Zobacz w Google Scholar
Bocheński J. M. (1994). Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów. Kraków: Wydawnictwo Philed.
Zobacz w Google Scholar
Descartes R. (1948). Medytacje o pierwszej filozofii. tłum. M. Ajdukiewiczowa. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Zobacz w Google Scholar
Flaubert G. (2012). Bouvard i Pécuchet. tłum. W. Rogowicz. Warszawa: Sic!
Zobacz w Google Scholar
Flaubert G. (2010). Kuszenie świętego Antoniego. tłum. P. Śniedziewski. Warszawa: Sic!
Zobacz w Google Scholar
Gombrowicz W. (2013). Dziennik 1953-1969. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Gombrowicz W. (2007). Kosmos. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Heidegger M. (2013). Bycie i czas. tłum. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Hume D. (2001). Badania dotyczące rozumu ludzkiego. tłum. J. Łukasiewicz, K. Twardowski. Warszawa: De Agostini Polska.
Zobacz w Google Scholar
James W. (2007). Filozofia wszechświata. Wykłady o filozofii współczesnej z Manchester College. tłum. W. Witwicki. Kraków: Zielona Sowa.
Zobacz w Google Scholar
Lem S. (2016). Planeta LEMa. Felietony ponadczasowe. Wyb. W. Zemek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Zobacz w Google Scholar
Lenk H. (2003). Grasping Reality. An Interpretation-Realistic Epistemology. Singapur: World Scientific Publishing.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1142/4988
Marquard O. (1994). Rozstanie z filozofią pierwszych zasad. tłum. K. Krzemieniowa. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Zobacz w Google Scholar
Nagel Th. (1997). Widok znikąd. tłum. C. Cieśliński. Warszawa: Aletheia.
Zobacz w Google Scholar
Pascal B. (2012). Myśli, tłum. T. Żeleński (Boy). układ J. Chevalier,Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Zobacz w Google Scholar
Perelman Ch. (2004). Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja. tłum. M. Chomicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Platon (2007). Eutyfrom, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, Uczta. tłum. W. Witwicki. Kraków: Zielona Sowa.
Zobacz w Google Scholar
Platon (2008). Obrona Sokratesa, Kriton, Uczta. tłum. W. Witwicki. Warszawa: Hachette.
Zobacz w Google Scholar
Popper K. R. (1999). Droga do wiedzy. Domysły i refutacje. tłum. S. Amsterdamski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Putnam H. (1981). Reason, Truth and History. Cambridge: Cambridge University Press.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511625398
Rorty R. (2009). Przygodność, ironia i solidarność. tłum. W. J. Popowski. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Zobacz w Google Scholar
Russell B. (1957). Szkice sceptyczne. tłum. A. Kurlandzka. Warszawa: Książka i Wiedza.
Zobacz w Google Scholar
Sekstus Empiryk (2019). Zarysy Pyrrońskie. tłum. Z. Nerczuk. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Zobacz w Google Scholar
Stroud B. (1984). The Significance of Philosophical Scepticism. Oksford: Clarendon Press.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1093/0198247613.001.0001
Wittgenstein L. (2000). Dociekania filozoficzne. tłum. B. Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zobacz w Google Scholar
Wittgenstein L. (2014). O pewności. tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Aletheia.
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
