Didactical philosophy, philosophical didactics – from instrumental rationality to enlightenment?
DOI:
https://doi.org/10.18778/1689-4286.36.02Keywords:
instrumental rationality, involved reason, Socratic method, critical theory, philosophical didactics, meta-knowledgeAbstract
The aim of this article is to look at philosophy as a didactic practice in which didactic is seen as critique. Both are immanent to philosophical reflection as a whole. I would like to start with an analysis whether the structure of philosophical thought determines the didactic results (e.g. the Socratic method, philosophy as linguistic competence) and using critical theory I will analyze the possible ways of overcoming instrumental rationality. I will mainly contribute to the works of M. C. Nussbaum. I will then look at the relations between theory and practice, between instrumental and involved, between subjective and objective reason with contributions to M. Horkheimer and T. W. Adorno. The case to consider would be whether teaching philosophy should remain a shallow discipline with only historical approach or can it be presented as a problem-solving device thanks to introducing critical thought. Can it be a remedy to the enlightenment that results in a goal – oriented formal rationality?
References
Blaut, James M., Teoria rasizmu kulturowego, http://www.turowski.uni.wroc.pl/blaut-rasizm.htm (data dostępu: 20.03.2016 ).
View in Google Scholar
Chase-Dunn, Christopher, Gills, Barry, Fale globalizacji i oporu w kapitalistycznym systemie(-)światowym. Ruchy społeczne a krytyczne studia nad globalizacją, http://www.turowski.uni.wroc.pl/chase-dunn-gills.htm (data dostępu: 20.03.2016 ).
View in Google Scholar
Clifford, James, 2000, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, przekł. zbior., Warszawa: Wydawnictwo KR.
View in Google Scholar
Habermas, Jürgen, 1983, Teoria i praktyka, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, Zdzisław Krasnodębski, Warszawa: PIW.
View in Google Scholar
Harvey, David, 2008, Neoliberalizm. Historia katastrofy, przeł. Jerzy Paweł Listwan, Warszawa: KiP.
View in Google Scholar
Horkheimer, Max, Adorno, Theodor W., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, Warszawa: IFiS PAN.
View in Google Scholar
Horkheimer, Max, 1987, Społeczna funkcja filozofii, przeł. Jan Doktór, Warszawa: PIW.
View in Google Scholar
Lipman, Matthew, 1996, Czym jest krytyczne myślenie, (w: ) Beata Elwich, Anna Łagodzka (red.), Filozofia dla dzieci. Wybór artykułów, Warszawa: Fundacja Edukacja dla Demokracji, ss. 11–20.
View in Google Scholar
McLaren, Peter, 2015, Życie w szkołach. Wprowadzenie do pedagogiki krytycznej, przeł. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Jan Dzierzgowski, Marcin Starnawski, Wrocław: DSW.
View in Google Scholar
Lester, Nora, 2010, Niebieskoocy. Podręcznik do prowadzenia zajęć w organizacjach, przeł. Monika Serkowska, Kraków-Poznań: Fundacja Autonomia, Stowarzyszenie Kobiet KONSOLA.
View in Google Scholar
Nussbaum, Martha C., 2008, W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona reformy kształcenia ogólnego, przeł. Astrid Męczkowska, Wrocław: DSW.
View in Google Scholar
Paul, Richard W., 1996, Dwie przeciwstawne teorie wiedzy, uczenia się i wykształcenia: dydaktyczna i krytyczna, (w: ) Beata Elwich, Anna Łagodzka (red.), Filozofia dla dzieci. Wybór artykułów, Warszawa: Fundacja Edukacja dla Demokracji, ss. 3–9.
View in Google Scholar
Piłat, Robert, 1993, „Filozofowanie z dziećmi” M. Lipmana jako program etyki dla szkół podstawowych, „Etyka”, Nr 26, ss. 135–143.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14394/etyka.757
Platon, 2002, Teajtet, Kęty: Antyk.
View in Google Scholar
Said, Edward W., 2005, Orientalizm, przeł. Monika Wyrwas-Wiśniewska, Poznań: Zysk i S-ka.
View in Google Scholar
Siemek, Marek J., 1982, Filozofia, dialektyka, rzeczywistość, Warszawa: PIW.
View in Google Scholar
Turowski, Mariusz, 2015, Granice rasy. Między nowym rasizmem a płynną rasologią, „Studia Krytyczne/Critical Studies”, Nr 1, ss. 111–130.
View in Google Scholar
Wittgenstein, Ludwig, 2012, Dociekania filozoficzne, przeł. Bogusław Wolniewicz, Warszawa: PWN.
View in Google Scholar
Ziegler, Jean, 2011, Imperium hańby, przeł. Ewa Cylwik, Warszawa: KiP.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.