Jakość życia kobiet w okresie średniej i późnej dorosłości

Karolina Janicka

doi:10.18778/1427-969X.18.04

Autor

Karolina Janicka Uniwersytet Łódzki, Instytut Psychologii

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-969X.18.04

Słowa kluczowe:

jakość życia, menopauza

Abstrakt

Celem badań była ocena jakości życia u kobiet w okresie średniej i późnej dorosłości. Zbadano 200 kobiet między 45. a 68. rokiem życia. Badane kobiety zostały podzielone na trzy grupy ze względu na doświadczenia związane z menopauzą. Do badań zastosowano ankietę, kwestionariusz „Zdrowie kobiet” (WHQ) M. Hunter i kwestionariusz WHOQOL-BREF Światowej Organizacji Zdrowia. Zmiany hormonalne oraz objawy z nimi związane okazały się znaczące dla jakości życia kobiet w okresie perimenopauzalnym i postmenopauzalnym. Kobiety po menopauzie są najmniej zadowolone ze swojego zdrowia i najniżej oceniają swój dobrostan społeczny. Kobiety w okresie okołomenopauzalnym w porównaniu z pozostałymi najbardziej negatywnie oceniają swój dobrostan środowiskowy.

Bibliografia

Alwi S., Lee P., Awi I., Mallik P., Haizal M. (2009). The menopausal experience among indigenous women of Sarawak, Malaysia. Climacteric,12: 548–556.
Google Scholar

Avis N. E., Assmann S. F., Kravitz H. M., Ganz P. A., Ory M. (2004). Quality of life in diverse groups of midlife women: Assessing the infl uence of menopause, health status and psychosocial and demographic factors. Quality of Life Research, 13: 933–946.
Google Scholar

Biddle A. K., West S L., D’Aloisio A. A., Wheeler S. B., Borisov N. N., Thorp J. (2009). Hypoactive sexual desire disorder in postmenopausal women: Quality of life and health burden. Value in Health, 12 (5), 763–772.
Google Scholar

Bielawska-Batorowicz E. (2005a). Koncepcje menopauzy. Część I – ujęcie demograficzne i kulturowe. Przegląd Menopauzalny, 2, 10–18.
Google Scholar

Bielawska-Batorowicz E. (2005b). Koncepcje menopauzy. Część II – ujęcie ewolucyjne i rozwojowe. Przegląd Menopauzalny, 4, 32–37.
Google Scholar

Bielawska-Batorowicz E. (2006). Psychologiczne aspekty prokreacji. Katowice, Wydawnictwo „Śląsk”.
Google Scholar

Bińkowska M. (2011). Menopauza. [W:] W. Zgliczyński (red.), Wielka Interna. Endokrynologia. Część 2 (s. 609–619). Warszawa: Wyd. Medical Trybune.
Google Scholar

Bojar I., Witczak M., Stępniak A., Łyszcz R., Raczkiewicz D., Humeniuk E. (2013). Funkcje poznawcze mierzone baterią testów CNS VS a subiektywna ocena zaburzeń pamięci, koncentracji i obniżenia jakości życia kobiet po menopauzie. Przegląd Menopauzalny, 5, 371–377.
Google Scholar

Buss D. (2000). Ewolucja pożądania. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Cajdler-Łuba A., Sobieszczańska-Jabłońska A., Nadel I., Salata I. (2006). Co to jest menopauza? [W:] A. Lewiński (red.), Menopauza bez tajemnic (s. 13–22). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Google Scholar

Chatterjee C. (2000). Stressing your kids out. Psychology Today Magazine, 33 (2), 18.
Google Scholar

Czapiński J. (2004). Osobowość szczęśliwego człowieka. [W:] J. Czapiński (red.). Psychologia pozytywna. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Czarnecka-Iwańczuk M., Stanisławska-Kubiak M., Mojs E., Wilczak M., Samborski W. (2013). Objawy menopauzy a satysfakcja z życia i samoocena wśród kobiet. Przegląd Menopauzalny, 6, 468–473.
Google Scholar

Czyżkowska A., Rawińska M., Lew-Starowicz Z. (2011). Zaburzenia pożądania u kobiet w okresie klimakterium w praktyce klinicznej. Przegląd Menopauzalny, 6, 448–453.
Google Scholar

Davis S. (1996). Zdrowie kobiety – menopauza. Gdańsk: Wydawnictwo Via Medica.
Google Scholar

Deaux K., Kite M. (2002). Stereotypy płci. [W:] B. Wojciszke (red.), Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice (s. 354–382). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Diener E., Lucas R. E., Oishi S. (2004). Dobrostan psychiczny. Nauka o szczęściu i zadowoleniu z życia. [W:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna (s. 35–50). Warszawa: PWN.
Google Scholar

Duxbury L., Chiggins Ch. (2001). Work-life balance in the new millennium: Where are we? Where do we need go? Work Network, Ottawa: Canadian Policy Research Networks, Inc.
Google Scholar

Fuh J. L., Wang S. J., Lee S. J., Lu S. R., Juan K. D. (2003). Quality of life and menopausal transition for middle-aged women on Kinmen island. Quality of Life Research, 12: 53–61.
Google Scholar

Gelfand M. G. (2000). Sexuality among older women. Journal of Women’s Health & Gender Based Medicine, 9 (1), 15–20.
Google Scholar

Głębocka A. (2009). Niezadowolenie z wyglądu a rozpaczliwa kontrola wagi. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (2012). Wyniki wstępne Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Departament Badań Demograficznych. Materiał z konferencji prasowej.
Google Scholar

Gojdź K., Bąk-Sosnowska M., Kołodziej S., Skrzypulec-Plinta V. (2013). Jakość życia polskich lekarek w wieku 45–55 lat. Przegląd Menopauzalny, 3, 213–215.
Google Scholar

Haas L. (1995). Structural dimensions of the work-family interface. [W:] G. Bowen, J. Pittman (red.), The work family interface: Families in focus series (s. 113–121). Minneapopolis, MN: National Council on Family Relations.
Google Scholar

Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Hunter M. (1992) The women’s health questionnaire: A measure of mind-aged women’s perceptions of their emotional and psychical health. Psychology and Health, 7, 45–54.
Google Scholar

Izydorczyk B., Rybicka-Klimczyk A. (2009). Środki masowego przekazu i ich rola w kształtowaniu wizerunku ciała u zróżnicowanych wiekiem życia kobiet polskich (analiza badań własnych). Problemy Medycyny Rodzinnej, 3 (28), 20–32.
Google Scholar

Jaracz K., Wołowicka L., Kalfoss M. (2001). Analiza walidacyjna polskiej wersji WHOQOL-100. [W:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych (s. 291–302). Poznań: Dział Wydawnictw Uczelni Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Google Scholar

Kaczmarek M. (2007). Określenie wieku menopauzy naturalnej w populacji polskich kobiet. Przegląd Menopauzalny, 2, 77–82.
Google Scholar

Kapliński A., Kula K., Sawicki A. (1998). Menopauza i starzenie się męskiego układu płciowego. [W:] T. Romer (red.), Endokrynologia kliniczna dla ginekologa, internisty, pediatry (s. 508– 513). Warszawa: Springer–PWN.
Google Scholar

Karasek M. (2003). Starzenie się populacji światowej i jego konsekwencje. Folia Medica Lodziensia, 30, 3–10.
Google Scholar

Kowalik S. (2001). Użyteczność Koncepcji Jakości Życia dla procesu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. [W:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych (s. 54–77). Poznań: Dział Wyd. Uczelni Akademii Medycznej im. Marcinkowskiego.
Google Scholar

Lipowska M., Lipowski M. (2006). Ocena własnej atrakcyjności przez kobiety w różnym wieku. [W:] A. Chybicka, M. Kaźmierczak (red.), Kobieta w kulturze – kultura w kobiecie. Studia interdyscyplinarne (s. 385–402). Kraków: Impuls.
Google Scholar

Mandal E. (2008). Miłość władza i manipulacja w bliskich związkach. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Michalak A., Krawczyk K., Bocian R., Okraszewski J., Wroński K. (2009). Jakość życia. Ginekologia Praktyczna, 2, 33–37.
Google Scholar

Myers D. G. (2003). Psychologia społeczna. Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Randler Ch., Bausback V. (2010). Morningness-eveningness in women around the transition through menopause and its relationship with climacteric complaints. Biological Rhythm Research, 41 (6), 415–431.
Google Scholar

Raport WHO (2001). Badania nad menopauzą w latach 90. Łódź: Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.
Google Scholar

Russo N. F., Green B. L. (2002). Kobiety a zdrowie psychiczne. [W:] B. Wojciszke (red.), Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice (s. 303–353). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Ryff C. D., Singer B. (2004). Paradoksy kondycji ludzkiej: dobrostan i zdrowie na drodze ku śmierci. [W:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna (s. 147–162). Warszawa: PWN.
Google Scholar

Skałba P. (2008). Endokrynologia ginekologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Google Scholar

Skałba P. (2012). Choroby jajników. [W:] P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych (s. 1261–1273). Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna.
Google Scholar

Skrzypulec V. (2010). Seksualność kobiet w okresie klimakterium. [W:] Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec (red.), Podstawy seksuologii (s. 138–145). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Google Scholar

Sowińska-Przepiera E., Syrenicz A. (2009). Menopauza i okołomenopauzalny okres przejściowy. [W:] A. Syrenicz (red.), Endokrynologia w codziennej praktyce lekarskiej (s. 438–452). Szczecin: Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.
Google Scholar

Stachoń A. J. (2013). Ocena odczuwania wybranych objawów w zależności od fazy klimakterium i charakteru menopauzy. Przegląd Menopauzalny, 4, 315–320.
Google Scholar

Stelcer B. (2001). Jakość życia a integracja psychiczna. [W:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych (s. 117–127). Poznań: Dział Wydawnictw Uczelni Akademii Medycznej im. Marcinkowskiego.
Google Scholar

Teixeira de Araújo Morae S. D. T., Maggio da Fonesca A. M., Mendes de Moraes E. M., Bagnoli V. R., Schlechta Portella C. F. S., Abreu L. C., Chada Baracat E. Ch. (2012). Sleep disorders in climacteric women. HealthMED, 6 (3), 846–855.
Google Scholar

Vaillant G. (2007). Pozytywne starzenie się. [W:] A. Linley, S. Joseph (red.), Psychologia pozytywna w praktyce (s. 334–362). PWN: Warszawa.
Google Scholar

Vesco K. K., Haney E. M., Humphrey L., Fu R., Nelson H. D. (2007). Infl uence of menopause on mood: A systematic review of cohort studies. Climacteric, 10, 448–465.
Google Scholar

Wojciszke B. (2006). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Wołowicka L. (2001). Przegląd badań nad jakością życia chorych po intensywnej terapii dorosłych. [W:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych (s. 193–201). Poznań: Dział Wydawnictw Uczelni Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Google Scholar