Rafy procesu rewitalizacji – teoria i polskie doświadczenia

Autor

  • Aleksandra Jadach‑Sepioło Szkoła Główna Handlowa, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, Katedra Miasta Innowacyjnego

DOI:

https://doi.org/10.18778/1429-3730.49.02

Słowa kluczowe:

rewitalizacja, program rewitalizacji, ustawa o rewitalizacji, dobre i złe praktyki

Abstrakt

Polskie doświadczenia rewitalizacyjne sięgają początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, rewaloryzacyjne, szeroko uznane w światowej literaturze przedmiotu i praktyce konserwatorskiej, są zaś odleglejsze. Wraz z kolejnymi zmianami podejścia do rewitalizacji polskie gminy miały możliwość poznania pełnego spektrum znaczenia terminu „rewitalizacja” i nauczenia się jego stosowania. Obserwacja tych doświadczeń pokazuje, że oprócz pozytywnych zmian często występują i ciemne strony, których skutki najczęściej odczuwają najbardziej potrzebujący mieszkańcy i inni interesariusze na obszarach zdegradowanych. Celem artykułu jest przedstawienie zagrożeń związanych z procesem rewitalizacji oraz ich usystematyzowanie w świetle teorii i dotychczasowych, ponaddwudziestoletnich doświadczeń polskich miast. Artykuł zakończą rekomendacje dotyczące potrzeby ewolucyjnych zmian podejścia do rewitalizacji, które mogą ograniczyć ekspozycję mieszkańców na negatywne skutki procesów rewitalizacyjnych.

Bibliografia

Andersson R., ‘Breaking Segregation’ – Rhetorical Construct or Effective Policy? The Case of the Metropolitan Development Initiative in Sweden, „Urban Studies” 2006, vol. 43, nr 4.
Google Scholar

Andritzky M. (red.), Stadtsanierung oder Stadtzerstörung?, [w:] H. Glaser, Urbanistik – Neue Aspekte der Stadtentwicklung, C.H. Beck’sche Verlagsbuchhandlung, München 1974.
Google Scholar

Ashworth G.J., Heritage planning: conservation as the management of urban change, Geo Pres, Groningen 1991.
Google Scholar

Biliński T., Studia programowe i metody realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, „Sprawy Mieszkaniowe” 2001, nr 1–2.
Google Scholar

Billert A., Centrum Staromiejskie w Żarach; problemy, metody i strategie rewitalizacji, maszynopis, Słubice 2004.
Google Scholar

Carpenter J., Addressing Europe’s Urban Challenges: Lessons from the EU Urban Community Initiative, „Urban Studies” 2006, vol. 43, nr 12.
Google Scholar

Cęckiewicz W. (red.), Rola i funkcja zespołów zabytkowych w rozwoju przestrzennym miast, aglomeracji i regionów, raport z badań w ramach problemu międzyresortowego „Rewaloryzacja zespołów zabytkowych na tle rozwoju miast”, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 1989.
Google Scholar

Chojecki S., Problemy przebudowy starych dzielnic mieszkaniowych, „Miasto” 1973, nr 3.
Google Scholar

Couch C., Urban Renewal. Theory and Practice, Macmillan, London 1990.
Google Scholar

Donnison D., The Challenge of Urban Regeneration for Community Development, „Community Development Journal” 1993, vol. 28, nr 4.
Google Scholar

Dyspersja, Kierunki i zasady wspierania działań społecznych ukierunkowanych na aktywizację społeczną i gospodarczą zdegradowanych obszarów miejskich w subregionalnych i regionalnych ośrodkach rozwojowych województwa pomorskiego w kontekście perspektywy fi nansowej UE 2014–2020, badanie na zamówienie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Warszawa 2013.
Google Scholar

Jacquier C., On Relationship between Integrated Policies for Sustainable Development and Urban Governance, „Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie” 2005, vol. 96, nr 4.
Google Scholar

Jadach‑Sepioło A., Płachecki T., Analiza zagrożeń dla procesu rewitalizacji Strefy Wielkomiejskiej w Łodzi. Raport, Urząd Miasta Łodzi, Łódź 2015.
Google Scholar

Janas K., Jarczewski W., Wańkowicz W., Model rewitalizacji miast, tom X, seria „Rewitalizacja miast polskich”, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2010.
Google Scholar

Kaczmarek S., Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar w rozwoju miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2001.
Google Scholar

Kanclerz F., Ochrona historycznych układów miejskich – postulaty konserwatorskie, BMIOZ, Warszawa 1967.
Google Scholar

Kozłowski S., Wojnarowska A., Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich. Zagadnienia teoretyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011.
Google Scholar

Majer A., Miasta Ameryki. Kryzys i polityka odnowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Google Scholar

Monheim H., Stadterneuerung in Klein‑ und Mittelstädten – Ein Plädoyer für die Behutsamkeit, „Informationen zur Raumentwicklung” 1985, H. 9.
Google Scholar

Muzioł‑Węcławowicz A., Rewitalizacja dzielnic śródmiejskich, [w:] W. Jarczewski (red.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji. Śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, tom IV, seria „Rewitalizacja miast polskich”, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2009.
Google Scholar

Noworól A., Planowanie rozwoju terytorialnego w skali regionalnej i lokalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
Google Scholar

Ostrowski W., Zespoły zabytkowe a urbanistyka, Arkady, Warszawa 1980.
Google Scholar

Palicki S., Rewitalizacja na tle innych przejawów odnowy miast, „Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości” 2007, vol. 15, nr 1–2.
Google Scholar

Roberts P., The Evolution, Definition and Purpose of Urban Regeneration, [w:] P. Roberts, H. Sykes, Urban Regeneration: A Handbook, Sage, London 2000.
Google Scholar

Skalski K., Francuski model rehabilitacji zasobów mieszkaniowych. Propozycja zastosowania w Polsce, „Sprawy Mieszkaniowe” 1994, nr 4.
Google Scholar

Skalski K., Projekty i programy rewitalizacji w latach 2000–2006. Studium przypadków, Stowarzyszenie „Forum Rewitalizacji”, Kraków 2006.
Google Scholar

Skiba J., Rewaloryzacja zespołów mieszkaniowych Krakowa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976.
Google Scholar

Topczewska T., Siemiński W., Urban revitalisation in Poland, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa 2013.
Google Scholar

Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r., poz. 1777).
Google Scholar

Warzywoda‑Kruszyńska W., Jankowski B., Ciągłość i zmiana w łódzkich enklawach biedy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Google Scholar

Ziobrowski Z., Domański B., Rewitalizacja miast polskich jako sposób zachowania dziedzictwa materialnego i duchowego oraz czynnik zrównoważonego rozwoju. Podsumowanie projektu, tom XIII, seria „Rewitalizacja miast polskich”, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2010.
Google Scholar

Ziobrowski Z., Ptaszycka‑Jackowska D., Rębowska A., Geissler A., Rewitalizacja, re‑habilitacja, restrukturyzacja. Odnowa miast, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Oddział w Krakowie, Kraków 2000.
Google Scholar

Ziobrowski Z. (red.), Założenia polityki rewitalizacji w Polsce, tom IX, seria „Rewitalizacja miast polskich”, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2010.
Google Scholar

Zuziak Z., Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki, Kraków 1998.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2018-06-18

Jak cytować

Jadach‑Sepioło, A. (2018). Rafy procesu rewitalizacji – teoria i polskie doświadczenia. Gospodarka W Praktyce I Teorii, 49(4), [23]-39. https://doi.org/10.18778/1429-3730.49.02

Numer

Dział

Artykuły naukowe