Would you fancy a premium five o’clock after the funeral? Application of Terror Management Theory in daily shopping decisions

Radosław B. Walczak; Rafał Gerymski; Jakub Filipkowski

doi:10.18778/1427-969X.22.01

Autor

Radosław B. Walczak Opole University, Institute of Psychology
Rafał Gerymski Opole University, Institute of Psychology
Jakub Filipkowski Opole University, Institute of Psychology

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-969X.22.01

Słowa kluczowe:

lęk przed śmiercią, decyzje konsumenckie, produkty luksusowe, teoria opanowania trwogi

Abstrakt

Przedstawione badanie weryfikowało, jak aktywizacja myślenia o śmierci wpływała na wybory zakupowe produktów spożywczych. W badaniu wzięli udział studenci (N = 130; Mage = 22,7; Meage = 21) różniący się pod względem poziomu świadomego lęku przed śmiercią. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy eksperymentalne i jedną kontrolną. Nie aktywizowano myślenia o śmierci w grupie kontrolnej. W pierwszej grupie eksperymentalnej aktywizowano myślenie o śmierci przy pomocy historii o eutanazji, w drugiej zaś poprzez prośbę wyobrażenia sobie własnej śmierci. Grupy eksperymentalne przed przystąpieniem do eksperymentu wypełniały kwestionariusz lęku przed śmiercią. Następnie badani mieli określić swoje codzienne preferencje zakupowe, dokonując wyboru pomiędzy paroma standardowymi oraz luksusowymi produktami spożywczymi, wybranymi w badaniu pilotażowym. Wyniki pokazują mniejszy wybór produktów luksusowych przez osoby w grupach z aktywizowanym myśleniem o śmierci. Świadomy poziom lęku przed śmiercią nie miał wpływu na decyzje badanych. Wyniki są dyskutowane w perspektywie teorii opanowania trwogi.

Bibliografia

Arndt J., Solomon S., Kasser T., & Sheldon K. M. (2004). The Urge to Splurge: A Terror Management Account of Materialism and Consumer Behavior. Journal of Consumer Psychology, 14(3), 198–212.
Google Scholar

Besser A., Amir M., & Barkan S. (2004). Who signs an organ transplant donor card? A study of personality and individual differences in a sample of Israeli university students. Personality and Individual Differences, 36(7), 1709–1723.
Google Scholar

Bourne F. S. (1957). Group influence in marketing and public relations. In: R. Likert and S. P. Hayes, Jr, Some applications of behavioral research (207–255). Paris: UNESCO.
Google Scholar

Chopik W. J., & Edelstein R. S. (2014). Death of a salesman: Webpage-based manipulations of mortality salience. Computers in Human Behavior, 31, 94–99.
Google Scholar

Florian V., & Mikulincer M. (1997). Fear of death and the judgment of social transgressions: A multidimensional test of terror management theory. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 369–380.
Google Scholar

Friese M., & Hofmann W. (2008). What would you have as a last supper? Thoughts about death influence evaluation and consumption of food products. Journal of Experimental Social Psychology, 44(5), 1388–1394.
Google Scholar

Greenberg J., Pyszczynski T., & Solomon S. (1986). The causes and consequences of a need for self-esteem: A terror management theory. In: R. F. Baumeister (ed.), Public self and private self (189–212). New York: Springer.
Google Scholar

Greenberg J., Solomon S., & Pyszczynski T. (1997). Terror management theory of self-esteem and cultural worldviews: Empirical assessments and conceptual refinements. New York: Academic Press.
Google Scholar

Greenberg J., Kosloff S., Solomon S., Cohen F., & Landau M. (2010). Toward understanding the fame game: The effect of mortality salience on the appeal of fame. Self and Identity, 9(1), 1–18.
Google Scholar

Heine S. (2012). Concept of luxury brands. Retrieved from: http://www.conceptofluxurybrands.com/ [accessed 1.12.2015].
Google Scholar

Kapferer J. N. (1997). Managing luxury brands. Journal of Brand Management, 4(4), 251–259.
Google Scholar

Kastenbaum R. (2000). The psychology of death (3rd ed.). New York: Springer.
Google Scholar

Łukaszewski W., & Boguszewska J. (2008). Defense Strategies against Existential Fear [Strategie obrony przed lękiem egzystencjalnym]. Nauka, 4, 23–34.
Google Scholar

MacKinnon D. P., Lockwood C. M., & Williams J. (2004). Confidence limits for the indirect effect: Distribution of the product and resampling methods. Multivariate Behavioral Research, 39(1), 99–128.
Google Scholar

Maheswaran D., & Agrawal N. (2004). Motivational and cultural variations in mortality salience effects: Contemplations on terror management theory and consumer behavior. Journal of Consumer Psychology, 14(3), 213–218.
Google Scholar

Mandel N., & Heine S. J. (1999). Terror management and marketing: He who dies with the most toys wins. Advances in Consumer Research, 26, 527–532.
Google Scholar

Mulder M., Wan F., & Dahl D. W. (2011). Mortality Salience and Foreign Product Evaluation: An Important Moderator. Journal of International Business Studies, 34, 53–65.
Google Scholar

Muchnik B., Rosenheim E. (1982). Fear of death, defensive-style and religiosity among Israeli Jews. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 19, 157–164.
Google Scholar

Piotrowski J., Żemojtel-Piotrowska M. (2004). Postawa wobec śmierci a podstawowa struktura osobowości. Psychologia Jakości Życia, 3, 199–216.
Google Scholar

Pyszczynski T., Solomon S., & Greenberg J. (2015). Chapter one-thirty years of terror management theory: From genesis to revelation. Advances in Experimental Social Psychology, 52, 1–70.
Google Scholar

Preacher K. J., & Hayes A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879–891.
Google Scholar

Rosenfeld H. (1971). A clinical approach to the psychoanalytic theory of the life and death instincts: An investigation into the aggressive aspects of narcissism. International Journal of Psycho-Analysis, 52(2), 169–178.
Google Scholar

Solomon S., Greenberg J., & Pyszczynski T. (1991). A terror management theory of social behavior: The psychological functions of self-esteem and cultural worldviews. Advances in Experimental Social Psychology, 24, 93–159.
Google Scholar

Veblen T. (1899/1994). The Theory of the Leisure Class: An Economic Study of Institutions. New York: Penguin Books.
Google Scholar

Veen M. Van der (2003). When is food a luxury? World Archaeology, 34(3), 405–427.
Google Scholar

Vigneron F., & Johnson L. W. (1999). A review and a conceptual framework of prestige-seeking consumer behavior. Academy of Marketing Science Review, 1(1), 1–15.
Google Scholar

Wiedmann K. P., Hennigs N., & Siebels A. (2007). Measuring consumers’ luxury value perception: A cross-cultural framework. Academy of Marketing Science Review, 7(7), 333–361.
Google Scholar

Zaleskiewicz T., Gasiorowska A., & Kesebir P. (2013). Saving can save from death anxiety: Mortality salience and financial decision-making. PloS one, 8(11), 1–10.
Google Scholar

Żemojtel-Piotrowska M., Piotrowski J. (2009). Skala lęku i fascynacji śmiercią. Polskie Forum Psychologiczne, 14(1), 90–109.
Google Scholar

Żemojtel-Piotrowska M., Klimaszewska J., Piotrowski J. (2010). Style konsumpcji i materializm a transcendencja i lęk przed śmiercią. Co kupować, aby poczuć się lepiej? In: A. Zawadzka, M. Górnik-Durose (eds.), Konsumpcja w życiu. Życie w konsumpcji (215–231). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar