Uciążliwość i psychologiczne koszty pracy. Negatywne aspekty funkcjonowania w roli właściciela firmy

Katarzyna Biegańska

doi:10.18778/1427-969X.12.05

Autor

Katarzyna Biegańska Uniwersytet Łódzki, Instytut Psychologii

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-969X.12.05

Słowa kluczowe:

job onerousness, psychological costs of work

Abstrakt

In the field of work psychology there are posed questions and solved problems which concern individual effectiveness and satisfaction in one's occupational activity. Job is many times related with onerousness, the size of which is modified by personal and situational determinants. The current article contains presentation of theoretical and empirical analyses regarding job onerousness characteristic for the situation of managing one's own enterprise. Two aspects of that onerousness have been distinguished: perceived onerousness (job onerousness perception) and onerousness experienced as psychological costs (psychological costs of work). Researches have been made to examine whether these aspects are modified by some other determinants (both personal and situational determinants have been included). The performed analyses have proved that perceived onerousness depends on temporary engagement in job and financial gratification, and psychological costs of work are determined by neuroticism mainly.

Bibliografia

Antonovsky A. (1995), Jak rozwikłać tajemnicę zdrowia, Wydawnictwo Fundacji IpiN, Warszawa
Google Scholar

Bańka A. (1996), Psychopatologia pracy, Wydawnictwo Gemini, Poznań
Google Scholar

Bańka A. (2000), Psychologia pracy, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk: 3, 283–320
Google Scholar

Cieślak R. (1998), Wsparcie społeczne a stres w pracy kierowniczej, „Czasopismo Psychologiczne”, 4, 1, 29–46
Google Scholar

Cooper C. L., Marshall J. (1987), Źródła stresu w pracy kierowniczej i umysłowej, [w:] C. L. Cooper, Stres w pracy, PWN, Warszawa, 123–159
Google Scholar

Franaszuk I., Gadomska A. (1977), Analiza obciążenia psychicznego podczas pracy, [w:] A. Hansen (red.), Ergonomiczna analiza uciążliwości pracy, Warszawa
Google Scholar

Karney J. E. (1998), Człowiek i praca, Międzynarodowa Szkoła Menedżerów, Warszawa
Google Scholar

Kuhl J. (1984), Volitional aspects of achievement motivation and learned helplessness: Toward a comprehensive theory of action control, [w:] B. A. Maher (red.), Progress in experi-mental personality research, Academic Press, New York, 99–171
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-12-541413-5.50007-3

Lazarus R. S., Folkman S. (1984), Stress Appraisal and Coping, Springer, New York
Google Scholar

Marek T. (1995), Stres i obciążenie psychiczne pracą, „Ergonomia”, 18, 2, 159–171
Google Scholar

Marek T. (1999), Werońska koncepcja źródeł stresu, [w:] J. W. Terelak (red.), Źródła stresu, Wyd. Akademii Teologii Katolickiej, Warszawa
Google Scholar

Marek T. (2000), Stres i zmęczenie psychiczne w procesie pracy, „Czasopismo Psychologiczne”, 6, 1–2, 35–40
Google Scholar

Marszał-Wiśniewska M. (1999), Siła woli a temperament, WIP PAN, Warszawa
Google Scholar

Obłój K. (1993), Strategia sukcesu firmy, PWE, Warszawa
Google Scholar

Strelau J. (1998), Psychologia temperamentu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Google Scholar

Tomaszewski T. (1975), Psychologia, PWN, Warszawa
Google Scholar

Tyszka T. (2004), Psychologia ekonomiczna, GWP, Gdańsk
Google Scholar

Van Harrison R. (1987), Indywidualno-środowiskowe dopasowanie a stres w pracy, [w:] C. L. Cooper (red.), Stres w pracy, PWN, Warszawa, 260–303
Google Scholar

Warneryd K. E. (1988), The Psychology of Innovative Enterpreneuship, [w:] W. F. van Raaij, G. M. Veldhoven, K. E. Wärneryd (eds), Handbook of Economic Psychol-ogy, Kluwer, Dordrecht, 405–447
Google Scholar

Zawadzki B., Strelau J., Szczepaniak P., Śliwińska M. (1998), Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae, PTP, Warszawa
Google Scholar

Zaleśkiewicz T. (2004), Przedsiębiorczość i podejmowanie ryzyka, [w:] T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna, GWP, Gdańsk, 303–333
Google Scholar

Zuber-Dzikowa L. (1991), Człowiek w sytuacjach kosztorodnych. Doświadczanie psychologicznych kosztów aktywności zawodowej, [w:] Z. Ratajczak, W. Wosińska (red.), Teoria sytuacji a badanie aktywności człowieka, Uniwersytet Śląski, Katowice, 78–93
Google Scholar