Statusy tożsamości osobowej u młodzieży zamieszkującej Polskę oraz mieszkającej na Litwie

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-969X.18.06

Słowa kluczowe:

statusy tożsamości, tożsamość osobowa

Abstrakt

Tożsamość osobowa jest jednym z podstawowych aspektów jednostki, który daje jej poczucie ciągłości w czasie, spójności i odrębności od innych. Koncepcja tożsamości wywodzi się od Erika Eriksona, następnie została wzbogacona przez Jamesa Marcię oraz Wima Meeusa, gdzie zostały wyodrębnione cztery statusy tożsamości jako cztery sposoby radzenia sobie z problemami tożsamościowymi. Poczucie tożsamości kształtuje się przez całe życie jednostki, jednakże na okres dorastania przypada kryzys tożsamości. To wówczas człowiek stawia sobie podstawowe pytania związane z poczuciem Ja: kim jestem, do czego dążę, co jest dla mnie ważne? To gdzie mieszkamy – czy w ojczyźnie, czy poza nią – wydaje się mieć znaczenie dla kształtowania się tożsamości osobowej. Podjęto próbę porównania statusów tożsamości młodych Polaków mieszkających w Polsce oraz młodych Polaków mieszkających na Litwie. W badaniu zastosowano odrębny pomiar czterech statusów tożsamości dla czterech sfer ważnych z punktu widzenia poszukiwań i wyborów tożsamościowych: sfera relacji z rodzicami, rówieśnikami, szkoła, ideologia. Uzyskano szereg interesujących różnic.

Bibliografia

Bambrowicz O. (2008). Polak mały poza Polską – „Ten inny” czy „ten obcy”?, http://www.badanialiterackie.pl/obcy/209-218_Bambrowicz.pdf [dostęp: 15.10.2012].
Google Scholar

Erikson E. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Google Scholar

Grochmal-Bach B., Puchalska M. (2004). Tożsamość człowieka a teoria mikrogenetyczna. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Padagogiczna „Ignatianum”.
Google Scholar

Grygielski M. (1999). Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci z rodzicami. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Kroger J., Martinussen M., Marcia J. (2010). Identity status change during adolescence and young adulthood: A meta-analysis. Journal of Adolescence, 33, 638–698.
Google Scholar

Marcia J. (1980). Identity in adolescence. [W:] J. Adelson (red.), Handbook of Adolescent Psychology. New York: Wiley and Sons.
Google Scholar

Marcia J. (1993). The status of the statuses: Research review. [W:] J. E. Marcia, A. S. Waterman, D. R. Matteson, S. L. Archer, J. L. Orlofsky, Ego identity. A Handbook for Psychosocial Research (s. 22–41). New York: Springer-Verlag.
Google Scholar

Meeus W. (1993). Occupational identity development, school performance, and social support in adolescence: Findings of a Dutch study. Adolescence, 28 (112), 809–818.
Google Scholar

Meeus W. (1996). Studies on identity development in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 25 (5), 569–598.
Google Scholar

Meeus W. (2011). The study of adolescent identity formation 2000–2010: A review of longitudinal research. Journal of Research on Adolescence, 21 (1), 75–94.
Google Scholar

Nowicka E. (2000). Polacy na Litwie – polskość zagrożona. [W:] E. Nowicka, I. Kabzińska, R. Wyszyński (red.), Polacy czy cudzoziemcy? Polacy za wschodnią granicą (s. 79–125). Kraków: Wydawnictwo Nomos.
Google Scholar

Rostowski J. (1999). Rola statusu tożsamości w procesie wyboru kariery zawodowej. [W:] H. Skłodowski (red.), Psychologiczna problematyka doradztwa zawodowego. Materiały do studiowania. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Raport o sytuacji Polonii i Polaków za granicą 2012 (2013). Warszawa: Ministerstwo Spraw zagranicznych.
Google Scholar

Rydz S. (2002). Rozwój tożsamości osobowej u młodzieży w świetle koncepcji Wima Meeusa. [W:] T. Rostowska, J. Rostowski (red.), Rodzina – rozwój – praca (s. 91–107). Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Informatyki.
Google Scholar

Rydz S. (2005). Osobowościowe uwarunkowania przekształceń statusów tożsamości osobowej u młodzieży. Niepublikowana praca doktorska. Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Google Scholar

Straś-Romanowska M. (2008). Tożsamość w czasach dekonstrukcji. [W:] B. Zimoń-Dubowik, M. Gamian-Wilk (2008). Oblicza tożsamości: perspektywa interdyscyplinarna (s. 19–46). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Trzópek J., Wasilewska M. (2008). Wpływ przekazów rodzinnych na problemy tożsamościowe związane z podejmowaniem ról społecznych przez kobiety u progu dorosłości. [W:] D. Kubacka- Jasiecka, M. Kuleta (2008). W kręgu psychologicznej problematyki tożsamości (s. 161– 179). Kraków: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Wong T., Branje S., VanderValk I., Hawk S., Meeus W. (2010). The role of siblings in identity development in adolescence end emerging adulthood. Journal of Adolescence, 33, 673–682.
Google Scholar

Wyszyński R. (2013). Sytuacja Polaków na Litwie, http://historiapolski.eu/sytuacja-polakow-na-litwie-t9899.html [dostęp: 5.03.2014].
Google Scholar

Rostowski J., Rostowska T. (1986). Kształtowanie identyczności osobowej studentów jako tło psychologiczne oddziaływań wychowawczych. [W:] K. Jaskot (red.), Cele i zadania wychowania w szkole wyższej (79-99). Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2014-01-01

Jak cytować

Rydz, S., & Głód, A. (2014). Statusy tożsamości osobowej u młodzieży zamieszkującej Polskę oraz mieszkającej na Litwie. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, (18), 111–127. https://doi.org/10.18778/1427-969X.18.06

Numer

Dział

Articles