Bezpieczeństwo ponad wszystko? Narastający problem grodzenia się w polskich miastach

Autor

  • Wiktoria Jakubiak

Słowa kluczowe:

osiedla grodzone, osiedle „Nowa Przędzalnia”, bezpieczeństwo, grodzenie się

Abstrakt

W ostatnich dekadach fragmentaryzacja społeczno-przestrzenna stała się powszechnym zjawiskiem występującym w miastach. Jedną z przyczyn jej pogłębiania się jest powstawanie osiedli grodzonych. Wielu urbanistów uważa takie formy zabudowy za szkodliwe. W świetle dotychczasowych badań, społeczności mieszkające na osiedlach grodzonych charakteryzują się nadmierną chęcią izolacji, która przejawia się stosowaniem coraz to nowszych elementów zabezpieczeń. Celem niniejszego artykułu jest zatem charakterystyka procesu grodzenia się w kontekście bezpieczeństwa jako czynnika wyboru miejsca zamieszkania. Postanowiono ustalić, czy mieszkańcy osiedli grodzonych czują się bezpiecznie w swoim miejscu zamieszkania oraz czy chcieliby zastosować w nich kolejne elementy zabezpieczeń. W tym celu skorzystano z ankiety CAWI przeprowadzonej wśród mieszkańców osiedla „Nowa Przędzalnia” w Łodzi. W świetle uzyskanych wyników można stwierdzić, że mieszkańcy tego osiedla są usatysfakcjonowani ze swojego wyboru miejsca zamieszkania, a głównym czynnikiem determinującym ten wybór było właśnie poczucie bezpieczeństwa zarówno wewnątrz osiedla, jak i w jego okolicy. Co istotne, mieszkańcy nie traktowali mieszkania na tym osiedlu jako izolacji od reszty społeczeństwa mimo stosowania wybranych elementów zabezpieczeń. Preferują oni także stosowanie kolejnych zabezpieczeń. Przykład osiedla „Nowa Przędzalnia” pokazuje zatem, że raz zainicjowany proces grodzenia się może prowadzić do dalszej fragmentaryzacji społeczno-przestrzennej ze względu na chęć pozostania mieszkańców na osiedlach grodzonych oraz nieustanne dążenie do zwiększania poczucia bezpieczeństwa.

Biogram autora

Wiktoria Jakubiak

Absolwentka studiów licencjackich na kierunku Gospodarka Przestrzenna, a obecnie studentka uzupełniających studiów magisterskich na kierunku Inwestycje i Nieruchomości na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Swoje zainteresowania koncentruje wokół zagospodarowania przestrzennego Łodzi i odnawialnych źródeł energii. Miłośniczka kryminałów i podróży po Europie. Aktualnie pracuje jako specjalista do spraw odnawialnych źródeł w firmie R.Power.

Bibliografia

CBOS (2020). Komunikat z badań „Poczucie bezpieczeństwa w najbliższej okolicy i kraju”. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
Zobacz w Google Scholar

Gądecki, J. (2007). Za murami – Krytyczna analiza dyskursu. [w:] B. Jałowiecki, W. Łukowski (red.), Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar & Wydawnictwo SWPS Academica, 87–97.
Zobacz w Google Scholar

Gądecki, J. (2009). Za murami. Osiedla Grodzone w Polsce – Analiza Dyskursu. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Zobacz w Google Scholar

Gąsior-Niemiec, A., Glasze, G., Lippok, D., Putz, R. (2007). Grodzenie Miasta: Casus Warszawy. Studia Regionalne i Lokalne, 4(30), 5–30.
Zobacz w Google Scholar

GUS (2022). Bank Danych Lokalnych. Główny Urząd Statystyczny.
Zobacz w Google Scholar

Górczyńska, M. (2015). Gentryfikacja w polskim kontekście: Krytyczny przegląd koncepcji wyjaśniających. Przegląd Geograficzny, 87(4), 589–611.
Zobacz w Google Scholar

Groeger, L. (2019). Krajobraz osiedli grodzonych – przykład Łodzi. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 42, 25–44.
Zobacz w Google Scholar

Jałowiecki, B., Łukowski, W. (red.) (2007). Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar & Wydawnictwo SWPS Academica.
Zobacz w Google Scholar

Jałowiecki, B., & Szczepański, M. (red.) (2010). Polskie metropolie – Przestrzeń i społeczeństwo. [w:] Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 273–312.
Zobacz w Google Scholar

Janas, A. (2016). Kultura w społeczeństwie ponowoczesnym. [w:] K. Cikała-Kaszowska, W. Zieliński (red.), Społeczeństwo ponowoczesne-społeczeństwo ponowoczesności—Namysł nad kondycją współczesnego społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, 8–14.
Zobacz w Google Scholar

Low, S. M. (2001). The Edge and the Center: Gated Communities and the Discourse of Urban Fear. American Anthropologist Association, 103(1), 45–58.
Zobacz w Google Scholar

Łątkowska, A. (2018). Osiedla grodzone w Toruniu i ich postrzeganie wśród mieszkańców miasta. Rocznik Toruński, 45, 255–271.
Zobacz w Google Scholar

Murapol (2022). Nowa Przędzalnia. Dostęp dnia: 2022.08.15 ze źródła: https://www.murapol.pl/oferta/lodz/murapol-nowa-przedzalnia
Zobacz w Google Scholar

Owczarek, D. (2011). Zamknięte osiedla, czyli dylemat współczesnych polskich miast. Badanie porównawcze mieszkańców zamkniętych i otwartych osiedli w Warszawie. Przegląd Socjologiczny, 60, 291–365.
Zobacz w Google Scholar

Ptak, J., & Serafin, P. (2017). Osiedla grodzone i ocena ich zamknięcia w krakowskiej dzielnicy Podgórze. Zeszyty Naukowe - Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, 6, 123–142.
Zobacz w Google Scholar

Sikora-Fernandez, D. (2013). Private cities. Spatial and economic consequences of gated communities in Poland. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 282, 122–129.
Zobacz w Google Scholar

Szczepańska, M. (2012). Osiedla grodzone: Świadomościowe aspekty podziałów społeczno-przestrzennych i więź sąsiedzka. Przestrzeń Społeczna (Social Space), 3, 102–125.
Zobacz w Google Scholar

Tobiasz-Lis, P. (2011). Osiedla grodzone w Łodzi. Przyczyny i konsekwencje zjawiska. Space – Society – Economy, 10, 99–114.
Zobacz w Google Scholar

Tokajuk, A. (2014). Projektowanie bezpiecznych struktur mieszkaniowych na przykładzie Osiedla Błękitne I w Siechnicach. Architecture et Artibus, 4, 95–103.
Zobacz w Google Scholar

Wieteska-Rosiak, B. (2015). Kształtowanie przestrzeni publicznej z uwzględnieniem aspektów bezpieczeństwa publicznego. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 164, 274–282.
Zobacz w Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-01-05

Numer

Dział

Articles